डा. बाबुरामया ट्विट व पहिचानया सवाल

डा. बाबुराम भट्टराईया मनू धाःम्ह रसुवा जिल्लाया प्रेमबहादुर तामाङं ३ नं प्रदेशया नां नेवाः-ताम्सालिङ तये धकाः प्रस्ताव तःबलय् समर्थक छम्ह हे मलुल । अले वय्कलं ताम्सालिङया म्हगस ज्वनाः जनयुद्धय् कुहां वःपिं शहीदपिंत लुमंकल । आः नं ५ नम्बर प्रदेशया नां लुम्बिनी प्रदेश धकाः तःबलय् डा. बाबुराम भट्टराईं ट्विट यानाः शहीदपिंके माफी फ्वंगु दु। नापं जनयुद्धकालीन थः सहयात्रीपिं न्हूपिं महाराजया गुलाम जूगु खँय्दुः ख व्यक्त नं याःगु दु। हाकनं भारत व अमेरिकाय् जातीय भाषिक पहिचानया आधारय् प्रदेशया नामाकरण जूबलय् देय् कुचा मदः नेपालय्ज क कुचा दलीगु गथे धकाः नं न्ह्यसः छुनादीगु दु। समग्रताय् धायेगु खःसा पुलांगु सत्ता त्याःगु दुसा न्हूगु सत्ता गर्भय् हे तनावंगु दु। थुकिं जनयुद्धया औचित्यय् हे न्ह्यसः चिं थनीपिंत नं आपालं मसला बियाबिउगु दु। संघीयता विरोधीतय्गु हौसला थकया बिउगु दु ।

माओवादी नेतातसें तःधंगु भ्रम छु लहित धाःसा इमिसं थःगु बुद्धिया भरय् भारत व अमेरिका थे ज्याःगु देय्तय्त नं थःपिंसं हे उपयोग यानागु खः । थनया संसदवादीतय्त नं उपयोग हे यानागु खः, अले गिरिजाप्रसाद कोइरालायात नं उपयोग हे यानागु खः । थुगु मनस्थिति व थ्व हे नीतिइ न्ह्याः वनाः कांग्रेस व एमालेपाखें त्यानावःपिं व समानुपातिकय् वःपिं सांसदतय्सं नं ककस मार्फत थःगु हे एजेन्डाय् हयाः न्हापांगु संविधानसभाय्स्व ब्वय् निब्ब बहुमत अर्थात् संविधान दयेकेत गाःगु बहुमत खाकूगु खः । थुकिया उत्कर्षय् थ्यंबलय् कांग्रेस व एमाले नां प्रदेशसभां हे निर्णय यायेगु यानाः ११ प्रदेशया प्रस्ताव माने यायेत तयार जुइधुंकूगु खः । तर थ्व उत्कर्षया विन्दुयात माओवादीतसें म्हसीके मफुत । अबलय् डा. बाबुराम भट्टराई हे प्रधानमन्त्री जुयाच्वंगु जूगुलिं संविधानसभा विघटन जुयाः हाकनं चुनाव जुल धाःसा माओवादी याकःचां हे स्वब्वय् निब्व बहुमत हयेफइगु व उकिं हे निर्णय यानाः न्ह्यायेफइगु खंकल । वस्तुतः थनंनिसें माओवादीयात पहिचानया सवाल जक मखु, जनयुद्धया मेमेगु एजेन्डा नं स्थापित याये मफुगु पोजिसनय् लाकाबिल । न्हापांगु संविधानसभा विघटन जुइवं हे थीथी जातितय्सं गुगु विद्रोह याइगु आंकलन जूगु खः, व नं मजुल । सायद फ्वनेगु थाय् वा पात्र मदयेधुनेवं नेवाःतय्सं नं नेवाः स्वायत्त राज्यया आन्दोलनयात उभार बियाः न्ह्यःने यंकेमफुत ।

अबलय् डा. बाबुराम भट्टराई हे प्रधानमन्त्री जुयाच्वंगु जूगुलिं संविधानसभा विघटन जुयाः हाकनं चुनाव जुल धाःसा माओवादी याकःचां हे स्वब्वय् निब्व बहुमत हयेफइगु व उकिं हे निर्णय यानाः न्ह्यायेफइगु खंकल । वस्तुतः थनंनिसें माओवादीयात पहिचानया सवाल जक मखु, जनयुद्धया मेमेगु एजेन्डा नं स्थापित याये मफुगु पोजिसनय् लाकाबिल ।

