इराक आन्दोलनया लक्ष्य

विश्वया राजनीति हे छलकपट व षडयन्त्रया राजनीत जुयाच्वंगुलिं यानाः छुं प्रतिशत धनीवर्गत अति धनी जुजु वनाच्वंगु दुसा मध्यमवर्ग व निम्न वर्गतय्गु अवस्था धाःसा झन झन कष्टकर जुया वनाच्वंगु दु । चाहे बामपन्थी जुइमा, चाहे दक्षिणपन्थीया नामं राजनीति यानाच्वंगु जुइमा, अथवा राष्ट्रवादया नामं जुइमा छली राजनीति हे याना वयाच्वंगु दु ।

राजनीतिया नामं नेतातय्सं खाली सम्पत्ति लुटे यायेगु उद्देश्य ज्वनाः जक राजनीति यानाच्वंगु दु । जब थःगु स्वार्थया लागि जक राजनीति यानाच्वनी, व नेतातय्सं बहुसंख्यक जनतायात वास्ता यायेगु स्वइमखु, खाली पूँजीपति, माफिया व विदेशीया इशाराय् चले जुयाः अथाहा धन सम्पत्ति कमे यायेगु जक स्वइगु स्वाभाविक खः ।

अझ थुलि जक मखु, थः आसेपासेतय्त नं राज्यया उच्च पदय् छ्वयेगु यानाच्वनी । जब स्वार्थीया राजनीति जुयाच्वनी व देशया अर्थतन्त्र डाँवाडोल जुइगु स्वाभाविक खः । अर्थतन्त्र डाँवाडोल जुलकि वया असर खाली बहुसंख्यक जनता (मध्यम वर्ग व निम्न मध्यम वर्ग)यात जक नकारात्मक असर लाइगु नं स्वाभाविक खः ।

थ्व हे कारणं यानाः बहुसंख्यक जनताया आर्थिक अवस्था कमजोर जुया वनाच्वनीगु नं स्वाभाविक खः । वहुसंख्यक जनताया आर्थिक अवस्था कमजोर जुया वनाच्वनकि वया वया अर्थ खः थःगु साधारण जीवनचर्या चले यायेत तकं धौधौ जुइ ।

अले जनताया असन्तोषया बाँध तज्याना वइ अर्थात जनता सतकय् कुहां वयाः भ्रष्ट व दलाली नेतातय्गु विरुद्धय् थःगु उचित माग रोजगारी, भ्रष्टाचार नियन्त्रण, बजाः भाः नियन्त्रण, लः व मत नं दैनिक रुपं सुनिश्चित यायेमाःगु माग तयाः तच्वयेक सः थ्वयेकेगु ज्या यानाच्वनी । न्हापां ला भ्रष्ट नेतातय्सं जनतायात अझ नं दबय् याना वनेगु कुतः याइ ।

जब लखौंलख जनता सतकय् वयाः उग्ररुप काइ, हानं भ्रष्ट नेतातय्सं सुधार याना वनेगु धकाः बचं बियाm जनताया संघर्षयात थामथुम यायेगु स्वइ । सुधार याना वने धकाः जनतायात यक्व धोखा बी धुंकूगुलिं यानाः जनतां भ्रष्ट नेतातय्त विश्वास यायेगु त्वःती । छाय्धाःसा जनतायात न्ह्याबलें भ्रष्ट व बेइमान नेतातय्ं धोका जक बियाच्वनी ।

बास्तवय् इराक बर्बाद जुयाच्वंगु कारण साम्प्रदायिक धार्मिक सोचं भ्रष्ट जुयाच्वंपिं सिया, कुर्दिस्ट, सुन्नी नेतात व विदेशी इशाराय् प्याखं हुलाच्वंपिं नेतातय्सं देशया सम्पत्ति लुटे यानाच्वंगुलिं यानाः खः ।

थौंकन्हय् विश्वया यक्व देय्या जनतां भ्रष्ट नेतात खनाः वाक्क दिक्क जुयाच्वंगु दु । थ्व हे कारणं यानाः विश्वया छुं छुं देशय् भ्रष्ट व बेइमान नेतातय्त बाइबाइ यायेगु निंतिं लखौंलख जनता सतकय् कुहां वयाच्वंगु दु । विशेष यानाः ल्याटिन अमेरिकाया इक्वेडर व चिलीइ जनतां तच्वःगु संघर्ष यानाच्वंगु दुसा मध्यपूर्वया लेवनान, इराकय् नं जनता सतकय् कुहां वयाच्वंगु दु ।

पूर्वी एशियाया इन्डोनेशिया व फिलिपिन्सय् नं जनता सतकय् वयाः भ्रष्ट नेतात विरुद्धय् सः थ्वयेकेगु तयारी यानाच्वंगु दु । इराकया राजधानीइ नं जनता सतकय् कुहां वयाः भ्रष्ट व विदेशी दलाल नेतातय्त सत्तां चिइका छ्वयेगु लागि चर्को संघर्ष यानाच्वंगु दु । इराकया राजनीतिक घटनाक्रमया बारे न्ह्यथने न्ह्यः न्हापाया राजनीतिक घटनाक्रमया बारे छुं भचा न्ह्यथनेगु कुतः याये ।

