सम्पदा क्षेत्रय् मापदण्ड अःखःया छेँ

यल – यल लाय्कू लागा जःखः न्हूगु दयेकाच्वंगु गुलिखे छेँ मापदण्ड अः जूगु जक मखसे मापदण्ड पूर्ण पालना यानामच्वंगु सीदुगु दु । ‘यल लाय्कू संरक्षित स्मारक क्षेत्रय् जुइगु संरक्षण व निर्माणसम्बन्धी मापदण्ड–२०६४’ लय् उगु क्षेत्रय् छेँया जाः अप्वलय् ३५ फिट व प्यतँजाः स्वयां अप्वः जुइ मजिउ धकाः न्ह्यथनातःगु दु ।

तःभुखाचं क्षतिग्रस्त जूगु छेँ पुनःनिर्माण यायेबलय् छेँथुवालं छेँया जाः लगायत पालना यायेमाःगु नियम बेवास्ता यायेगु यानाच्वंगु पाटन स्मारक तथा दरवार हेरचाह ज्याकुथिं न्ह्यथंगु दु ।यल लाय्कू संरक्षित स्मारक क्षेत्रय् स्वीकृत नक्सा स्वयां नं तजाः यायेगु नापं मेमेगु खँ थपघट यानाः छेँ दनेगु यानाच्वंगु सीदुगु ज्याकूया प्रमुख काजीमान प्याकुरेलं कनादिल ।

छेँथुवालं नक्सा स्वीकृतिया निंतिं महानगरपालिकाय् निवदेन बी धुंकाः उगु ज्याकुथिइ वइगु खः । ज्याकुथिं मापदण्डकथं मजुल धाःसा नक्सा भिंकाः छ्वयेगु यानाच्वंगु दु । थःपिंसं भिंकूगु नक्साकथं गुलिखे छेँ निर्माण जुयाच्वंगु मदुगु खँ न्ह्यथँसें वय्कलं धयादी, ‘सम्पदा क्षेत्रय् लाःगु छेँ जूगुलिं थःपिंसं स्वयेगु जूसां नं नक्साया अन्तिम स्वीकृत याइगु निकाय धाःसा महानगरपालिका हे खः ।’

महानगरपालिकां इच्छा यात धाःसा अज्याःगु मापदण्ड अःखः निर्माण जुयाच्वंगु छेँयात कारवाही यायेफु ।तःभुखाय् लिपा दयेकूगु जक मखसे तःभुखाय् ब्वये स्वयां न्ह्यः हे दयेकातःगु छेँतकं विश्व सम्पदा क्षेत्रया मापदण्डकथं मजूसां नं स्थानीय निकायं इच्छा जक यात धाःसा अःपुक हे मापदण्ड पालना याके फइगु प्रमुख प्याकुरेलं कनादी ।

थ्व स्वयां न्ह्यः मेमेगु सम्पदा क्षेत्रय् मापदण्ड अःखः दनातःगु छेँयात स्थानीय निकायं कारवाही याःसां यल महानगरपालिकां धाःसा उकथं कडाइ यानाच्वंगु मदु ।स्थानीय निकायं थीथीकथंया प्रोत्साहनया ज्याझ्वः यानाः परम्परागत शैलीं छेँ दनेत स्थानीयवासीतय्त प्रेरित यायेफु ।

ख्वप नगरपालिकां परम्परागत शैलीं छेँ दनीपिंत प्रोत्साहन स्वरुप ग्वाहालि बीगु याना वयाच्वंगुलिं थुगु महानगरपालिकां नं उकथंया हे प्रोत्साहनया ज्याझ्वःत न्ह्यःने हयेमाःगु खँय् बःबिसें वय्कलं धयादी, ‘परम्परागत रुपं छेँ दनेगु इच्छा जूसा आर्थिक रुपं मफुपिंसं तकं दने फइ ।’

