फ्रान्सेली फुटबल क्रान्ति
धाथें थुकियात ला धाइगु जुइ नि ‘फ्रान्सेली फुटबल क्रान्ति’ । न्हापाया फ्रान्सेली क्रान्तिसिबें थ्व छुं कम मजू धाःसां जिउ । उबलय्या क्रान्ति राजनीतिक व सामाजिक खःसा आःया क्रान्ति फुटबलयागु खः । विश्वकप फुटबल २०१८ नकतिनि रुसय् क्वचाल । थुकी च्याम्पियन जूगु दु, फ्रान्स ।
फ्रान्स ?… लच्छि न्ह्यः थ्व ख“ धाःगु खःसा यक्वसिनं मे वांन्याइगु जुइमाः । अथे ला आःया फ्रान्सेली फुटबल कमजोर थ्यंक मखु । कमजोर खःसा फ्रान्स निद“ न्ह्यः युरो च्याम्पियनसिपया फाइनलय् थ्यनीगु नं खइमखु । अय्नं आःया फ्रान्स व निद“ न्ह्यःया फ्रान्सय् यक्व हे पाः । आःया टिम तसकं कच्चा धाःसां जिउ ।
डिडिएर डेसक्याम्पया फ्रान्सेली टिमया दक्व धयाथें कासामि नकतिनि जक ल्याय्म्ह जूपिं धाःसां जिउ । उकिं न्हापां हे धया तःगु खः– थ्व टिम बां ला बांलाः, तर थ्व विश्वकप उपाधि त्याकीगु थ्यंकया टिम धाःसा मखु । उकिसनं फ्रान्सेली फुटबल अप्वः यानाः विवादय् तक्यना च्वनेयः । फ्रान्सेली फुटबल धाल कि छगू कथं विवाद नं लिउलिउ वयेयः, अथे हे जुया वयाच्वंगु नं दु ।
फुटबल टिम जक गन खः धकाः, फ्रान्स देय् हे छगू कथं समस्याय् दु धाःसां जिउ । समस्याया धलः दयेकल धाःसा ताःहाकः जुइफु । गथेकि, विश्वय् फ्रान्सया प्रभाव कम जुया वनाच्वंगु दु धाइ । अले थ्वया नापं फ्रान्सेली भाय्या प्रभाव नं कमजोर जुया वनाच्वंगु दु । फ्रान्सया आर्थिक प्रगति नं कमजोर । थुकिया कारण खः अनया अस्थिर राजनीति ।
आःया फ्रान्सेली टिमया २३ म्ह कासामि मध्ये १३म्ह ला अफ्रिकी मूलयापिं खः । अथे धयागु उपिं छुं नं छुं इलय् आप्रवासी जुयाः फ्रान्सय् थ्यंपिं खः, अथवा उमि मां बौ फ्रान्सय् थ्यंकःवःगु खः
गुबलय् गुबलय् राजनीतिइ अस्थिरता वइ, उबलय् उबलय् आर्थिक प्रगतिइ पंगः खने दयावइ । फ्रान्सया आर्थिक तथ्यांकतय्सं अन अथे हे जुयाच्वंगु क्यनाच्वंगु दु ।छगू कथं फ्रान्सय् राजनीतिक असन्तोष नं दु । ल्याय्म्हतय् दथुइ तःधंगु आक्रोश दु । उमिगु बिचाः खः, सरकारं अज्याःगु छुं हे यानाच्वंगु मदु, गुगु ज्या सरकारं यायेमाःगु खः ।
उकिं हे लिपांगु इलय् फ्रान्सय् हुलदंगा अप्वया वयाच्वंगु दु । छगू ई अज्याःगु नं वःगु खः, गुबलय् चान्हय् चान्हय् जुलकि ल्याय्म्हत सतकय् वयाः हुलदंगा याः वइगु । फ्रान्सय् मदिक्क वयाच्वंपि आप्रवासीतय्त स्वयेगु मिखा छु खः, थुकी नं विवाद दु । यक्वसिया बिचाः खः– फ्रान्सया नितिं थ्व बांलाःगु मखु ।
उकिसनं फ्रान्सय् लगातार आतंककारी आक्रमण जुयाच्वंगु दु । फ्रान्सय् छगू कथं इस्लाम धालकि ‘फोबिया’ जुइगु ल्वय् दु । तर फ्रान्स व हे देय् खः, गन टर्की धुंकाः दकलय् अप्वः मुस्मां दुगु युरोपेली देय् खः । समग्रय् धायेगु खःसा फ्रान्स छगू कथं संकटय् दु । फ्रान्स छगू कथंया विखण्डनपाखे वनाच्वंगु दु ।
आःया राष्ट्रपति इमानुल म्याक्रो वये धुनेवं थ्व स्थितिइ सुधार वल धाइपिं नं दु । दच्छि ला दत म्याक्रों राष्ट्रपति जूगु, उकिं वं नं दक्वं कथंया समस्या समाधान याइ धकाः धायेगु स्थिति नं मदु ।
व हे म्याक्रों विश्वकपया फाइनल स्वयेत मस्को थ्यन, अले फ्रान्सं छगू लिपा मेगु गोल यायेवं लुजनिकी स्टेडियमया भीआईपी बक्सय् च्वनाः लापा थानाः लसता प्वंकल ।
व लय्मताइगु नं गथे धकाः, धाथें थ्व फ्रान्सेली फुटबलय् क्रान्ति हे खः । गुकिया लिच्वः थुकथं खनेदइगु तय दु– फ्रान्सया प्रभाव, अनया राजनीति व सामाजिक संरचना यक्व थासय् लाइ, गुगु तसकं सकारात्मक जुइगु जुइ । फ्रान्सयात अज्याःगु छगू कारण ल्हातय् लाःगु दु, उकियात आधार दयेकाः फ्रान्स दक्वं कथंया प्रगतिया निंतिं न्ह्यचिलेफइ ।
च्याद“ न्ह्यःया विश्वकप दक्षिण अफ्रिकाय् जूगु खः । उबलय् फ्रान्सया प्रदर्शन तसकं कमजोर साबित जुल । थुलि तक जूगु जूसा ला म्वाःल धाये का, तर टिम छगूयां लिपा मेगु विवादय् तक्यन । कासामितय्सं विवादया दथुइ टे«निङय् ब्वति कायेत तकं अस्विकार यानाबिल । निकोलस एनल्कायात टिमं तकं लिकयाछ्वल ।
उबलय् धायेगु याःगु खः– थ्व फ्रान्सेली फुटबल टिमया विवाद मखु, फ्रान्सय् छु जुयाच्वन, व हे थ्यमथ्यं फ्रान्सेली फुटबल टिमय् नं जूगु खः । प्यद“ न्ह्यःया विश्वकप नं फ्रान्सया नितिं सुखद सावित मजुल । उबलय् नं विवाद जुल । अले हाकनं धायेगु यात– देय् हे बांलानाच्वंगु मदु, टिम जक गथे यानाः बांलाइ ?
