अनात्माया बोध

अनित्य, दुःख व अनात्मा तथागत बुद्धं न्ह्यब्वया बिज्याःगु स्वंगू खँ गुण खः, गुकी सांसारिक चरित्रयात वर्णन यानाच्वंगु दु । मेगु कथं धायेगु खःसा थुकिं प्रकृतिया वर्णन यानाच्वंगु दु । गुगु मानव जीवन नापं तसकं स्वापू दु । अनित्यं संसारया हिला वनाच्वंगु स्वभावयात चित्रण यानाच्वंगु दुसा थ्व स्वभावयात थुइके मफइगु हे मनूतय्त दुःख जुइगुया कारण जुयाच्वंगु दु ।

अनात्मां संसारय् छुं नं वस्तु सदांया लागिं दयाच्वनी मखु धइगु भावार्थयात इंगित यानाच्वंगु दु । अर्थात् छुं नं रुप वा आधार सदांया लागिं
मखु । व दक्वं नाशबान खः । थुकिं मनूया जीवन नं सदांया लागिं मखु धइगु स्पष्ट यानाच्वंगु दु । अनात्माया व्याख्याया झ्वलय् मनुष्य जीवनया बारे यक्व ब्वने दयाच्वंगु दु ।

थुकी उल्लेख जुयाच्वंगु दु कि मनुष्य जीवनय् थःगु धइगु छुं नं मदु । स्वयम् मनूतय् म्ह गुगु थःगु धकाः भाःपियाः सम्हाले याना तइगु खः, व हे थःगु मखु । छाय्धाःसा व छन्हु नाश जुया वनी निति । तथागत बुद्धं धयाबिज्याःगु दु कि थथे नाश जुयावनीगु म्ह गथे जुयाः थःगु जुइ फइ ? उकिं बुद्ध धर्मया अध्ययनया झ्वलय् झीसं लुइकेफु कि थन ‘जि’ व ‘जिगु’ धइगु नं छुं मदु ।

थ्व न्ह्यसः न्यनाः नकुलपिता त्वाल्ल च्वनाच्वन । अवलय् श्रद्धेय भन्ते सारिपुत्रं धयाबिज्यात, ‘थ्व खँ जिं कनेगु जुल ।’ भन्ते नं धयाबिज्यात कि मुख्य खँ मनुष्यं थुइकेमाःगु धइगु मनुष्य जीवनया प्राकृतिक स्वभाव खः ।

जिगु धकाः क्वतिक्क ज्वनाच्वंसां नं सदाया लागिं दयाच्वनी मखु । मात्र व ला भ्रम खः जिगु धकाः धयाच्वनागु ।बुद्ध धर्मया अध्ययनकर्ता व छम्ह विद्वानं अनात्माया बारे बोध यासें छगू उपमा बीगु नुगलय् स्वचाकेबहः जू । वय्कःया कथं छम्ह मनुखं बरफया छकू कुचा ल्हातय् तयाः जिगु धकाः निपा ल्हातं प्वःचिनाच्वन । तर भचा जायेक ल्हातिइ बरफ छतिं मदु ।

मनूतय् जीवन नं अथे हे खः, जिगु जीवन, जिगु ज्यान, जिगु म्ह आदि धकाः घय्पुना च्वंसां चायेकं मचायेकं छन्हु नाश जुया वनी । थ्व सत्य खः । मनुष्य जीवनया थज्याःगु सुक्ष्म ज्ञान गुगु कल्पना थें च्वंगु यथार्थयात थुइकेत तथागत बुद्धं लिसा लिसा कयाः धया च्वनाबिज्याःगु दु । तथागत बुद्धं धयाबिज्याःगु दु कि मनुष्य जीवनया रथ वं हे जक न्ह्याकेफइ गुम्हेसिके रथया बारे बांलाक ज्ञान दयाच्वनी ।

गुकिं प्रत्येक मनुखं जीवनया आरम्भय् जीवनरुपी रथया बारे थुइकेत मनुष्य जीवनया चारित्रिक स्वभावयात सीके जरुरी जू । ताकि वयाके रथया घःमाः गथे जुयाः याउँक तुला वनी धइगु जानकारी दयाच्वनी ।तथागतबुद्धया जीवनकालया खँ खः, नकुलपिता धयाम्ह छम्ह गृहस्थी जीवन हना च्वंम्ह मनुखं थःगु जीवनया उतराद्र्धपाखे तथागत बुद्ध नापलानाः थःगु बुुद्ध अवस्थायात क्यनाः धाःगु जुयाच्वन, ‘जि बुरा जुल, सने मफुत ।

