मतयाः वनेबलय् लःतकं त्वनेमजिउ

जिमि बाज्यां मुलय् तयाः कनातःगु बाखं

जि मांया नां शीरकुमारि खड्गी, ब्वाया नां लक्ष्मीनारायण खड्गी खः । जिगु जन्म तापाहिति, यलय् जूगु खः । तापाहिति, अशोक हलया लिउनेसं लाः । १९९० साल माघ २ गते झीगु देय् तःभुखाय् ब्वःगु दिं जुल, वयां झिन्हु लिपा माघ १२ गते जि बूगु खः । जि मामं कनातःगु लुमंनि । अबलय् जिमिगु छेँ पुलांगु जूसां भुखाचं मदुं, भचा भचा जक चिरि बाःगु हँ ! त्वालय् हे च्वंगु मेगु पुलांगु भ्वाथःगु छेँ धाःसा छखां दुन हँ ! भुखाय् ब्वयाः सकलें ग्यानाच्वंगु इलय् जि बूगुलिं जि मांयात तसकं दुःख जुल हँ, थाकुल हँ । छेँ मदुंगुलिं धाःसा पिने च्वने म्वाःल हँ ! अय्नं छेँ दुपिं मनूतय् नं गन च्वने, छु नये जुयाः दुःख जूगु स्वयेमाल हँ !जिमिगु छेँ न्ह्यःने हे स्कुल दुसां जितः आखः ब्वंकेमछ्वः । ध्यबा दुपिं छम्ह निम्ह मिसापिं जक ब्वंवन, मेपिं मिजंत जक । अबलय् मिसापिंत आखः ब्वंकेगु उलि चलन मदुनि, ध्यबा दुपिं छम्ह निम्ह बाहेकं । जिपिं ध्यबा मदुपिं, उकिं आखः ब्वनेमखन । आखः ब्वनेमाः धकाः नं मसिउ । जिमि थाना कापःया भान्तां लँ पनेगु, खम्पा खनेदयेक । लाकां न्ह्यायेगु चलन मदु । भचा तःधी जुइ धुंकाः पिहांबलय् छिका पर्सि सिनेगु । सिंख्वाः दुगु चाःचा सुइगु ।

जिमि इहि यायेगु चलन मदु । जि झिंछदँ दुबलय् ततानापं बाः¥हाः तल । पासापिं नाप चागः म्हितेगु, यकंधाल म्हितेगु । कतांमरि नं म्हिता । पासापिं प्याखं नं हू । बाः¥हाः तयातःगु इलय् छकः तता व जि घ्वं स्यानाः सुम्क सुलाच्वना । मां वयाः हाःसः मदु, छु जुल, छु जुल धकाः क्वथाय् दुहां वल । जिमि मांयात जिमिसं ख्यानाबिया । खुन्हु दुकुन्हु क्वंचिकं सायेकल । पाजुपिंसं छुस्यामुस्या नकःवल । बाः¥हाः तःकुन्हु दुरुबजि नकः वःगु । झिंनिन्हु दुकुन्हु बाः¥हाः पिकाल । व दिनय् पाजुपिंसं कु ज्वनावल । व कुन्हु बाः¥हाः क्वथाय् म्हितः वःपिं पासापिंत व गथियारपिंत भ्वय् नकेमाः, श्राद्ध नं यायेमाः ।जिपिं त्वालय् हे घ्वाइँ, खिपः, सुलाकासा, तेलकासा व जातिंकुलि कासा म्हितेगु । जातिंकुलि कासा गथे यानाः म्हितेगु धाःसां मचामचापिं पासापिं झ्वःलिक फ्यतुइ । थःथःगु तुतिया म्हालापतिं निपा ल्हातिं ज्वंकी । अले भचा तःधिकःपिंसं, इमित मागः धाइ, मागःतय्सं छम्ह छम्ह यानाः मचापिनिगु म्हयात न्ह्यःने व लिउने ‘जातिंकुलिकुलि …..’ धाधां संकी । निक्वः स्वक्वःति थथे याइ, भचां तुतिया म्हालापतिंचा ज्वना हे तइ । अले निम्ह मागःतय्सं वं मचाया लप्पा ज्वनाः ल्ह्वनायंकी । उखेपाखे छथाय् फ्यतुकः यंकी । थथे पालंपाः झ्वःलिक फ्यतुनाच्वंपिं दक्वसित जातिंकुलिकुलि याइ ।

