नेवाः खलः पुचःया राष्ट्रिय गतिविधि – २

म्हिगःया ल्यं

नेवाः क्षेत्रीय सम्मेलन
नेवाः राष्ट्रिय संगठन नेवाः देय् दबूया मू आज्जु देय् न्यंकया नेवाःतय्त भाषिक व सांस्कृतिकरुपं सजगता ब्वलंकेगु व थः नेवाः खः धयागु गर्व ब्वलंकेगु खः । थ्व छगू गैर राजनीतिक संस्था खः । थुकिया निंतिं उगु ईया तत्कालिन ज्या सना पुचःया नायः भक्तिदास श्रेष्ठ, पूर्वाञ्चलया न्वकू लक्ष्मी बहादुर हल्वाई, पश्मिाञ्चलया न्वकू प्रकाश पालिखे, मध्य पश्मिाञ्चलया न्वकू मदन कुमार व सुदुर पश्चिमाञ्चलया न्वकू प्रयाग राज जोशी, मूछ्यान्जे डा. केशवमान शाक्य व छ्याञ्जे नरेशवीर शाक्य (लिपा मूछञ्जे), सत्यमोहन जोशी, डा. कमल प्रकाश मल्ल, लोकदर्शन वज्राचार्य, लक्ष्मण राजवंशी, लक्ष्मीदास मानन्धर, लगायतया नेतृत्वय् नेवाःतय्गु क्षेत्रीय गतिविधि न्ह्याकेगु ताःतुना कथं दकले न्हापां पूर्वाञ्चलया विर्तामोड, मध्यमाञ्चलया नारायणघाट, मध्य पश्मिाञ्चलया नेपालगंजय् व लिपा पूर्वाञ्चलया इनरुवाय् नेवाः क्षेत्रीय सम्मेलन क्वचायेकूगु खः । थुपिं हरेक सम्मेलनय् नेवाः राष्ट्रिय संगठनया घोषना पत्र हे पित बियाः भाषा, संस्कृति, जनगणना प्रति देय् न्यंकया नेवाःतय्सं यायेमाःगु प्रतिवद्धता सार्वजनिक याःगु खः ।

झी पुचःया पूर्वाञ्चल नेवाः सम्मेलन
नेवाःतय्त छप्पँ छधी यायेगु ज्याय् पूर्वाञ्चलया ‘झी पुचः’या तःधंगु योगदान दु। ने.सं ११०१ स नीस्वंगु थुगु पुचलं आपालं नेवाः संस्कृति व जागरणया ज्याझ्वःत न्ह्याका वयाच्वंगु दु। संस्था नीस्वंगु इलंनिसें हे नेवाःतय्गु नखःचखः व सांस्कृतिक ज्याझ्वःकथं सापारु (गाईजात्रा), यःमरि पुन्हि थेंज्याःगु संस्कृति हनाः अन दुपिं नेवाःतय्त थःपिनिगु भाषा संस्कृतिप्रति जागरण हयेगु ज्या यानाच्वंगु दु। उकथं हे नेवाः संस्कृतिकथंया गुथि, मिसामस्तय्गु इहि, बा¥हाः व मिजं मस्तय्गु व्रतवन्ध थेंज्याःगु संस्कार मंकाःकथं हनेगु याना वयाच्वंगु दु ।

विराटनगरया ‘झी पुचः’लं पूर्वाञ्चलया निंतिं नेवाः केन्द्रया रुपय् हे ज्या याना वयाच्वंगु खः । नेवाःतय्गु राष्ट्रिय संगठन नेवाः देय् दबू निर्माण न्ह्यः हे थुगु संस्थां पूर्वाञ्चलया थीथी जिल्लाया नेवाःतय्त सांस्कृतिक, भाषिक व सामाजिकरुपं समन्वय याना वयाच्वंगु खः । आःया इलय् नं थुगु संस्थां नेपाल संवत्या न्हूदँ कुन्हु स्वनिगः लगायत थीथी जिल्लाया नेवाः विज्ञतय्त ब्वनाः विराटनगरया थःगु हे छेँय् ज्याझ्वः यायेगु, नेवाः विज्ञतपाखें नेवाः भाषा, कला, संस्कृतिया मू न्वचु बीकेगु ज्या याना वयाच्वंगु दु । नेवाःतय्गु सामाजिक व सांस्कृतिक विकासया निंतिं थःपिनिगु हे भवनय् नेवाः म्यूजियम न्ह्याकेगु ग्वसाः नं यानाच्वंगु दु ।

