समुदायस्तरय् कोरोना महामारी : समुदाय चाहिँ छु यानाच्वन ?

आः चाहिँ कोभिड–१९ स्वनिगःया महामारी ल्वय् जुल धाःसां जिल । स्वनिगलय् कोरोनाया महामारी दुहां वइ धकाः चेतावनी बियाच्वँच्वं हे ल्वचं महामारीया रूप कायेधुंकल । स्वनिगः दुने नं राजधानी येँ देय् आः नेपाली कोरोनाया इपिसेन्टर जुयाच्वंगु दु। थौंकन्हय् न्ह्यानाच्वंगु सीमित मात्राया पीसीआर टेस्टयात जक आधार दयेकेगु खःसा येँ देय्या हरेक प्यम्हय् छम्ह कोरोनां कयाच्वंगु दु। गुपिनिगु आः तक पीसीआर टेस्ट मयाःनिगु खः उपिं नं सकलें सुरक्षित खः धाये फइगु अवस्था मदु। लँय् खने दुगु मनूतय् भीडयात स्वयेगु खःसा आः येँय् कोरोनां मुक्तपिं सुं दु थें मच्वनेधुंकल धाःसां जिउ । स्वनिगलय् कोरोनाया महामारी न्यना वनेवं आः सरकारी तहलं नं धायेगु याना हःगु दु – कोरोना आः समुदायस्तरय्न्य ना वनेधुंकूगु दु ।

सरकारं धाःगु जक मखु, आः सकस्यां महसुस नं याना हःगु दु कि कोरोना थ्व इलय् समुदायस्तरय् दुहां वनेधुंकूगु दु। आः येँय् हरेक छेँय् हे कोरोना संक्रमित विरामी खने दइगु जुयाच्वंगु दु। थुकियात राज्यं नं पने फुगु अवस्था मदु। राज्यं पने मफुगु जक मखु थ्व मामिलाय् राज्यं ल्हाः हे ल्ह्वनेधुंकूगु अवस्था दु धाःसां छुं मपाः । तर राज्यं छुं मयाः धकाः कोरोना सुम्क च्वनीगु स्थिति नं मदु। थ्व ला झन् हे न्यना वनीगु बाहेक लिकुनीगु छुं संकेत नं मदु ।

थ्वहे इलय् छगू महत्वपूर्ण न्ह्यसः थनेमाःगु अवस्था वःगु दु। व छु धायेबलय्, कोरोनाया महामारी समुदायस्तरय् दुहां वन धकाः ला झी हालाच्वना, तर थुकियात पनेगु लागिं समुदायं चाहिँ छु यानाच्वन ले ? थुकियात पनेगु लागिं राज्यं छुं मयाःगु खः । याइ नं मखु। अय्सा झी नं राज्यं छुं मयाः धकाः जक हालाच्वनेगु लाकि थः हे छुं यायेगु लागिं न्ह्यचिलेगु? समुदायस्तरय् दुहां वःगु कोरोनायात नियन्त्रण यायेगु लागिं आः समुदाय थः हे नं न्ह्यःने वयेमाःगु अवस्था दु। राज्यं मयाः, सरकारं मयाः धकाः हाला जक च्वनां समुदायया भिं जुइगु स्थिति आः मदु ।

विरामी जुयाः आइसोलेशनय् च्वने माल धाःसा छेँय् क्वथा गाइ मखु। भ्वछिं विरामी जुल धाःसा स्वइपिं तकं सुं दइ मखु । थज्याःगु अनेक व्यवहारिक समस्यात दु गुगु न राज्यं याः वइ, न याः हे वःसां याये फइ । थज्याःगु समस्यात समाधान यायेगु लागिं समुदाय थः हे न्ह्यःचिलेमाःगु आवश्यकता दु ।

नेवाः समुदाय धइगु छगू अतिकं सक्रिय व सशक्त समुदाय खः । न्ह्यागु नं तःधंगु ज्या सम्पन्न यायेगु लागिं छधी छप्पँ जुयाः न्ह्यचिलेगु थ्व समुदायया स्वभाव खः । उकियात आः प्रयोग यायेमाःगु ई वःगु दु। नेवाः समुदाय दुने गुथि, खलः, पुचः आदि थेंज्याःगु अनेकौं परम्परागत संगठनत दु गुकिं छुं नं तःधंगु ज्यायात मंकाः रूपं सम्पन्न याइ । थ्वहे झीगु समुदायया शक्ति खः । तर थौं कोरोना थेंज्याःगु प्राणघातक महामारी थःगु छेँय् छेँय् दुहां वयेधुंकाः नं थ्व शक्तिशाली समुदाय धाःसा थुभनं मौन च्वनाच्वंगु दु मानौं झीके समुदाय नांया छुं चीज हे मदु। छु झीगु समुदाय धइगु केवल जात्राय् बाजं थायेत जक खः ? दिनाच्वंगु बुंगद्यः साः वनेत जक खः ? सम्पदा बचे यायेमाः धकाः हाः वनेत जक खः ? मनूया ज्यान बचे यायेत मखु? झीगु समुदाय केवल बाजं थायेगु व द्यः सालेगु ज्या यायेत जक दयेकातःगु मखु, थ्व मनूया ज्यान बचे यायेगु थेंज्याःगु ज्याय् नं उपयोगी संस्था खः धकाः क्यनेगु ई थ्व खः ।