जिमिगु त्वालय् ल्वहंहिति दु, तापाहिति । स्वधाः दु, दथुया हितिं तसकं तःधाः लः वः, सिथय् च्वंगु निधाः हिति चिचीधाः । लः यच्चुसे च्वं । हितिइ वनेत त्वाथलं कुहां वनेमाः, क्वय् पुखू दु, अनं कुहां वनेबलय् पुलि तक लः थ्यं । पुखूचा छिनाः लः फःवनेगु । दथुया हितिइ म्वःल्हुइबलय् छ्यं हे याताक्क वं, तःधाः जूगुलिं । आः धाःसा सिथय् सिथय्च्वंगु निधाः हितिं बर्खाबलय् जक चीधाः लः वः, मेगु इलय् लः मवयेधुंकल । दथुइच्वंगु तःधाः हिति नं चिधाः जुइधुंकल । यचुगु लः वया हे च्वंगु दनि । त्वाःया मनूतय्सं त्वनेगु लः काः वंनि । बरु त्वाथलं क्वय् पुखूचा मंत, पुखूचा सुना वनेधुंकल, उकिं न्हापाथें हितिइ लः फः वनेत पुखूचा छिइम्वाःल ।जिमिथाय् यलय् नागबहाः दुने क्वाःबहाः द्यः दु, अन बापाःचा पिहां वइ । दुरु वा महाःनिम्ह खुदँ न्हय्दँ दुम्ह मिजंमचायात देपा ल्हातं गं थाकाः जवगु ल्हातं माताःया ताःचा ज्वंकाः न्हिंन्हिं सुथय् ९ बजेपाखे पित हइ । बापाःचित भान्तां लँ फिकातइ, लंचा छगः जक फिकातइ, मेगु त्वकातइ । बापाःचित सुनानं थी मजिउ । उकिं बापाःचित ‘थीमते’ धकाः लँय् जुइपिंत धाधां छम्ह पाकः थेंज्याःम्ह मनू नं लिउलिउ वइ । बापाःचां तिनितिनिं गं थानाः वइगुलिं जिमिसं लँय् दनाः ‘तिनितिनिं बापाःचा वया लिउने पाकःचा’ धकाः हायेकेगु ।

व बापाःचा नागबहालं, नबहिल, तापाहिति अले झाराफुलं वनाः लिउनेया ध्वाखां दुहांवनी । क्वाःबहाःद्यःयाथाय् माय् अप्सं च्वनीपिं नं दु । सायाःया कन्हय्कुन्हु मतयाः । यलया प्यंगः थूर चाःहिलेमाः । न्हापा छुं नये मजिउ, लः तक नं त्वने मजिउ धाइगुलिं छुं मनसे, लः नं मत्वँसे रहरं पासापिंनाप मतयाः वने नं ।जि झिंच्यादँ दुबलय् थिमिइ च्वंम्ह जीतलाल खड्गीनाप ब्याहा जुल । तापाहितिइ लः कयाच्वनाम्ह जि, थिमिइ जूबलय् बुंगाःचाय् लः काः वनेमाल । ख्वलाचा छगलं लः तुयाः घः जायेकेमाः । चान्हय् दनाः बुंगाःचाय् लः कायेत घः पाः तःवनेमाः । लखं गुलि दुःख ! जि ब्याहा यानाः वनाबलय् तक थिमिइ सुपौया छेँ जक, व नं चिचिजाःगु, झ्वःलिक्क । सिमेन्टया छेँ धइगु हे खनेमदु । छेँ नं यक्व मदु, बुँया बुँ जक खनेदु । जिमि बुँइ नं ज्या याः वनेमाः । कुं पालाः छ्यनय् घाः नं जुइके नं । जि प्यम्ह म्ह्याय् व स्वम्ह काय दु । तःधिकःम्ह भौ देवकुमारि व कान्छाम्ह काय शंकर, इपिं निम्हं नेवाः भाय्या संकिपा ख्यलय् ज्या यानाच्वंगु दु ।