संविधान दिवसया औचित्य

थ्व वंगु वालय् चर्चित छपाः किपा खः । तिंख्यःया छखे सर्वसाधारण जनता लँय् च्वनाः थःगु पित्याः लंकाच्वंगु दुसा मेखे सरकारी तामझामया दथुइ संविधान दिवस हनाच्वंगु। थ्व किपातं आपालं खँ धयाच्वंगु दु। लिसें देय्या परिस्थितिया ब्याख्या नं थ्व किपातं यानाच्वंगु दु। छखे आम सर्वसाधारण जनता न्हियान्हिथं यायेमाःगु ज्या याये मखनाः, थःगु स्वाभिमानयात तकं बह्रः तयाः लँय् वयाः फ्वनाः नयेमाःगु बाध्यता वर्तमान सत्तां क्वचिंकाः बिउगु दुसा मेगु सत्तासिन मनूत गाडी तकं वाउँगु कार्पेट लानाः जनताया हुर्मत कायेगु ज्या यानाच्वंगु दु।

राज्यसत्ता जनताया निंतिं खः । जनताया हरेक समस्याय् माःबलय् माःकथं ग्वाहालि यायेगु राज्यया दायित्व खः । जनताया हित यायेगु दायित्व राज्यया खँः । तर नेपाःया वर्तमान राज्यसत्तायात स्वयेगु खत धाःसा जनताया निंतिं मखसें थः आसेपासे व व्यापारी वर्गया हितय् न्ह्याः वनाच्वंगु यच्चुक सीदु। विश्वन्यंकं कोरोना संक्रमण अप्वयेवं उकियात गुकथं व्यवस्थापन यायेगु धइगु छुं हे नीति मदयेकुसे दकलय् न्हापां सरकारं देय्न्यंकं लकडाउन यायेगु ज्या यात। गुकिं यानाः स्वला तक आम सर्वसाधारण जनता थःपिंसं न्हिथं नयेत्वनेत यायेमाःगु ज्या याये मखन । उकिया लिच्वः जनतां नये मखनिगु अवस्था ब्वलना । वयां लिपा छुं भचा लकडाउन छ्वासुकेगु ज्या नं थ्वहे सरकारं यात। अबलय् नं आम जनताया न्हिथंया व्यवस्थापन गुकथं जुइ धइगु बिचाः तकं याःगु खनेमदु। व धुंकाः स्वनिगलय् कोरोना संक्रमण अप्वया वंगु धासें हाकनं असोज ३ गतेनिसें निषेधाज्ञा जारी यात। जनताया जीवन बचे यायेगु नामय् ।

तर जनता कोरोना ल्वचं स्वयां नं नये मखनाः सीगु अवस्था ब्वलना वयाच्वंगुपाखे सरकारं मिखा तकं ब्वयेगु कुतः मयाः । आः नं आपालं मनूत थःगु ज्या मदयाः छछाः जा नयेत नं घन्टौं न्यासि वनाः नयेमाःगु अवस्था दनि। तर सरकारं थुखेपाखे ध्यान बीगु कुतः मयाःगु जक मखु, चिउताः तकं प्वंकेगु कुतः यानाच्वंगु मदु। लकडाउननिसें निषेधाज्ञातक देय्या व्यापार व्यवसाय छखे लात। न्हिथं कमे यानाः नये माःपिनिगु अवस्था थज्याःगु जुल कि ! ज्या याये धाःसा सरकारं याके बिउगु मखु मयाये धाःसा नयेत तकं समस्या जुइधुंकल । तर थुकिया दथुइ सरकारं छता ज्या धाःसा मज्जां यात व खः कर म्हयेगु। असार महिना क्वचायेवं सरकारं उद्योगपति, व्यापारी व थीथीकथंया व्यापार व्यवसाय यानाच्वंपिं कर पुलेमाःपिंत तत्काल कर पूवा धकाः निर्देशन बिल । उकथं कर जम्मा यायेत माःगु फुक्कं बैंक शनिवाः नं चायेकी धकाः उजं बिल । तर उद्योगपति, व्यापारी व थीथी व्यवसाय यानाच्वंपिंत जूगु नोक्सानया बारे छुंकथं नं संबोधन यायेगु ज्या थ्व सरकारं मयाः । थ्व सरकारया ज्या कर जक म्हयेगु खः कि जनताया समस्यायात समाधान यायेगु लँपु मालेगु नं खः? उकथं निषेधाज्ञाया दथुइ नं सरकारं कर म्हयेगु ज्यायात धाःसा निरन्तरता बिल । तर ज्या मदयाः लँय् फ्वनाः नयेमाःपिं जनताया समस्यायात संबोधन यायेगु ज्या सरकारं मयाः ।

लकडाउननिसें निषेधाज्ञातक देय्या व्यापार व्यवसाय छखे लात । न्हिथं कमे यानाः नये माःपिनिगु अवस्था थज्याःगु जुल कि ! ज्या याये धाःसा सरकारं याके बिउगु मखु मयाये धाःसा नयेत तकं समस्या जुइधुंकल । तर थुकिया दथुइ सरकारं छता ज्या धाःसा मज्जां यात व खः कर म्हयेगु ।

