छाय् ‘सामाजिक दुरी’ स्वयां ‘शाररीक दुरी’ आवश्यक?

एजेन्सी – विश्व स्वास्थ्य संगठनं मार्च २० तारिक कुन्हु याःगु पत्रकार सम्मेलनय् कोरोनाया संक्रमणपाखें बचेजुइगु निंतिं ‘शाररीक दुरी’ कायम यायेत अत्यावश्यक जूगु खँय् बः बिउगु खः । अथे धाइगु मतलव सामाजिक रुपं झी तापयेमाः वा झीगु यःपि व छेँजःपिंनाप तापायेमाः धाइगु मखु धकाः नं स्वास्थ्य संगठनया अधिकारीं ध्वाथुइकेगु कुतः यात ।

छुं ई न्ह्यःनिसें विश्व स्वास्थ्य संगठनं ‘सामाजिक दुरी’ धाइगु वाक्याशंया थासय् ‘शाररीक दुरी’ धकाः छ्यलेगु सुरु याःगु दु । अले आःया विश्व महामारीपाखें बचे जुइगु दकलय् बांलागु विकल्प नं थ्वहे ‘शाररीक दुरी’ खः बः बीगु यानाच्वंगु दु ।

छाय् आः सामाजिक दुरीया पलेसा शारकरी दुरी धकाः धायेगु सुरु यातले ? स्वास्थ्य संगठनया महामारी विज्ञ मरिया भान केरकोभं धयादी, ‘झीगु न्ह्यःने दुगु टेक्नोलोजिया कारणं छगू हे कोठाय् वा शाररीक रुपं छगू हे थासय् मच्वंसां झी न्ह्याम्ह नाप नं सम्पर्कय् च्वनाच्वनेफु ।’

‘मनूत सामाजिक रुपं स्वानाच्वनेमाः धकाः झीसं सिकसिकं हे शाररीक दुरी धकाः धायेगु यानाहयाःगु दु ।’, कोरकोभं धयादी ।

स्टानफोर्ड विश्वविद्यालयया समाजशास्त्रया प्राध्यापक जेरमि प्रिसं सामाजिक दुरु धायेवं छम्ह मनू नं मेम्ह मनू नाप खँ हे ल्हायेमजिउ थें तायेकीगु यानाच्वंगु कनादी । वय्कःया कथं थ्व इलय् मनूतय्सं शाररीक दुरी कायम यानाः झन् अप्व समाजयात बचे यायेमाः ।

‘फुक्कसियां शाररीक भलाइया निंतिं झीसं शाररीक दुरी कायम यायेमाः तर मानसिक भलाइ नं उलि हे आवश्यक खँ खः ।’, प्रिसं धयादी, ‘उकीं सामाजिक दुरी मानसिक भलाइया निंतिं बांलागु खँ मखु ।’

वंगु डिसेम्बरय् चीनया वुहानय् कोरोनाया न्हापांगु संक्रमित लुइवं मनूतय् आवातजावत बन्द यायेगुनिसें कयाः देय्न्यंक लकडाउन यायेगु थज्याःगु ज्या थौं विश्वया प्राय फुक्क थासय् यानाच्वंगु दु । कोरोना भाइरस विशेष यानाः मनूतसं हाछिंका तइगु वा मुसु तइगु इलय् सरे जुइगु जूगुलिं संक्रमण म्हो यायेगु निंतिं दुरी कायम यायेगु अत्यावश्क खः । स्वास्थ्य संगठनं छम्ह मनू नं मेम्ह मनूनापया दुरी छगू मिटर स्वयां अप्व कायम यायेत सुझाव बिउगु दु ।

स्वास्थ्य संगठनं न्हापा छ्यलाःच्वंगु वाक्यशंयात आः हीकूगुलिं आपालं विज्ञतय्सं लसकुस याःगु दु । लण्डन स्कूल अफ इकोनोमिक्सया मनोविज्ञान व अनुसन्धन विधिया प्राध्यापक मार्टिन बायुरं थ्व निगू वाक्यांशया भिन्नता यायेगु तसकं आवश्यक जूगु धयादिल । वय्कलं धयादी, ‘विश्व स्वास्थ्य संगठनं ‘शाररीक दुरी’यात ‘सामाजिक दुरी’ धकाः धयाच्वंगु गल्तियात भिंकेगु ज्या याःगु दु । थ्व लसकुस यायेबहःजु ।’

‘थज्याःगु ईलय् झी शाररीक रुपं तापक च्वनेमाः तर सामाजिक रुपं सतिक नं च्वनेमाः ।’, प्राध्यापक मार्टिन बायुरं धयादी ।

(ने. सं. ११४० चौलाथ्व ७/ वि. सं २०७६ चैत १८ मंगलवाः)