अधिकार प्राप्तीया दस्तावेज

नेवाः न्ह्यलुवा पद्मरत्न तुलाधरया ज्याजंक्वया थीथी ज्याझ्वःत न्ह्यानाच्वंगु दु । धार्मिक संस्कारया ज्याझ्वः क्वचायेधुंकूगु दुसां वय्कलं थीथी ख्यलय् यानादीगु योगदान, भूमिकाया विषयया कार्यक्रमत जुइगु क्रम धाःसा न्ह्याना हे च्वंगु दनि । नागरिक स्तरं वय्कःयात बृहतरुपं अभिनन्दन यायेगु ज्याझ्वः भाद्रया ३० गते सभागृहय् जुइगु ल्यं हे दनि ।

नेपाःया राजनीतिक ख्यलय् जक मखु, भाषिक, जातीय, साहित्यिक व मानव अधिकारया ख्यलय् वय्कलं यानादीगु अद्वितीय योगदानयात कयाः थुज्वःगु सभाय् सम्बन्धित ख्यःया मनूतय्सं हे मुक्तकण्ठं चर्चा यानाच्वंगु दु । हरेक ज्याझ्वलय् उपस्थित जुयादीम्ह स्वय्म पद्मरत्न तुलाधरं गुलिखे खँ थम्हं हे ल्वःमने धुंकूगु व हाकनं स्मरण जूगु अभिब्यक्ति प्वंकादीगु दु ।

वय्कःया थीथी आयामयात कयाः छगू बायोग्रफी सफू नं पिदनीगु चर्चा दु । उगु सफू तयारी जुयाः प्रकाशनया निंतिं छपाइलय् वनेत्यंगु खँ नं न्यनेदु । वय्कःया जीवनया भोगाइ, चाकुमाकु सवाःया अनुभव थुगु सफूया अध्ययनं सीके फइगु निश्चित दु । थ्व नेपालभाषा साहित्यया निंतिं छगः नगु हे जुइगु खँय् नं शंका मदु ।

पद्मरत्न तुलाधरं नेवाः भाषा, जाति, साहित्यया ख्यलय् गन मचाःमगाः जुयाच्वन उकिया पूर्ति छम्ह इमान्दार कार्यकर्तां यायेमाःगु दायित्वकथं पूवंकादीगु व उकिया हे लिच्वःयात थीथी ख्यःया मनूतय्सं वय्कःया योगदानकथं स्वीकार्य याःगु खनेदु ।

पद्मरत्नया विषयस जुयाच्वंगु थीथी सभाय् आपालं न्हून्हूगु खँत पिदनाच्वंगु दु । अझ स्वयम् पद्मरत्नं हे थज्याःगु सभाय् वयाः पुलांगु खँ लुमना वःगु धयागु अभिब्यक्ति छुं छुं खँ अज्यागु खँत आः तयार जुइधुंकूगु बायोग्राफी दुमथ्याइगु अनुमान यायेफइ । मेखेर गुलिखे खँत पद्मरत्न तुलाधर अभिब्यक्त यायेत लिज्यानाच्वंगु खँ थीथी गोष्ठीइ चर्चाया विषय जुइवं उकिं नं महत्वपूर्ण आयाम काइगु खँय् शंका मदु ।

उकिं आः वयाः गुलि नं वय्कःया योगदान व भूमिकायात कयाः छलफल, गोष्ठी जुल अन पिदंगु बिचाःया नं दस्तावेज निर्माण जुइमाःगु बिचाः यायेफइ । पद्मरत्न तुलाधर छम्ह ग्यंम्ह कार्यकर्ताकथं आम मनूतय्त गन गन प्रभाव यायेफइ, अज्याःगु थासय् छम्ह कार्यकर्ताया हैसियतं हे जक ज्या यानागु अभिब्यक्ति वय्कःया दु ।

नेवाः भाषा, जाति, साहित्यया ख्यलय् गन मचाःमगाः जुयाच्वन उकिया पूर्ति छम्ह इमान्दार कार्यकर्तां यायेमाःगु दायित्वकथं वय्कलं पूवंकादीगु व उकिया हे लिच्वःयात थीथी ख्यःया मनूतय्सं वय्कःया योगदानकथं स्वीकार्य याःगु खनेदु । पद्मरत्न छम्ह नेपालभाषा आन्दोलनया कार्यकर्ता जुयादिल, पत्रकार जुयादिल थुकिं नेवाःतय्त थःगु स्वाभिमान ब्वलंकेगु ज्याय् हःपाः जूवन ।