नकतिनि लकडाउन शुरु याःगु इलय् सरकारं स्थानीय सरकारपाखें नयेगु निंतिं समस्या जुइफइगु अनुमान यानाः छुं भचा राहत इनेगु ज्या मयाःगु मखु। तर अबलय् आम जनतायात राहत म्वाःगु अवस्था खः । तर थौंया दृष्य पायेधुंकल । थौं आम सर्वसाधारण जनता थःगु ज्या मदयाः नये मखंगु अवस्थाय् थ्यंगु दु। तर सरकारं न्हापा थम्हं बिउगु नारायात तकं हुतांचा नकेगु ज्या यानाच्वंगु दु। खः प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीं छगू इलय् उद्घोष याःगु खः । कि ‘नेपालय् सुं नं जनता नये मखनाः सी मालीमखु।’ तर थौं थीथी संचारमाध्यमय् वयाच्वंगु बुखँयात स्वयेगु खःसा प्रधानमन्त्रीया उगु धापूया धज्जी उडे यायेगु ज्या जुयाच्वंगु दु। जब प्रधानमन्त्री थम्हं हे आः सुं नं जनता नये मखनाः वा फ्वनाः नयेमाःगु अवस्था वइ मखु धकाः याःगु घोषणायात बेवास्ता याइ धाःसा अज्याःगु सरकारयात जनतां गुकथं विश्वास यायेगु? जब प्रधानमन्त्रीया बचंया हे भरोसा मदुसा आः आम जनतां सुयागु खँयात पत्याः यायेगु? धइगु न्ह्यसः नं थन ब्वलनाच्वंगु दु ।

प्रधानमन्त्री ओलीं तामझामया दथुइ न्यायेकूगु संविधान दिवसया झ्वलय् छखे सर्वसाधारण जनता नयेमखनाः तिंख्यलय् दातापिंसं बिउगु जा नयाच्वंगु खनेदुसा मेखे दिवस न्यायेकेगु झ्वलय् लाखौं तका खर्च यानाः हेलिकप्टरं स्वां वा गायेकेगु नाटक यानाच्वना । उकिया दथुइ अन जूगु मेगु छगू नाटक खः, थीथी मनूतय्त बिउगु पदक व विभूषण । करोडौं तका खर्च यानाः बिउगु पदक व विभूषण थौंया आवश्यकता खः कि छछाः नये मखंपिं जनतायात नयेगु व्यवस्था थौंया आवश्यकता खः धइगु न्ह्यसः नं थन ब्वलनाच्वंगु दु ।

पदक वा विभूषण ला इन। थुकियात कयाः नं थीथी कथंया न्ह्यसः ब्वलनाच्वंगु दु। पदक काःपिं आपालं धयाथें नेकपाया जःखः च्वंपिं वा नेकपाया सरकारयात ग्वाहालि याःपिंत जक बीवं विज्ञपिंसं पदकया दुरुपयोगु जुयाच्वंगु खँ धायेगु यानाच्वंगु दु। गुलिखे पदक काःपिं योग्य मनूतय्सं नं थःपिंत पदक बिउगु ला पाय्छि जूसां नं पदक कायेत थःपिं हे मछालेमाःगु अवस्था ब्वलंगु नं धयाच्वंगु दु। थुकिं स्पष्ट याः वर्तमान सरकार थः आसेपासेयात थीथीकथं लाभान्वित यायेगु ज्याय् लगे जुयाच्वंगु दु। देय् व जनताया समस्या छखे चीकाः गुकथं जिउ भ्रष्टाचार यायेगु थः मनूतय्त सरकारी थीथी पदय् यंकेगु बाहेक थ्व सरकारं मेता छुं याइगु आशा आः जनतां मयायेधुंकल ।

अझ थ्व सरकारया ज्या खँयात स्वयेगु खःसा सरकारं बिउगु नारा गुबसं पूमवनीगु निश्चित जुया वनाच्वंगु दु। सरकारया नारा खः ‘समृद्ध नेपाल, सुखी जनता’ तर सरकारी ज्यायात स्वयेगु खःसा ‘ध्वस्त नेपाः, दुःखी जनता’ जुइगु निश्चित दु। गबलय् तक सरकार थःगु नारायात सार्थक यायेगु लँपुइ न्ह्याः वनीमखु अबलय् तक जनतां छुं नं आशा यायेगु बेकार खः । जब तक सरकारं जनतायात जनता मखु रैती तायेकी अबलय् तक देय्वि कास जुइगु सम्भावना दइमखु। अथेला नेपाःमि जनतां देय् विकास जुइ धइगु आशां हे थीथी आन्दोलनयात साथ व समर्थन याना वयाच्वंगु खः । तर आःया सरकारयात स्वयेगु खःसा थःपिंसं थीथी इलय् यानागु आन्दोलनया सार्थकता मदुगु जक खःला धइगु थःत थम्हं न्ह्यसः न्यनेमाःगु आवश्यकता जुयाच्वंगु दु ।