निगूगु संविधानसभाय् संघीयता विरोधीतय्गु हे स्वब्वय् निब्ब बहुमत खात, खाकल । न्हापांगु संविधानसभाया अःखःगु स्थिति खनेदत। थ्व शक्ति गणितीय ल्याखं माओवादीतय्त बाइपास यानाः नं संविधान दयेकेफुगु अवस्थाय् दत। थथे जूबलय् डा. बाबुराम भट्टराई हे थ्व जनादेश मखु, मतादेश जक खः धकाः हालेमाल । वैधानिक रूपं गणितीय शक्ति हे शक्ति ख । थुकियात जनादेश मखु, मतादेश धकाः हालेमाःगु हे डा. बाबुरामया करारी हार थें जुल । अनंलि संविधानसभा हे शान्ति प्रक्रियाया छगू अंगकथं वःगुलिइ शान्ति प्रक्रियाया हस्ताक्षरकर्ताय् निगू पक्ष मध्ये छगू पक्षं जक छु ल्याखं संविधान जारी याये दइ ? धकाः डा. बाबुरामं अन्तर्राष्ट्रिय ख्यलय् लबिङ यात। थुथाय् तक थ्यंबलय् माओवादीया जनयुद्धया एजेन्डा धइगु हे थ्व हे संघीयताया सवाल जक जुइधुंकल । उकिं माओवादीयात नं संविधान दयेकेगुलिइ छगू पक्षकथं सहभागी याकेमाःगु व अथे सहभागी याकेमाःगु इलय् इमिगु ख्वाःपाः धकाः म्हसीगु संघीयतायात तयाबीमाःगु अवस्था खनेदत। नेपालय् संघीयता संविधानय् व्यवस्था यायेमाःगु अवस्था थुलि कारणं जक वःगु खः । अबलय् संघीयता विरोधीतसें ला संघीयताया ‘स’ छगः आखः जक तल धाःसां थ्व पुसा तयेगु ज्या जुइ, उकिं पुसा हे तयेमजिउ धकाः नं धया जूगु खः । उकिं आःया संघीयता धइगु ला फ्वसाय् वःगु जक खः धकाः धाःसां छुं पाइमखु ।

संघीयता हये हे माःसा न्यागू विकास क्षेत्रयात हे न्यागू प्रदेश दयेकेगु धकाः संघीयता विरोधीतसें धयाच्वंगु खः । खतुं सीमांकनया सवालय् अथे थ्यंक नं मजू । बरु २ नम्बर प्रदेश छगू त्वःताः मेगु प्रदेश निगू जातिया मिश्रित दयेकेगु ज्या जुल । थुकी नं बम्र्हू क्षेत्रीत सकभनं न्यनाच्वंगु जुयाः फुक्कथासं मिश्रित जातिया बसोबास जूवन । थुकी आःया बसोबासया हिसाब हे स्वत, रैथाने हिसाब मस्वत । थुकथं जूगुलिं नेपालय् संघीयता वास्तवय् संरचनागत व भौगोलिक संघीयता जूवंगु दु। संघीयताया मर्म कथं जू वंगु मदु ।

थ्व अवस्थाय् प्रदेशया नामाकरणया सवालय् टिप्पणी यानाच्वनेगु नं छुं उपाय मदयाः पिने च्वनाः पत्ति हालेगु थें त्वहः जूवंगु दु। डा. बाबुराम भट्टराईया टिप्पणी ला झन् न्हापा थःपिंसं द्वंकूगु खँया ग्लानि अनुभूतिपाखें प्रेरित खँ जक खनेदुगु दु। पहिचानवादी आन्दोलनया नेतृत्व आः डा. बाबुराम भट्टराई हे नेता जुयाच्वंगु जनता समाजवादी पार्टीं यानाच्वंगु दु। वय्कःया सांसदतय्सं हे लुम्बिनी प्रदेशया नांयात समर्थन याःगु नं खनेदत । सायद प्रत्यक्ष राजनीतिइ संलग्न जुयाः लुम्बिनी धइगु बुद्धजन्मभूमिया नांयात विरोध यायेगु अवस्था नं मदु खयेफु। अथे जुयाः वय्कः भाजुया अभिव्यक्ति छम्ह पार्टीया नेता ल्याखं तकं मवसें व्यक्तिगत रूपं पिहां वःगु खनेदु। वय्कःया हे पार्टीया प्रत्यक्ष राजनीतिइ दुथ्यानाच्वंपिं व पार्टीया राजनीति यानाच्वंपिं नेतातसें थ्व सम्बन्धय् छुं खँ न्ववाःगु मदु ।

थुलि जक मखु, गथे बागमती प्रदेश धकाः नामाकरण जूबलय् जातीय व भाषिक खलःपुचःत हेटौंडा वनाः प्रदर्शन यात, उकथं ५ नम्बर प्रदेशया नामाकरण लुम्बिनी धकाः धाःबलय् मजू । वास्तवय् लुम्बिनी धइगु नामय् गुगुंकथं असहमति क्यनेगु मतलब हे थः हे ब्याक फायर जुइगु स्थिति वइ धकाः फुक्कसिनं थू । थुकिया लिउने सुलाच्वंगु राजनीति नं थ्व हे खः । लुम्बिनी थुज्वःगु नांया प्रस्ताव तयाः पहिचानवादीतसें पहिचानविरोधीतय्त काकेगु लाकि पहिचानविरोधीतसें पहिचानवादीतय्त काकेगु ? रणनीतिक खँ ला थ्व जक जुइ । दाबया मुख्यमन्त्री जुयाः बुटवलया थासं देउखुरीइ राजधानी हयेत मुख्यमन्त्री शंकर पोखरेलं नेकपाया शीर्ष नेताया हुकुमप्रमांगी हे काल वा कायेमाल । तर लुम्बिनी प्रदेश धकाः नां छुइगु सवालय् वय्कः थः हे सक्षम जुयादिल । थ्व खँ नं न्ह्यथनेबहजू ।