एजेण्डाविहीन प्रमुख प्रतिपक्षी

आन्दोलन न्हाय्वलें मुद्दाया आधारय् जुइ । शक्ति प्रदर्शनया निंतिं जक जुइगु आन्दोलन केवल दम्भ व घमण्डया चिं जक जुइगु सम्भावना यक्व दइ । मुद्दा कमजोर जुल धाःसा आन्दोलनया आधार नं कमजोर जुइ । सम्भवतः अज्याःगु आन्दोलनं हइगु लिच्वः धइगु निता जक जुइ । मुद्दा हे कमजोर जूगुलिं आन्दोलन ताः ई तक मन्ह्याइगु व कमजोर जुया वनीगु सम्भावना प्रवल जुइ । मखु, शक्ति प्रदर्शन तसकं तच्वः जूसां उकीं मुद्दा स्थापित यायेगु पलेसा अस्थिरता ब्वलंकीगु खतरा अप्वयेका बी ।

नेपालय् जूगु यक्व आन्दोलनया झ्वलय् थज्याःगु न्ह्यसःत वयाच्वनेगु याः कि आन्दोलन छुकीया आधारय् ? शक्तिया आधारय् वा मुद्दाया आधारय् ? इलय् ब्यलय् नितां कारणं नेपालय् आन्दोलनत जुइगु यानाच्वं । गब्ले गब्ले सहि मुद्दा व जनताया शक्ति दइ अब्ले तःधंगु हिउपाः वःगु अनुभव झीगु न्ह्यःने दु ।
थ्व सत्य खः की आन्दोलन धइगु जुयातुं च्वनी । छगू लिपा मेगु । छगू युगया लिपा मेगु युग, छगू शासनया लिपा मेगु शासन व्यवस्था व छगू तन्त्र लिपा मेगु तन्त्र वइ, वनी । तर उकीया दुने नं थीथी आन्दोलनया यात्रात न्ह्याना च्वनी । थ्व यथार्थ खः । तर आन्दोलनया मुद्दा छु जुइ, गज्याःगु एजेण्डायात आन्दोलनकारीतय्सं ल्ह्वनी, लिच्वः उकी निर्भर जुइ ।

नेपालय् लिपांगु इलय् प्रमुख प्रतिपक्षी नेपाली कांग्रेस आन्दोलनया मुडय् थ्यनाच्वंगु दु । छगू निगू सतक आन्दोलन, कोणसभा व जिल्ला भेलात क्वचाःगु दु । सतक व सदन निगूलिं थासय् आन्दोलन यायेगु ख्याच्वः कांग्रेसया नेतातय्सं बीगु यानाच्वंगु दु । जुइफु कन्हय् सतक व सदन निगूलिं थासय् सशक्त आन्दोलन यायेमाःगु ई वयेफु । तर थौं छुकीया लिधंसाय् आन्दोलन यायेगु ? मुद्दा छु ? एजेण्डा छु ? सायद कांग्रेसया नेता निसें कार्यकर्तातय्सं मालाच्वंगु लिसः थ्वहे खः । एजेण्डा मलुनी, मुद्दा ल्ययेफुगु मखुनी । तर कांग्रेसयात आन्दोलन याये हथाय् जुइधुंकल । कारण थः सत्ताय् मदु, प्रमुख प्रतिपक्षीया बेञ्चय् च्वनाः चित्त बुझे यायेमाःगु अवस्था दु ।

थ्वहे इलय् कांग्रेसीतय्सं लुइकूगु छगू एजेण्डा धइगु प्रधानन्यायाधीशया नियुक्ति खः । संसदीय सुनुवाइ समितिं प्रधानन्यायाधीशया निंतिं दिपकराज जोशीयात अस्वीकृत यायेधुंकूगु दु । जोशीयात स्वीकार यायेगु वा मयायेगु धइगु विषयलय् सत्तारुढ नेकपा व नेपाली कांग्रेसया दथुइ मतभेद जूगु खः । कांग्रेसं जोशीयात प्रधानन्यायाधीश दयेकेमाः धकाः अडान काःगु खःसां अस्वीकृत जुल । समिति दुने नेकपाया बहुमत दुगुलिं उगु पार्टीया सांसदतय्सं चाहे जू कथं निर्णय जूगु खः । तर कांग्रेसं थन ल्ह्वनाच्वंगु मुद्दा धइगु जोशी व्यक्तिया पक्ष खः, नेकपां बहुमतया लिधंसाय् निर्णय यात धइगु वयां लिपाया विषय खः । उकीं कांग्रेसं ल्ह्वनाच्वंगु मुद्दा धइगु छम्ह विवादित व्यक्तिया पक्षय् यानाच्वंगु लबिङ जक खः । न्यायाधीश जोशी नक्कली शैक्षिक प्रमाणपत्र दुगु विषयलय् तच्वकं विवादय् लानाच्वंगु दु । उकीया बारे वय्कलं स्पष्ट जवाफ वा प्रमाण तकं बीफुगु अवस्था मदु । उकीया नाप नापं यक्व हे विवादित हाई प्रोफाइल केसया निर्णय वय्कलं यानादीगु दु । थुकीया स्पष्ट लिसः नं वय्कःयाके मदु ।