थुकिया अःखः आः टिम बांलाःगु दु, उकिं वं विश्वकप नं त्याकूगु दु, अले विश्वास दु, थुकिया सकारात्मक लिच्वः समग्र फ्रान्सया दक्वं धयाथें आयामय् लाइ । थ्व हे खः, फुटबलया शक्ति । अथें धाःगु मखु– फुटबलयात ‘ब्युटिफुल गेम’ धकाः । फुटबलया कारणं फ्रान्स हाकनं ‘ब्युटिफुल’ जुइगु लँपुइ दु ।
आःया फ्रान्सेली टिमया २३ म्ह कासामि मध्ये १३म्ह ला अफ्रिकी मूलयापिं खः । अथे धयागु उपिं छुं नं छुं इलय् आप्रवासी जुयाः फ्रान्सय् थ्यंपिं खः, अथवा उमि मां बौ फ्रान्सय् थ्यंकःवःगु खः । अले थुपिं मध्ये छुं छुं कासामित मुस्मां नं खः । थुपिं कासामितय्सं इच्छा याःगु खःसा फ्रान्सया नितिं मम्हितुसे थः मांबौया देय्या निंतिं नं म्हितेफुगु खः ।
तर थथे मयासे फ्रान्सया निंतिं हे म्हितल । उकिं आःया टिमयात अफ्रिकी युनाइटेड नं धायेगु याः । धाथें थुकियात ला धाइगु जुइनि– फ्रान्सेली फुटबल क्रान्ति । फाइनलय् फ्रान्सं क्रोएसियायात ४–२ गोलं बुकल । फाइनलय् यक्व लिपा थुलिमछि गोलया ‘हाइस्कोरिङ’ कासा स्वये दत ।
क्रोएसिया फाइनलय् बल नियन्त्रणया ल्याखं ला न्ह्यःने लात, तर फ्रान्सया सुमधुर आक्रमण न्ह्यःने धाःसा लिउने लात । फ्रान्स फाइनलय् फुटबलया भासं धायेगु खःसा ‘डिजर्ब विनर’ हे खः । फ्रान्सया फाइनल तकया यात्रा नं उलि हे गज्जब जुल । गथेकि वं सेमिफाइनलय् बेल्जियमयात बुकल ।
बेल्जियमया आःया टिम ‘स्वर्णिम पुस्ता’या खः । व हे टिमयात वं अःपुक १–० गोलं बुकल । क्वार्टरफाइनलय् फ्रान्सया प्रतिद्वन्द्वी खः– उरुग्वे । दक्षिण अमेरिकाया फुटबल महाशक्ति खः, उरुग्वे । थ्व हे टिमयात फ्रान्सं २–० गोलं बुकल । थ्व ला झन् हे अःपुक चूलाःगु विजय धाःसां जिउ ।
थ्वयां न्ह्यः प्रि–क्वार्टरफाइनलय् फ्रान्सं लियोनल मेस्सीया अर्जेन्टिनायात सनसनीपूर्ण कासाय् ४–३ गोलं बुकूगु खः । पूरा विश्वकपय् हे थ्व तसकं रोमाञ्चक कासा साबित जुल । अथे ला स्कोर स्वल धाःसा थ्व कासा तसकं प्रतिस्पर्धात्मक खनेदु । तर पूवंक कासा स्वल धाःसा फ्रान्स अर्जेन्टिनाविरुद्ध पूवंक हे हावी खनेदु ।
लिग चरणय् फ्रान्सं डेनमार्कलिसे बराबरी म्हिते न्ह्यः अस्टे«लिया व पेरुयात बुकूगु खः । थ्व हे विश्वकपपाखें फ्रान्सेली फुटबलय् केयलिन एमबाप्पेया नामं छम्ह स्टार कासामिया नं जन्म जूगु दु ।
अथे ला थ्वयां न्ह्यः हे वं थः बांलाःम्ह कासामि धकाः साबित याना तयेधुंकूगु खः । आःया विश्वकपं व झन् तःधंम्ह स्टार साबित जुल । आः वइगु दिनय् मेस्सी व क्रिस्टियानो रोनाल्डोया चर्चा जुइमखु, चर्चा जुइसा थ्व हे नकतिनि १९ द“ दुम्ह एमबाप्पेया जुइ ।
LEAVE YOUR COMMENTS