परम्परागत शैलीइ गथे खः अथे हे छेँ दने मफइगु स्थानीयवासीतय् नं बाध्यता दुगु खँय् ज्याकू प्रमुख प्याकुरेलं बः बियादी । परिवार तःधं जुयाः आपालं तल्लाया छेँ दनेमाःगु, कःसि तकू मयासे मजीगु, कलात्मक झ्याः, लुखा तयेत थिके जुइगुलिं दयेके वा तये मफुपिं नं दु । परम्परागत जीवनशैलीइ हिउपाः वःगुलिं यानाः नं स्थानीयवासीं आधुनिक तरिकां छेँ दनेगु इच्छा यानाच्वंगु खने दु ।

न्हापा निभाः पायेत वा अन्न पायेत न्ह्याथाय् नं चुक व खाली थाय् दु, तर आः वयाः अज्याःगु खाली थाय् नं म्हो जुजुं वनाच्वंगु दु । सुरक्षाया दृष्टिं नं स्थानीयवासीं सार्वजनिक थासय् अन्न पायेगु मफया वयेधुंकूगु दु ।परम्परा ल्यंका तयेमाः धइगु सोचं छुं छुं मनुखं छेँय् परम्परागत शैली नाला वयाच्वंगु दु धाःसा गुलिखे मनुखं इच्छा दयां नं आर्थिक रुपं तसकं थिके जुइगुलिं अज्याःगु छेँ दने फयाच्वंगु मदु ।

छगू हे परिवारय् आपालं दाजुकिजा च्वनेबलय् यक्व तल्ला मालीगु वा कःसि नं आवश्यक जुइ । वसः पायेगु निंतिं जूसां नं तधंगु कःसिया आवश्यक जुइ ।

विश्वस सम्पदा क्षेत्रय् अन दुगु स्मारकत थें हे अनया निजी छेँखा वा सार्वजनिक पूर्वाधारया महत्व जूसां नं भुखाय्लिपाया पुनःनिर्माणय् ढिलाइ जुयाच्वंगुलिं छुं दँ न्ह्यः युनेस्कों स्वनिगलय् च्वंगु विश्व सम्पदा क्षेत्रयात संकटग्रस्त घोषणा याःगु जानकारी बियादिसें वय्कलं धयादी, ‘थःपिंसं परम्परागत जीवनशैली व बस्ती कायम याना तये मफुत धाःसा अज्याःगु समस्या हाकनं दोहोरे जुया वइ ।’

मापदण्डय् संरक्षित स्मारक क्षेत्रय् छेँ वा भवनया जाः अप्वलय् ३५ फिट जुइमाःगु, बइगः वा स्वाहाने नापं यानाः प्यतँ जाः स्वयां अप्वः जुइ मजिउगु, भूकम्पीय सुरक्षाया निंतिं आरसीसी यायेमाःगु, पिनेया भागय् चिम्नी, अप्पा वा सिं त्वपुइमाःगु व्यवस्था दु ।

छेँया स्वंगूगु तँय् निभाः व लः पनेत पल्लिं लः हाइगु (बलेसी) ब्व पिकाःसां २५ निसें ३० डिग्रीया स्लोप यानाः सिँया फ्ल्याक तायेमाःगु व त्वान्नाःसिं पिकायेमाःगु, झ्याः व लुखाया ब्या व हाकः नं क्वःछिनातःकथं हे जुइमाःगु तर उकी नयागु रोलिङ, सटर, चेन गेट आदि धाःसा तये मदइगु व तयेगु इच्छा दुपिंसं नं सिँया खापां त्वपुनाः तयेमाःगु जुइ ।

छेँया पल्लिइ टायल तयातःगु खःसा निखें व हे शैलीया जुइमाः, स्वतँजाल नं अप्वलय् ३ फिटतकया बार्दली, डेढ फिटतकया जाः व अप्वलय् ५ फिटतकया पेटी दयेकेमाःगु व छेँया प्यंगूगु तँय् प्यब्वय् छब्व कःसि दयेकेमाःगु जुइ । यल महानगरपालिका अन्तर्गत हे लाःगु ख्वना व बुंगयात युनेस्कों छुं दँ न्ह्यः विश्व सम्पदा क्षेत्रया निंतिं सम्भावित थाय्या धलखय् तकं दुथ्याकूगु खः ।

सम्बन्धित बुखँ

LEAVE YOUR COMMENTS