पद्मरत्न तुलाधरं नेवाः जातिया ख्यलय् जक मखु समग्र देय्या जनताया निंतिं समान अधिकारया सः थ्वयेकाः नेपाःया राजनीतिक ख्यलय् नं महत्वपूर्ण थाय् कायेत सफल जुयादिल । ‘सिन्का छपु जक त्वःथले फुसां अधिकारया आन्दोलन ताःलाइगु’ विश्वासं वय्कलं राजनीतिक ख्यलय् म्हितादीगु भूमिकां मुलुकया राजनीतिक ख्यलय् कायापलट जूगु सकसिनं सिउगु खँ खः ।

कुचाकुचा जुयाः बाम राजनीतिक शक्तियात जक छथाय् तयेगु ज्या मयासे विपक्षी राजनीतिक बिचाःया मनूतय्त नं मुलुकया राजनीति आमूल परिवर्तन हयेगु निंतिं छगू हे चाः दुने दुत हयेफुगु वय्कःया तःधंगु खुबी खः । मुलुकय् राजनीतिक परिवर्तनया मूलधारय् सकल राजनीतिककर्मीतय्त गोलबन्द यायेफुगुया लिच्वलं मुलुकय् राजतन्त्रया अन्त व गणतन्त्रया स्थापना जूगु खः ।

वय्कःयात नेपाःया राजनीतिक पार्टीतय्सं जक मखु अन्तर्राष्ट्रिय ख्यलं तकं विश्वासं बिउगु थीथी ज्याया भाला पूवंकादिल । मुलुकय् वःगु राजनीतिक हिउपाः लिपा नं आम जनता अधिकार सम्पन्न जुइमफुगु, छथ्वः राजनीतिक समूह हिंसा सहित राज्य विद्रोहय् वनेवं मुलुकय् ब्वलंगु अस्थिर राजनीतिक, अस्तब्यस्त व असुरक्षित आम नागरिकया जीवनयात सुरक्षित यायेगु निंतिं वय्कलं असन्तुष्ट पक्ष व सरकारपक्ष मध्यस्थता, सहजकर्ताया भूमिका सफलकथं म्हितादिल ।

थुकी दुने दुथ्यानाच्वंगु गुलिखे खँ नं आःया थीथी बिचाः गोष्ठीइ सम्बन्धित मनूतय्सं हे पित हयाच्वंगु कारणं थुज्वःगु खँया अभिलेखीकरण नं जुइमाःगु खँय् विवाद मदु । नेपाः दुने राजनीतिक परिवर्तन लिपा गुलि नं अधिकार व पहिचानया आन्दोलन जुल व मूलतः पद्मरत्न तुलाधरं नेतृत्व यानाच्वंगु नेपालभाषा मंकाः खलःया आन्दोलनया हे प्रतिफल खः ।

आदिवासी जनजाति, महिला, दलित, लिउने लानाच्वंगु वर्गया पहिचानया आन्दोलन फुक्क फुक्क हे नेपालभाषा मंकाः खलकं न्ह्याकूगु आन्दोलनं सयेकाः सीकाः मेमेपिं जातित नं थीथी ख्यलय् आन्दोलित जुइत ताः लाःगु व अझ गुलिखे आन्दोलनं उपलब्धि सहितया अधिकार नं प्राप्त यायेधुंकूगु प्रसंग दु ।

थुज्वःगु सम्पूर्ण आन्दोलनया विवरणया दस्तावेज निर्माण आवश्यकता अतिकं दु । थुलिमछि आन्दोलन, मुलुकय् राजनीतिक परिवर्तन वयेधुंकूसां अझं देय्या विविध जातिया मनूतय्सं थःपिनिगु म्हसीकाया आन्दोलन, अधिकारया आन्दोलन प्राप्त यायेफुगु मदुनि । थ्व पहिचान व अधिकारया आन्दोलनं आः भतिचा गति काये मफयाच्वंगु खःसां थ्व आन्दोलन न्ह्याना हे च्वंगु दनि ।

छन्हु थ्व गन्तब्यय् थ्यनी तिनि । अधिकार प्राप्तीया आन्दोलनय् न्हापाया पुर्खा वा आःया अधिकारकर्मीतय्सं गज्याःगु भूमिका म्हितल, उपलब्धि गुलि जुल, गन गन झी असफल जुल धयागु खँया दस्तावेज निर्माण याये फइगु व अधिकार प्राप्त मजूतलेया निंतिं थ्व हे नं छपु लँपु जुइगुलिं अज्याःगु अभिलेखीकरणया आवश्यकतायात वाःचायेकाः ज्या जुइमाः । पद्मरत्न तुलाधरया ज्याःजंक्व छगू अवसरकथं न्ह्यःने वयाच्वंगु दु, उकिया सदुपयोग यायेगु माहौल दयेके फयेकेमाः ।