छाय् जुयाच्वन बारम्बार सर्वभौमसत्ताय् प्रहार ?

प्रधानमन्त्री खड्गप्रसाद ओलीं पुस ५ गते संसद् विघटन याःगु छुं न्हि लिपा दाहाल-नेपाल पक्षया नेकपां नागरिक समाजया प्रतिनिधितनाप अन्तरक्रिया ज्याझ्वः यात। ज्याझ्वलय् पुलांम्ह सभामुख नापं नागरिक समाजया न्ह्यलुवा दमननाथ ढुंगानां छगू न्ह्यसः तयादिल, ‘छाय् बारम्बार सर्वभौमसत्ताय् प्रहार जुयाच्वंगु दु ?’ वय्कलं थ्व न्ह्यसः तयादिसें संसद् विघटनय् प्रमुख जिम्मेवार खड्ग ओली खःसां उकिया नापनापं दाहाल- नेपालया नेकपा नं जिम्मेवार जूगु द्वपं बियादिल ।  वय्कलं धयादिल, ‘फोहोर याइम्ह स्वयां फोहोर यानाच्वंगु स्वइम्ह अप्वः जिम्मेवार जुइ ।’ नापं वय्कलं आःया आन्दोलन सत्ताया निंतिं खः कि लोकतन्त्रया निंतिं धकाः नं दाहाल-नेपालया पक्षीय नेकपाया नेतातय्त न्ह्यसः तयादिल ।

नागरिक आन्दोलनया न्ह्यलुवा ढुंगानां प्वंकादीगु असन्तुष्टि केवल संसद् विघटन जुयाः वःगु आक्रोश जक मखु। नेपाःया नागरिकतय्सं लोकतन्त्र प्राप्ति लिपा हिउपाःया अनुभव याये मखंगुया स्वाभाविक अभिव्यक्ति खः । देशय् संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र पलिस्था लिपा गुकथं सामान्य नागरिकतय्सं आधारभूत खँय् हिउपाःया अनुभव यायेमाःगु खः, उकथं राजनीतिक नेतृत्वया अदूर्दर्शी नीतिया कारणं व सम्भव जुइमफुत। न्हूगु व्यवस्था लिपा नं राजनीतिया धार पुलांगु पहलं न्ह्याः वनेवं आम नागरिकतय् अनुभवय् नं आक्रोश पिहां वइगु सामान्य खँ खः ।

संसद् विघटन लिपा खड्ग ओली इतरया नेतातय्तसं बारम्बार समाजवादपाखेया यात्राय् वनेत पनाच्वंम्ह प्रधानमन्त्री धकाः द्वपं बीगु यानाच्वंगु दु। प्रधानमन्त्री व सरकारं समाजवादपाखेया यात्रा गुकथं न्ह्याकाच्वंगु दु धइगु खँ नागरिकतय् न्ह्यःने प्रष्ट जुइधुंकल । तर केवल ओली व वया लिउलिउ जुयाच्वंपिंसं जक समाजवादपाखेया यात्राय् पंग थनाः अलोकतान्त्रिक चरित्र क्यनाच्वंगु खःला ? थुकीया मूल्यांकन जुइमाःगु दु। खड्ग ओलीं सर्वसत्तावादी चरित्र क्यनाः संसद् विघटन याःगुयात जनतां अवश्य नं इलय् मूल्यांकन याइ । तर आः वहे सर्वसत्तावादी अलोकतान्त्रिक चरित्रया विरोधय् सतकय् वयेत आव्हान यानाच्वंपिं नेतातय्सं थःपिनिगु चरित्र बारे नं मूल्यांकन यानाः आत्मालोचना यायेगु खःला? थःपिनिगु चरित्रया कारणं हे ओली प्रवृत्तिया जन्म जूगु व थौंया अवस्थाय् तक खड्ग ओलीया पलाःयात साथ बियाच्वंगुया लिच्वः खः धकाः क्षमा याचना यायेगु खःला ?

देशय् सर्वसत्तावाद लागू यायेत दकलय् न्हापां जिम्मेवार धइगु थज्याःगु हे प्रवृत्ति खः । थःपिनिगु स्वार्थ मिले जुतले न्ह्याःगु अलोकतान्त्रिक ज्या जूसां समर्थन यायेगु अले स्वार्थ मिले मजुइवं उकिया विरोध यायेगु। ओली सरकारपाखें नागरिकतय् हक अधिकार हनन जुइकथंया आपालं विधेयकत संसदय् पेश यात । गुथि विधेयकनिसें सूचना प्रविधि तक दक्वं विधेयकय् जनताया अधिकार हनन जुइकथंया बुँदात न्ह्यथनातःगु खः । तर पार्टी दुने उकिया विरोध मजू, विधेयक संशोधन यायेत वा लितकायेत पहल मजू । ओलीं अलोकतान्त्रिक तवरं सामान्य जनताया अधिकार लाकाकायेत स्वःगु खःसां पार्टी दुने उकियात हिलेत छुं कथंया दबाव मजू ।  स्वाभाविक रुपं संसद् विघटन यानाः सर्वसत्तावाद लागू याये न्ह्यःनिसें जुयाच्वंगु अलोकतान्त्रिक ज्याखँपाखें तिबः कयाः प्रधानमन्त्री खड्ग ओलीं पुस ५ गतेया पलाः ल्ह्वनेफुगु खः । राज्यपाखें जुयाच्वंगु गलत ज्या व अलोकतान्त्रिक पलाःयात न्हापांनिसें पनेगु ज्या जूगु खःसा प्रधानमन्त्रीं संसद् विघटन थेंज्याःगु पलाः ल्ह्वनेत उलि अःपु मजुइगु खइ ।