झी पुचःया अनेक महत्वपूर्ण ज्याझ्वःत मध्यय् पूर्वाञ्चल लागाया नेवाः क्षेत्रीय सम्मेलन खः । पूर्वाञ्चलया थीथी लागाया प्रतिनिधितय्गु ब्वति दुगु उगु क्षेत्रीय सम्मेलनय् येँया प्रतिनिधिपिनिगु ब्वति नं दुगु खः । उगु क्षेत्रीय सम्मेलनय् पूर्वाञ्चलया नेवाःतय्गु स्थितिबारे व्यापक सहलह जूगु खःसा थुकिया विकासया निंतिं गुज्वःगु योजना आवश्यक जुइ धयागु विषयस सहलह जूगु खः । उगु हे सम्मेलनय् नेवाःतय्गु आर्थिक स्थितिया विकास गुकथं जुइफइ धयागु विषयय् गहनतम सहलह ब्याकाः वित्तीय संस्था नीस्वनेगु ज्या नं जूगु खः ।

प्रादेशिक संरचनाय् नेवाः राष्ट्रिय संगठन
नेवाःतय्गु राष्ट्रिय संगठनया निर्माण लिपा नेवाःतय्गु भाषिक, सांस्कृतिक लिसें नेवाः भावनायात छधी यायेगु ज्याय् आपालं ज्या जुइधुंकूगु दु। थुकिया निंतिं देय् न्यंकंया नेवाः खलः, पुचः व गुथिया तःधंगु योगदान दु। नेवाः राष्ट्रिय संगठन उगु ईया छगू तःधंगु आवश्यकता खः । तर मुलुकय् आः आपालं हिउपाः वयेधुंकूगु दु। मुलुक एकतन्त्रात्मक शासनं हिलाः संघीय शासन जुइधुंकूगु दु। नेपाःया संविधानं हे स्वंगू तहया सरकार व्यवस्था यायेधुंकूगु सन्दर्भय् नेवाःतय्गु राष्ट्रिय संगठनया भूमिकायात कयाः नं सहलहया आवश्यकता दु। नेवाः देय् दबू नीस्वंगु इलय् देय् दबू नीस्वने न्ह्यवंनिसें हे भाषा, संस्कृति उत्थानया निंतिं ज्या यानाच्वंगु संघ संस्थायात उचित सम्मान व स्थान बीमाः धयागु मान्यता काःगु खः । तर लिपा देय् दबुलिं थःगु हे शाखा चायेकेगु ज्या न्ह्याका वन। थुकिं यानाः न्हापाया संस्थातय्सं याना वयाच्वंगु योगदानया कदर मजूगु आभास जुयाच्वंगु दु ।

मुलुकय् हिलावंगु राजनीतिक परिवेशकथं आः प्रादेशिक नेवाः संगठनया भूमिका महत्व जुयाच्वंगु दु। आः नेपाःया प्रशासनिक व्यवस्था हे हिलाः जिल्लाया अवधारणा व न्यागू विकास क्षेत्रया स्वरुप मदये धुंकाः नेवाःतय्गु संगठनया स्वरुप नं हिलेगु आवश्यक जुइ । थुकिया लागिं आः प्रदेशस्तरीय क्षमता दुगु नेवाः संस्थायात स्वतन्त्र नेतृत्व बीमाःगु आवश्यकता दु ।

न्हापांनिसें ज्या याना वयाच्वंगु खलः पुचःयात निरन्तर न्ह्याना वनेत गनं अवरोध जुइ मजिउ। विराटनगरया ‘झी पुचः’या ग्वसालय् नेवाः महोत्सव, नेवाः नसा नखः, व्यापारिक मेला, नेवाः कला, संस्कृतिया प्रदर्शनी थेंज्याःगु ज्या नं न्ह्यानाच्वंगु दु। थ्व संस्था पूर्वाञ्चलया हे अग्रणी नेवाः पुचः खः । आःया इलय् ‘झी पुचः’या संलग्नताय् थुकिया पुलांम्ह नायः सुदर्शन कपिला ट्रष्ट नीस्वनाः वाब्मय शताब्दीपुरुष सत्यमोहन जोशीयात निगू लख तकाया सुदर्शन-कपिला सिरपाः लःल्हायेगु ज्या नकतिनि सम्पन्न जुल । थुकिं झी पुचःपाखें थःगु नेतृत्व क्षमतायात अझ प्रस्ट रुपं न्ह्यःने हःगु सीदु। पूर्वय् नेवाःत शक्तियात प्रादेशिक रुपं बल्लाका यंकेगु ज्याय् झी पुचलं ज्या यायेफु धइगु खँयात थ्व स्पष्ट संकेत खः ।

(क्वचाल)