मनू सी धुंकाः नं जुइ अंग चलायमान

संसारय् सुं नं प्राणी, वस्तुया जीवन्त जुयाच्वनी मखु । अर्थात थ्व संसारय् दुगु दक्वं छन्हु नष्ट जुया वनी । मनू नं जन्म जुयाः छन्हु सिना वनी । थ्व शास्वत सत्य खः । अथे खःसां मृत्यु छगू अज्याःगु रहस्य खः, गुकिया बारे आतक सुनानं सीके फुगु मदुनि । यद्यपि मनूया मृत्यु लिपा सम्पूर्ण अंग निष्क्रिय जुइ धइगु झीसं सिउ ।

मृत्युलिपा मानव शरीरया दक्वं अंग नं बुलुहुं चलायमान जुइगु त्वःता वनीसा म्हय् च्वंगु हि नं गना वनी । मृत शरीरया अंगत नं सिना वनी । तर विज्ञानया कथं मृत्युलिपा नं मनूतय् शरीरया छुं छुं ब्व व शरीरय् जीवित प्रक्रियात चलायमान जुयाच्वनी । अथे धइगु मृत्यु लिपा नं मनूतय् म्हय् परिवर्तन धाःसा वया हे च्वंगु दइ ।

मनू सी धुंकाः वयागु म्हय् च्व उत्पादन जुइगु प्रक्रिया नं जुया हे च्वंगु दइ । थथे छाय् जुइ धाःसां रक्तसंचार बन्द जुइवं मांशपेसी कडा जुया वइ । जब छुं छुं मांसपेशी नरम जुया वइ उकिं च्व उत्सर्जन जुया वयेगु शुरु जुइ ।

मृत्यु लिपा मनूया शरीरया रंग तीव्र रुपं हिउपाः वइ । थ्व खँ यक्वसिनं वाःचाःगु दयेमाः । मनू सित कि दकलय् न्हापां वयागु म्हय् प्रवाह जुयाच्वंगु रक्तसंचार बन्द जुइ । थथे जुइवं वयागु म्ह वँचुसे च्वनी । व हि दक्वं लःया रुपय् हिला वनीगुलिं म्हया रंग म्हासुसे च्वनी । यद्यपि मनू सी धुंकाः नं वयागु म्हया रक्तसंचार बन्द जुइवं मस्तिष्कय् अक्सिजन प्रवाह मजुइगुलिं ज्या यायेगु त्वःती ।

अथे खःसां सीम्हेसिया म्हय् च्वंगु छ्यंगुलिइ दुगु कोषं धाःसा ज्या यानाच्वंगु हे दइ । अज्याःगु कोषत छुं दिं लिपा जक निष्क्रिय जुया वनी । अले छुं कोषत धाःसा तःन्हु तक हे जीवित जुयाच्वंगु दइ । अथे हे झीगु म्हय् छुं छुं अज्याःगु सुक्ष्म जीवत नं दइ, गुगु मनू सी धुंकाः नं जीवित हे जुयाच्वंगु दइ । गुकी प्यारासाइटिक नं दइ ।

थुकिं नसाज्वलं पचे यायेत ग्वाहालि याइगु खः । मृत्युलिपा नं सीम्हेसिया म्हय् दइगु थुपिं जीव जीवित जुयाः ज्या यानाच्वंगु दइ ।अथे हे मनू सी धुंकाः वयागु म्हय् च्व उत्पादन जुइगु प्रक्रिया नं जुया हे च्वंगु दइ । थथे छाय् जुइ धाःसां रक्तसंचार बन्द जुइवं मांशपेसी कडा जुया वइ । जब छुं छुं मांसपेशी नरम जुया वइ उकिं च्व उत्सर्जन जुया वयेगु शुरु जुइ ।

छुं छुं धर्म वा सम्प्रदायय् मनू सितकि उइगु पलेसा ल्हाका छ्वयेगु चलन दु । अप्वःथें सीम्हेसिया सँ ताःहाकः जुया वःगु धइगु नं न्यने दु । थ्व पूर्णरुपं सत्य मखुसां छुं छुं मात्राय् संँ ताःहाकः जुया वइगु धाःसा खः । तर छ्यंगू सुखू चिना वनीगुलिं सँ ताःहाकः जुया वःगु खनेदइगु खः । थुकथं हे छ्यंगू सुखू चिना वनीगुलिं सीम्हेसिया लुसि नं ताःहाकः जुया वइ, गुगु सँ थें हे खः ।