इराकयात नं अंग्रेज साम्राज्य औपनिवेश शासन चले यानाः दँ दँ तक सम्पत्ति लुटे यानाच्वंगु खः । सन् १९५८ सालय् तिनि अंग्रेज साम्राज्य खत्तम जुयाः गणतन्त्र शासन स्थापित जूगु खः । यक्व राजनीतिक उठल पुठल लिपा सेनाया बलं वःम्ह शक्तिशाली नेता सद्दाम हुसेन देशया राष्ट्रपति जुइत सफल जुल ।

सद्दाम हुसेन इराकया राष्ट्रपति जुयाच्वंगु इलय् इरानय् नं आयोतोल्ला खोमेनीं इस्लामिक क्रान्तिया नामं इरानया शाह जुजुयात सत्तां चिइका छ्वत । इरानय् शिया समुदायया ल्हातय् शक्ति वयेसातकि सद्दाम हुसेन होशियार जुल । छाय्धाःसा सद्दाम हुसेन सुन्नी समुदायया मुस्मां खः । मेखे खोमेनी खनाः अमेरिका नं झस्के जुल ।

व हे इलय् अमेरिकां सद्दामयात उक्से यानाः इरानया भूभागय् च्वंगु खुजेस्तानया चिकं कम्पनीय आक्रमण याकल । सद्दामयात अमेरिकां माक्व आर्थिक व सैनिक ग्वाहालि बिउगुलिं यानाः सद्दाम झन शक्तिशाली जुल । परिणाम व इलय् इराक व इरान दथुइ दँ दँ तक युद्ध जुल । लिपा अरब लिगपाखें निगू देशयात मिले यानाः युद्ध अन्त जुल ।

लिपा वयाः जक सद्दाम हुसेन खनाः अमरिका मि जूगु खः । थुकिया कारणं अमेरिकाया कम्पनीयात इराकया चिकं कारखना बिइमाल धकाः दबाब बिउबलय् सद्दाम हुसेनं न्ह्याबलें अमेरिकायात दबाबयात अस्वकार यानाच्वन । अमेरिकां लिपा वयाः त्वह मदुगु त्वह तयाः सन् २००३ सालय् सद्दाम हुसेनयात पतन यायेगु ज्या यात ।

जब सन् २००३ सालय् सद्दामयात अमेरिकां पतन यानाबिल व इलंनिसें थौंतक नं इराकय् अमेरिकाया इशाराय् चलय् जुयाच्वनीम्ह नेतात सत्ताय् च्वनेगु यानाच्वंगु दु । प्रजातन्त्रया मसिहा अमेरिकां इराकयात विकास यानाः शान्ति व स्थिरता हयेमाःगु खः, तर अःखःबतं इराकयात अस्थिर व अराजकया स्थितिइ हयाः देशयात हे कंगा यायेगु ज्या यानाबिल ।

अमेरिकां इराकयात विनाश मार्गय् यंकेगु लागि न्हूगु संविधान धकाः तयार यानाः धार्मिक गुरुतय्त उच्च पदय् छ्वयेमाःगु व्यवस्था यात, मेखे हानं प्रान्त प्रान्तया खुँखार मुुखियातय्त नं सत्ताय् सहभागी याकल । राजनीतिक भासं धायेगु खःसा थुपिं सामन्तीत खः । न्हापांनिसें जनतायात शोषण यानाच्वंपिं व्यक्तित खः ।

धार्मिक गुरु व मुखियातय्सं गुबलें नं देशय् विकास याइ धयागु कल्पना यायेम्वाः । बास्तवय् इराक बर्बाद जुयाच्वंगु कारण साम्प्रदायिक धार्मिक सोचं भ्रष्ट जुयाच्वंपिं सिया, कुर्दिस्ट, सुन्नी नेतात व विदेशी इशाराय् प्याखं हुलाच्वंपिं नेतातय्सं देशया सम्पत्ति लुटे यानाच्वंगुलिं यानाः खः ।

आः जुयाच्वंगु आन्दोलनया लक्ष्य खः– साम्प्रदायिक सोचं ग्रस्ट जुयाच्वंपिं धार्मिक नेतात व विदेशी दलाल नेतात पाखें मुक्ती । संघर्ष सफल वा असफल जुइगु कारण नं नेतृत्व याइपिं नेतातय्गु ल्हातय् खः । यदि सही नेतृत्व अर्थात विवेकी क्षमतावान राष्ट्रभक्त नेतात खःसा सफल जुइ, मखुसा हानं आन्दोलन फासांफुसुं जुया वनेफु ।