नेपाली कांग्रेसया धुलमुल नीति नं सर्वसत्तावादयात जन्म बीत हःपाः बीगु पलाः खः । संसद दत्तले न सशक्त रुपं प्रतिपक्षीया भूमिका म्हितेफत, न जनताया अधिकार हननया विरोधय् प्रतिरोध यायेगु क्षमता क्यनेफत । संसद् विघटन लिपा पार्टी दुने खनेदुगु अलमलया लँपुं सुयातं फाइदा दुसा केवल अधिनायकवादीतय्त जक जुइगु खः ।

उखे प्रतिपक्षी नेपाली कांग्रेसया धुलमुल नीति नं सर्वसत्तावादयात जन्म बीत हःपाः बीगु पलाः खः । संसद दत्तले न सशक्त रुपं प्रतिपक्षीया भूमिका म्हितेफत, न जनताया अधिकार हननया विरोधय् प्रतिरोध यायेगु क्षमता क्यनेफत। संसद् विघटन लिपा पार्टी दुने खनेदुगु अलमलया लँपुं सुयातं फाइदा दुसा केवल अधिनायकवादीतय्त जक जुइगु खः । छखे संसद् विघटनया माग अलोकतान्त्रिक धकाः पिने क्यनेगु अले वहे अलोकतान्त्रिक लँपुपाखें घोषणा याःगु निर्वाचनय् ब्वति कायेगु नीति दयेकेगु। यदि अज्याःगु निर्वाचनय् ब्वति काःसा संसद् विघटन व खड्ग ओलीया असंवैधानिक पलाःयात कांग्रेसं स्वीकार याःगु ठहर जुइ । स्पष्ट दु, थुकिं कन्हय् वनाः हाकनं सार्वभौमसत्ताय् प्रहार याये चाहेजूपिंत तिबः बीगु ज्या जक जुइ ।

संसद् विघटन लिपा जुयाच्वंगु विरोध सभाय् अझ नं दाहाल-नेपाल नेकपाया छुं छुं नेतातय्सं प्रधानमन्त्री ओलीं माफी फ्वनाः वःसा पार्टीं याःगु कारवाही फुकुवा यायेफइगु अभिव्यक्ति बियाच्वंगु दु। सर्वसत्तावादी चरित्र निर्माण जुइगुलि थज्याःगु अभिव्यक्ति व ज्याखँ नं तसकं ग्यानापु। नेपालय् थौंतक राजकीय अधिकार जुजुतय्सं कायेगु व निर्वाचित संसदयात भंग यानाः जनताय् निहीत अधिकार कार्यकारी प्रमुखया ल्हातय् तये यंकेगु ज्यां यानाः लोकतन्त्रया हत्या यायेगु ज्या जुयाच्वंगु दु। जनताया बलय् जुइगु आन्दोलन, जनताया संघर्ष व बलिदान हाकनं लोकतन्त्रया पलिस्था जुयाच्वंगु यथार्थ जुल । तर लोकतन्त्रया प्राप्ति लिपा जनताय् निहीत अधिकारयात हनन याइपिं अज्याःपिं शासकतय्त गबलें नं कारवाही मजू । न त अज्याःपिं शासकतय् लिउलिउ जुयाः लोकतन्त्रया गःपः कीपिंत हे कारवाही जुल ।

थ्व छगू अज्याःगु गल्ती खः गुकिं यानाः नेपालय् हाकनं हाकनं प्रजातन्त्रयात अपहरण यायेगु, लोकतन्त्रया हत्या यायेगु ज्या जुयाच्वंगु जुल । यदि लोकतन्त्रया अःखः वनाः सर्वसत्तावादी चरित्र क्यनीपिं शासकतय्त लोकतन्त्र पलिस्था लिपा कारवाही यायेगु ज्या जूगु खःसा न्हूपिं अधिनायकतय् जन्म जुइत शासकतय्सं निक्वः विचाः याइगु खइ । थौं दाहाल-नेपाल पक्षं प्रधानमन्त्री ओलीं गल्ती स्वीकार याःसा अझ नं पार्टीइ दुथ्याके फइगुकथं बियाच्वंगु अभिव्यक्तिं फाइदा सुयातं जुयाच्वंगु दुसा केवल खड्ग प्रसाद ओली थेंज्याःपिं अधिनायकवादीतय्त जुयाच्वंगु दु। लोकतन्त्रया निंतिं सतकय् कुहां वयाच्वंपिं दाहाल-नेपाल लगायत मेमेपिं आन्दोलनरत दलतय्सं म्हुतु तछ्यानाः धाये फयेकेमाः की सर्वसत्तावादीतय्त लोकतन्त्रय् थाय् मदु, अज्याःपिंत जनताया कठघराय् तयाः करवाही यायेगु जुइ ।

संसद् पुनःस्थापनाया माग तयाः जुयाच्वंगु आन्दोलन व लोकतान्त्रिक पद्धति रक्षार्थ जुयाच्वंगु आन्दोलन छन्हु सफल जुयाः हाकनं ‘ट्रयाक’य् पक्कां वइतिनि । तर अधिनायकवादीतय्त थाय् बियाच्वनेगु खःसा कन्हय् वनाः हाकनं मेम्ह न्हूम्ह अधिनायकवादीया जन्म मजुइ धकाः धायेफइमखु। आःया ई धइगु न्हापा जूगु गल्ती व कमि कमजोरीपाखें पाठ सयेकाः न्ह्याः वनेगु खः । लोकतन्त्रयात बल्लाका तयेगु निंतिं व संविधान अःख वने मफइकथं चिनातयेगु निंतिं दकलय् महत्वपूर्ण ज्या धइगु हे म्हिगःया कमजोरीयात हाकनं हाकनं लिसा मकायेगु खः ।

सम्बन्धित बुखँ

LEAVE YOUR COMMENTS