ने. सं. ११४४ कौलाथ्व षष्ठी -

सतक विस्तार कानून विरोधी – सर्वोच्च अदालत

सडक विस्तार सम्बन्धी फैसलाया पूर्ण पाठ जारी, पीडितपाखें लसकुस

येँ- सडक विस्तार पीडित संघर्ष समितिपाखें सडक विस्तार याये न्ह्यः स्थानीय जनतायात उचित मुआब्जा बीमाःगु माग यासें सर्वोच्च अदालतय् दर्ता याःगु रिटया पूर्ण पाठ म्हिगः सर्वोच्च अदालतं पितबिउगु दु ।

पूर्ण पाठय् निर्देशनात्मक आदेश बिसें सरकारं सडक विस्तारया ज्या देय्या कानूनसम्मत ढंगं जुइमाःगु खँ न्ह्यथनातःगु दु । सर्वोच्च अदालतया न्यायाधीशपिं केदार प्रसाद चालिसे , हरि कृष्ण कार्की व पुरुषोत्तम भण्डारीं मंकाः कथं उगु आदेश जारी याःगु खः ।

पूर्ण पाठय् सर्वोच्च अदालतं प्रतिपादन जूगु स् थापित सिद्धान्त अनुरुप कार्य सम्पादन मजुयाः नागरि कया हक अपहरित जूगु, वातावरण प्रतिकूल लिच्वः लाकूगु, पुरातात्विक महत्वया सामग्री वा स्थलय् प्रतिकूल लिच्वः लाकूगु थेंज्याःगु विषय विचाराधीन जुयाच्वंगु मुद्दाय् ध्यानाकर्षण जुयाः थ्वहे विषयत सम्बोधन यायेत आवश्यक जूगु खँ धयातःगु दु ।

थुकिया लिसें सम्पत्तिया अधिकारं बञ्चित जुइबलय् संविधानं प्रत्याभूत जूगु गुगुं नं भागय् वये वनेगु हक, बसोबास, पेशा रोजगार, उद्योग व्यापार व्यवसाय यायेगु स्वतन्त्रताया हक, धारा १७ (ङ) व (च) स्वच्छ वातावरणया हक धारा ३०, आवासया हक धारा ३७ य् तकं प्रत्यक्ष लिच्वः लाइगु खनेदुसा अझ व्यापकताय् वनेबलय् शिक्षा सम्बन्धी हक, धार्मिक स्वतन्त्रताया हक, भाषा व संस्कृतिया हक प्रभावित जुइगु खनेदु धकाः नं न्ह्यथनातःगु दु ।

अथेहे आदेशय् संविधान व उकिया अधिनय् प्रचलनय् दुगु कानूनया पूर्ण पालना व सर्वोच्च अदालतं प्रतिपादन सिद्धान्तया अनुशरण यानाः विकास निर्माण सम्बन्धी आयोजना सञ्चालन जूसा संविधानया धारा ४२(२) स प्रदत्त आर्थिक विपन्न समुदायं प्राप्त याःगु हक तकं संरक्षित जुइगु व विकास निर्माणय् सरोकारवाला नागरिकतय्गु सहभागिता आवृद्धि जुयाः विकास आयोजनाय् अपनत्व जुयाः लक्षित विकास आयोजना इलय् क्वचायाः विकासया प्रतिफल फुक्कं नागरिकं उपभोग यायेगु व विकास आयोजनाय् जुइगु लिबाइगु ज्यां लागत अप्वइगु जूगुलिं आः जग्गा प्राप्त यायेगु खःसा थुकथं ज्या या धकाः नं निर्देशन बियातःगु दु ।

सर्वोच्चया निर्णयय् सडक विस्तार याये न्ह्यः जग्गा प्राप्ति ऐन २०३४ या दफा ४ सं सडक सीमाया निंतिं जग्गा प्राप्ति याये माःगु खःसा कानून बमोजिम याये माःगु आदेश बियातःगु दु । अथेहे आदेशय् आवासया हकं वञ्चित यायेगु ज्यायात संवेदनशील ढंगं ग्रहण यानाः विकल्प मदुगु अवस्थाय् बाहेक आवासया सुरक्षायात प्रतिकूल लिच्वः लाइ कथं कार्यन्वयन याके मते धकाः न्ह्यथनातःगु दु ।

जग्गा प्राप्ति यायेबलय् आयोजनाय् लानाः वा अप्वः जग्गा लानाः छुं जग्गा जक ल्यनाः ल्यं दुगु जग्गा उपयोगविहिन जुयाः विस्थापित जुइगु, उगु थासय् जूगु निर्माणं अधिकतम लाभ व लाभ प्राप्त याइगु वर्गय् विभाजित यानाः विस्थापित जुइपिनिगु पुनर्वास व पुनस्र्थापना हक तकं सम्बोधन यानाः समन्यायिक आधार य् जग्गा प्राप्ति ऐन २०३४ या दफा १३, १६ व जग्गा प्राप्ति नियमावली २०२६ या व्यवस्था कथं मुआब्जा व क्षतिपूर्ति निर्धारण यायेत नं आदेश बियातःगु दु, अथेहे आदेशय् सडक विस्तार याये न्ह्यः दुग्यंक अध्ययन यायेमाःगु व सडक विस्तारं वातावरण प्रदुषण जुइगु ज्या जुइमजिउ धकाः नं धयातःगु दु । अथेहे सम्पदा मासे याये मदु धासें उकिया संरक्षण सरकारया दायित्व जूगु खँ नं धयातःगु दु ।

थुगु पूर्ण पाठ वये धुंकाः सडक विस्तार पीडित संघर्ष समितिं लसता प्वंकूगु दु । सर्वोच्चया थ्व पूर्ण पाठ लिपा आः याकनं हे मिटिङ च्वनाः तःजिगु प्रदर्शन यायेगु कथं तयारी जुयाच्वंगु जानकारी संघर्ष समितिया नायः सुमन साय्मिं बियादीगु दु । सर्वोच्च अदालतं थ्व विषयय् वि.सं. २०७४ असोज २ गते फैसला याःगु खःसा फैसलाया पूर्ण पाठ धाःसा म्हिगः तिनि पितबिउगु खः ।

सडक पीडितपाखें लसकुस

सर्वोच्च अदालतं जारी याःगु थ्व पूर्ण पाठयात सडक पीडिततय्सं लसकुस याःगु दु । उपत्यका सडक विस्तार संघर्ष समितिया नायः सुमन साय्मिं थ्व पूर्ण पाठ पीडितया पक्षय् वःगु खँ कनादिल । थुकिं स्वनिगः जक मखु देय्न्यंकंया सम्पूर्ण सडक विस्तार पीडिततय्त न्याय बिउगु बिचाः तसें वय्कलं थुकियातसकारात्मक रुपं कायेमाःगु खँ नं कनादिल । सर्वोच्चया थ्व पूर्ण पाठ स्वयेबलय् उपत्यका विकास प्राधिकरणया कर्मचारीतय्सं देय्या ऐन कानून विपरित ज्या यानाच्वंगु प्रस्ट जूगु दावी नं वय्कलं यानादिल । थौंकन्हय् सडक विस्तारया नामय् यानाच्वंगु ज्या पूवंक हे देय्या कानून विपरित जुयाच्वंगु खँ थ्व पूर्ण पाठं क्यना बिउगु खँ कँसें वय्कलं कर्मचारीतय्सं थज्याःगु ज्या लिपा लिपा नं याये फुगु जुयाः आः पीडितत अझ सतर्क जुयाः च्वने माःगु खँ नं कनादिल ।