केवल छगू हे जक रटान यानाच्वंगु दु – कांग्रेस कमजोर जूसा लोकतन्त्र खतराय् लाइ । तर अथे मखु । कांग्रेस कमजोर जूसा लोकतन्त्र खतराय् लाइगु मखु, बरु प्रमुख प्रतिपक्षी दल कमजोर जूसा चाहिं लोकतन्त्रयात हाथ्या वयेफइगु अवस्था दइ । उकिं प्रमुख प्रतिपक्षीया ल्याखं कांग्रेस पार्टीं थ्व खँ इलय् हे वाःचायेकेमाः ।

स्वयम प्रधानन्याधीश जुइत्यंम्हेसिके हे थः विवादय् लाःगु विषयया स्पष्ट जवाफ मदुगु इलय् नेपाली कांग्रेसं थुकीयात मुद्दा दयेकाः आन्दोलन यायेगु औचित्य छु जुइ ? बरु बहुमतया लिधंसाय् जक निर्णय यायेगु प्रविधि गलत खः, थुकिं मखुगु नजिर स्थापित याइ धाइगु विषय ल्ह्वनेमाःगु खः । विवादित व्यक्तिया पक्षय् च्वनाः आन्दोलन यायेगु धइगु स्वयम थः विवादय् तक्यनेगु जक खः ।

थ्व स्वयां न्ह्यः नं कांग्रेसं मेडिकल क्षेत्र सुधारया एजेण्डा ज्वनाः अनशन च्वनादीम्ह डा. गोविन्द केसीया मागयात थःपिनिगु पार्टी एजेण्डा कथं स्थापित यायेगु कुतः यात । छगू विशुद्ध सामाजिक खँय् जुयाच्वंगु अनशनयात राजनीतिकरण यायेगु कुतः यात । थुकिं छगू खँ छु स्पष्ट जू धाःसा कांग्रेस पार्टीं आः आन्दोलनया निंतिं जक आन्दोलन यायेत स्वयाच्वंगु दु । उगु पार्टीयाके छुं नं बल्लागु एजेण्डा मदु ।

नेपाली कांग्रेस पार्टी दुने आः आन्दोलन यायेगु एजेण्डा मदयाः छु इस्यु वल वयात कयाः आन्दोलन यायेगु कथं निर्णय यानाच्वंगु दु । अथे खःसा आः कांग्रेसयाके छुं एजेण्डा हे मदयेधुंकूगु खःला ? खयेफु । उकीं न्ह्यःने वइगु मुद्दायात थःगु मुद्दा धकाः आन्दोलन यायेगु बाहेक कांग्रेसं मेगु विकल्प लुइके फयाच्वंगु मदु ।

थौंया इलय् कांग्रेस पार्टी थुगु अवस्थाय् वःगु धइगु हे वया नेतृत्वं याःगु अदुर्दशी निर्णयया लिच्वः खः । थौं थ्व इलय् थ्यंकाः अझ नं पार्टीया समग्र नेतृत्वं थुकीयात मुल्यांकन याये फयाच्वंगु मदु । थौं अझ नं संविधानय् यक्व खँ मगाःमचाःगु दनि । जाति, भाषा लगायतया अधिकारत पूर्ण प्राप्त जूगु मदुनि । संघीय प्रणाली अन्तर्गत स्वायत्त क्षेत्र, संरक्षित क्षेत्रया घोषणा जूगु अवस्था मदुनि । अल्पसंख्यकतय् अधिकारया पूर्णरुपं प्रत्याभूत जूगु मदुनि । उत्पीडित जनता अझ उत्पीडनया शिकारय् लानाच्वंगु दनि । तर कांग्रेसया मिखां थज्याःगु महत्वपूर्ण मुद्दात अझ खंकेफयाच्वंगु मदु । केवल न्ह्यःने वःगु खँयात सतही ढंगं थःगु मुद्दा धकाः आन्दोलन यायेगु औचित्यहीन ज्या यानाच्वंगु दु ।

लोकतान्त्रिक संस्कारय् प्रमुख प्रतिपक्षीयात छगू महत्वपूर्ण शक्तिया कथं काइ । प्रतिपक्षी शक्ति गुलि चुस्त जुइ, लोकतन्त्र उलि हे बल्लाइगु खः । कांग्रेस पार्टी लोकतान्त्रिक व संसदीय इतिहासया छगू पुलांगु शक्ति जूसां थौंया इलय् तसकं कमजोर जूगु दु । न त समाजय् आवश्यक एजेण्डाया उत्थान यायेफयाच्वंगु दु, नं प्रतिपक्षी शक्तिया कथं भूमिका म्हिते फयाच्वंगु दु । केवल छगू हे जक रटान यानाच्वंगु दु – कांग्रेस कमजोर जूसा लोकतन्त्र खतराय् लाइ । तर अथे मखु । कांग्रेस कमजोर जूसा लोकतन्त्र खतराय् लाइगु मखु, बरु प्रमुख प्रतिपक्षी दल कमजोर जूसा चाहिं लोकतन्त्रयात हाथ्या वयेफइगु अवस्था दइ । उकिं प्रमुख प्रतिपक्षीया ल्याखं कांग्रेस पार्टीं थ्व खँ इलय् हे वाःचायेकेमाः ।