दुःख जुल, गथे यानाः, सुख, शान्तिं च्वने फइ ? उपाय कनाबिज्याये माल ।’ लिसलय् तथागत बुद्धं धया बिज्याःगु जुल, ‘म्ह बुरा जूसां म्ह जक बुरा जूगु खः । थुकिं म्हयात जक असर परे याइ मनयात असर परे याइ मखु धकाः मनय् ति । मनयात थुकथं छ्यले सयेकी । सुख, शान्तिं च्वने फइ ।’ तथागत बुद्धया खँ न्यनाः नकुलपिता खुशी जुल ।

नकुलपिता लिहां वनाः कुतिइ थ्यंबलय् श्रद्धेय भन्ते सारिपुत्र नापलाबलय् तथागत बुद्ध नाप जूगु खँ कंगु जुल । अबलय् श्रद्धेय भन्ते व नकुलपितायात न्ह्यसः तःगु जुल, ‘गथे जुल कि म्हयात जक असर परे जुइगु, मनयात असर परे मजुइगु, अले गथे जुल कि म्हयात नं लिच्वः परे जुइगु, मनयात नं असर परे जुइगु ?’ धकाः मन्यना ला ले ?’ थ्व न्ह्यसः न्यनाः नकुलपिता त्वाल्ल च्वनाच्वन ।

अवलय् श्रद्धेय भन्ते सारिपुत्रं धयाबिज्यात, ‘थ्व खँ जिं कनेगु जुल ।’ भन्ते नं धयाबिज्यात कि मुख्य खँ मनुष्यं थुइकेमाःगु धइगु मनुष्य जीवनया प्राकृतिक स्वभाव खः । मनूतय् जीवनयात स्वत धाःसा छम्ह मनू बुसांनिसें मचा, ल्याय्म्ह वा ल्यासे अले बुरा वा बुरी जुयाः छन्हु मदया वनी । वयागु व्यवहार चेतन शक्ति मचानिसें इ ब्यः कथं पाना वनाच्वनी ।

गुकियात नियन्त्रणय् तयेगु मनूया बशया खँ मखु । अथे जुयाः थथे पाना वनीगु मनूतय् स्वभाव अले हिलाः हिलाः वनीगु रुप जुयाच्वंगु मनूतय् म्ह स्वयम मनूतय् थःगु धयाच्वंसां थःगु जुया मच्वंगु सत्ययात थुइक जरुरी जू । मेगु कथं धायेगु खःसा झीसं थुइकेमाःगु खँ हिला वनीगु म्हया रुप गुगु थःगु धकाः धया च्वंसां थःगु नियन्त्रणय् मदुगु गथे थःगु जुइ फइ ?

धात्थें थःगु धइगु हे खःसा थम्हं धयाथें दयेमाल । थःगु नियन्त्रणय् दये माल । अले सदां थःगु जुयाच्वने माल । तर जुइ मखु । थ्वहे प्रकृति खः, जीवनया यथार्थ खः ।थःगु म्ह थःगु मखुगु जीवनया यथार्थया कारणं म्ह बुरा जूसां म्ह जक बुरा जूगु खः थुकिं म्हयात जक असर परे याइ । मनयात असर परे याइ मखु धइगु मनय् तये फयेकेमाः ।

थुकिं मनय् शान्ति दइ । याउँक जीवन हने फइ । तर मखु, थुकियात थुइके मफयाः जि बुरा जुल, जिगु म्ह गंसि जुल, जितः दुःख जुल धकाः हालाः नुगः मछिंका जुल धाःसा थुकिं म्हयात नं असर परे याइ । मनयात नं असर परे याइ ।

थ्व खँ थुइकेमाः । श्रद्धेय भन्तेया उपदेश न्यनाः नकुलपिता भाव विह्वल जुयाः मौन जुयाच्वन । थ्व खँ झीसं नं थुइके फत धाःसा अनात्माया बोध यासें सुख, शान्तिं जीवन यापन याये फइ । थ्व निश्चित खः । भवतु सब्ब मंगलम् ।