स्मारक पुनःनिर्माण उपभोक्ता समितियात जिम्मा

यल महानगरपालिकां २०७२ सालया भुखाचं क्षतिग्रस्त जूगु महानगर लागा दुनेया स्मारकया पुनःनिर्माण उपभोक्ता समितियापाखें हे याइगु जूगु दु । थ्व स्वयां न्ह्यः सरकारं ठेकेदारमार्फत यानाच्वंगु पुनःनिर्माण ढिलासुस्ती व म्हो गुणस्तरया जूगु लुया वयेवं महानगरं स्थानीय उपभोक्ता समितिपाखें हे पुनःनिर्माण यायेगु योजना न्ह्यःने हःगु खः ।

सरकारया लगानीइ जुइगु पुनःनिर्माणय् स्थानीयवासीयात हे जिम्मेवारी बीत महानगरं धयागु महानगरपालिकाया प्रमुख चिरिबाबु महर्जनं कनादिल । सम्पदा पुनःनिर्माणय् सार्वजनिक खरिद ऐन आकर्षित याये मजिउगु महानगरपालिकां सुझाव बिया वयाच्वंगु दु । भुखाय् लिपाया पुनःनिर्माण सरकारया लगानीइ जुइगु ज्या ठेकेदारमार्फन जुया वयाच्वंगु खः ।

दकलय् म्हो भावं ज्या याइम्ह ठेकेदारयात जिम्मा बीगु ज्यां अप्वःथें ज्याय् समस्या खने दयाच्वंगु वय्कलं धयादिल । वय्कःयाकथं ठेकेदारं लबः अप्वः पिकायेत म्हो बजेटय् ज्या सम्पन्न याइगु जूगुलिं गुणस्तरय् समस्या जुइगु यानाच्वंगु दु । वय्कलं धयादिल, ‘ठेकेदारय् छखेर दक्षता मदइगु व मेखेर म्हो भावं ज्या सम्पन्न यायेत स्वइगु जूगुलिं समस्या वयेगु यानाच्वंगु दु ।

सरकारं वंगु निदँ स्वदँ न्ह्यवंनिसें हे शुरु याःगु अप्वःथें निर्माणय् गुणस्तरीय ज्या मजूगु खने दयाच्वंगु प्रमुख महर्जनं धयादिल । थ्वयां न्ह्यः सम्पदा क्षेत्रय् जूगु पुनःनिर्माणय् लुया वःगु त्रुटिपाखें पाठ सयेकाः नं सम्पदा क्षेत्रय् स्थानीयवासीयात संलग्न याकेगु उद्देश्य कयागु वय्कलं कनादिल । वय्कलं धयादिल, ‘स्थानीयवासीया अनया स्मारकलिसे अपनत्व दइगु जूगुलिं गुणस्तरय् नं ध्यान बी ।’

विगतय् ठेकेदार कम्पनीइ स्मारकया पुनःनिर्माणसम्बन्धी ज्ञान दुम्ह मदुगुलिं ज्याय् नं थीथीकथंया समस्या वयाच्वंगु प्रमुख महर्जनं कनादिल । सतक व ताँ निर्माण यानाच्वंगु ठेकेदार कम्पनीयाके स्मारकया पुनःनिर्माणया ज्ञान मदइगु नं वय्कलं जानकारी बियादिल । वय्कलं धयादिल, ‘सतक कालोपत्र यायेगु स्वयां स्मारक पुनःनिर्माण फरक जूसां नं अथे हे यानाः ठेकेदारं ज्या यायेत स्वःगु खनेदु ।’

महानगर दुनेच्वंगु स्मारकय् स्थानीय उपभोक्तां याःगु ज्या सन्तोषजनक जूगु व ठेकेदारमार्फत् याःगु ज्याय् छुं न छुंकथंया समस्या वयाच्वंगु प्रमुख महर्जनं कनादिल ।
भुखाय् लगत्तै भारत सरकारं निर्माण यायेगु धकाः जिम्मेवारी काःगु भिंद्यःया देगःया ज्या ताःई दये धुंकाः नं न्ह्याः वने मफयाच्वंगु खः । छुं ई न्ह्यः जक उगु देगःया निर्माण स्थानीयवासीं यायेगु निर्णय जूगुयालिसं ज्या शुरु जुइ धुंकूगु वय्कलं कनादिल ।

ललितपुर उद्योग वाणिज्य संघया अध्यक्ष कृष्णलाल महर्जनया अध्यक्षताय् उपभोक्ता समिति दयेकाः उकिं पुनःनिर्माण शुरु याःगु खः । व्यापारीतय् दुगुद्यःकथं माने यानातःम्ह भिंद्यःया देगः जिर्ण जुया वनेवं पुनःनिर्माणय् स्थानीयवासी लगे जूगु खः । महानगरपालिकां स्थानीयवासीयात संलग्न यानाः वि.सं. १९९० सालया भुखाचं क्षतिग्रस्त स्मारकयात कं पुनःनिर्माण शुरु यानागु न्ह्यथंगु दु ।

वि.सं. १९९० या भुखाचय् क्षतिग्रस्त जूबलय् पुनःनिर्माण जुइ मफयाच्वंगु भाइदेगः वि.सं. २०७२ सालया भुखाचं थप क्षतिग्रस्त जूगु खः । आः उगु देगःयात स्थानीयवासीत हे संलग्न जुयाः पुलांगु हे स्वरुपय् लित हयेत्यनागु प्रमुख महर्जनं कनादिल । यल लाय्कू लागाय् च्वंगु तलेजु देगःया पुनःनिर्मायाया जिम्मेवारी निदँ न्ह्यः ठेकेदार कम्पनीयात बिउगु खः ।

ठेकेदार कम्पनीं ज्याय् ढिलासुस्ती यानाच्वंगुलिं आः ठेक्का रद्द जूगु दु । देगःया पुनःनिर्माणया जिम्मेवारी स्थानीय उपभोक्ता समितिया बीगु निर्णय जूगु महानगरपालिकां न्ह्यथंगु दु । ठेक्का सम्झौताकथं बुंगय् च्वंगु बुंगद्यःया देगःया अवधि च्याला न्ह्यव हे सिधयेधुंकूगु खः । आतक उगु देगः पुनःनिर्माण ३५ प्रतिहत स्वयां अप्वः जुइ फयाच्वंगु मदु ।

देगः पुनःनिर्माणया ज्या गुणस्तरीय मजुइवं युनेस्कों उकियात पना बिउगु खः । अथे हे ठेकेदारमार्फत् हे न्ह्याः वनाच्वंगु शंखम्वःया जगतनारायण देगः, स्वँथस्थित राधाकृष्ण देगःया पुनःनिर्माणय् नं म्हो हे जक प्रगति खने दयाच्वंगु दु । यल लाय्कू लागाय् हे च्वंगु झिंछगू स्मारकया पुुनःनिर्माणया जिम्मेवारी काठमाडौं उपत्यका संरक्षण कोषं काःगु पाटन स्मारक तथा दरवार हेरचाह ज्याकुथिं न्ह्यथंगु दु ।

ज्याकूया प्रमुख काजीमान प्याकुरेलं थौंकन्हय् थनया गुंगू स्मारकया पुनःनिर्माणया ज्या सिधये धुंकूगु व निगू स्मारकय् ज्या जुयाच्वंगु जानकारी बियादिल । वय्कलं धयादिल, ‘आः निर्माण जुयाच्वंगु धइगु प्यम्ह नारांद्यःया देगः व हरिशंकर देगः आकिवंतकया दुने निर्माण सम्पन्न जुइ ।’