थौंकन्हय् झीगु त्वाः, बहाः, चुक, ननि आदि थेंज्याःगु थासय् च्वंपिं स्थानीय मनूत कोरोनां कयाः केवल ल्वय् जक मखु थ्व बाहेक नं थीथी कथंया समस्यालिसे ल्वायेत बाध्य जुयाच्वंगु दु। गथे कि मनू विरामी जुइसातकि छु यायेगु धकाः सी मखु । विरामीया कारण छु धकाः धाये फइ मखु। उपचारया बारे छुं सी मखु । अस्पताल यंकेमाल धाःसा ला झन् महाभारत हे जुइ । थौंकन्हय् कोरोना विरामी धाल कि छुं हे अस्पतालं भर्ना काइ मखु। गुलिं विरामीयात अक्सिजन छकः जक थना बिल धाःसां नं याउँसे च्वनी, तर अक्सिजन दइ मखु। विरामी जुयाः आइसोलेशनय् च्वने माल धाःसा छेँय् क्वथा गाइ मखु। भ्वछिं विरामी जुल धाःसा स्वइपिं तकं सुं दइ मखु। थज्याःगु अनेक व्यवहारिक समस्यात दु गुगु न राज्यं याः वइ, न याः हे वःसां याये फइ । थज्याःगु समस्यात समाधान यायेगु लागिं समुदाय थः हे न्ह्यःचिलेमाःगु आवश्यकता दु ।

थुकिया लागिं समुदाय जानाः त्वाःया गुगुं छगू थासय् ५०-६० वा १०० बेडया क्वारेन्टाइनस्थल दयेकेफु। थज्याःगु क्वारेन्टाइन दयेकेगु लागिं आवश्यक जुल धाःसा थौंकन्हय् बन्द जुयाच्वंगु स्कूल, कलेजया भवन वा ततःधंगु पार्टी प्यालेसयात नं प्रयोग यायेफु । अज्याःगु थाय् यात प्रयोग यानाः अन ‘अस्थायी कोरोना शिविर’ सञ्चालन यायेगु ज्या न्ह्याकेफु। अज्याःगु अस्थायी शिविरय् छुं भचा अक्सिजन सिलिण्डरया समेत व्यवस्था याना बीफत धाःसा यक्व हे तःधंगु तिबः जुइ । थ्व ज्याया लागिं त्वालय् हे च्वंपिं चिकित्साख्यःया मनूतय्गु ग्वाहालि काये फइ । स्वयंसेवी जुयाः ज्या याइपिं मनूत ला दइगु हे जुल । थुकिया लागिं माःगु आर्थिक ग्वाहालि चूलाकेत समुदायं स्थानीय सरकार, प्रादेशिक सरकार वा संघीय सरकारयात इनाप यायेफु। यदि सेवाया लागिं समुदाय हे जानाः न्ह्याः वल धाःसा आर्थिक सहयोग बीत राज्य नं बाध्य जुइ । थ्व छुं दसु जक खः । उपाय मेमेगु नं यक्व दयेफु। थुलि जक याना बी फत धाःसां अस्पतालय् विरामीया चाप म्हो जू वनी । अस्पतालय् विरामीया चाप म्हो जुल धाःसा वं नं बांलाक सेवा बी फइ । शिविरय् तयाः नं ठीक मजूपिं विरामीयात अस्पताल यंकेमाल धाःसां याउँक भर्ना याये फइ । थिकेगु अस्पतालतय्सं लुटे यायेगु अवसर काये खनी मखु। सार्वजनिक अस्पतालय् चाप म्हो जुइवं हे वं गुणस्तरीय सेवा बी फइ ।

समुदायस्तरपाखें थज्याःगु सेवा सदां बी मालीगु नं मखु। कोरोनाया महामारी समुदायस्तरय् कायम जुयाच्वंत्तले थ्व सेवा बीगु खः । झीगु गुथि, खलः, पुचः आदि थेंज्याःगु संस्थात यदि धाथें जीवन्त निकाय खः धइगु जूसा थौंकन्हय् समुदायय् दुहां वःगु कोरोना विरुद्ध ल्वायेत समुदायतह हे लगे जुयाः क्यनेमाःगु आवश्यकता दु ।

सम्बन्धित बुखँ

LEAVE YOUR COMMENTS