थ्यंमथ्यं निदँ न्ह्यः अमेरिकाय् राष्ट्रपति चुनावया इलय् डोनाल्ड ट्रम्प व हिलारी क्लिन्टनया दथुइ धेंधेंबल्लाः जूगु खः । डेमोक्रेटिक पार्टीपाखें हिलारी क्लिन्टन अनुभवी, शक्तिशाली सिनेट, वकिलया नापनापं विश्वया हे प्रभावशाली नेता खःसा डोनाल्ड ट्रम्प राजनीतिइ अनुभव मदुम्ह व्यापारी खःसां नं भिजन दुम्ह व्यक्तित्व खः ।
चुनावया इलय् अमेरिकाया मिडिया, राजनीतिक विश्लेषक, बौद्धिक समूह जक मखु स्वयम् रिपब्लिक पार्टीया नेतृत्व मण्डलं तकं ट्रम्पयात साथ बीगु त्वःतल । चुनाव त्यायेधुंकाः सेना, रक्षा मन्त्रालय, सीआइए व वया सहयोगी सुरक्षा एजेन्सीत तकं ट्रम्प खनाः असन्तुष्ट जुल । अझ अमेरिकाया सर्वोच्च अदालतया न्यायाधीशतय्सं नं ट्रम्पया विरोध यायेगु ज्या यात ।
चुनावया इलय् नं ट्रम्पया समर्थकतय्त जातिवादी, महिला विरोधी, फासीवादया समर्थक धकाः आलोचना यायेगु ज्या यात । विपक्षीतय्सं व मिडियां गुलि गुलि ट्रम्पयात हे हेबाय्चबाय् याइ, उलि हे ट्रम्पया समर्थकत अप्वया वनाच्वन । तर मुश्लिम विराधी धाःसां नं आप्रवासीया विरोधी ट्रम्प धाःसां नं आखिरय् बहुसंख्यक मुश्लिम व आप्रवासीतय्सं हे ट्रम्पयात साथ बीगु यात ।
विशेष यानाः ट्रम्प प्रति आकर्षित जुयाच्वंपिं अमेरिकाया मध्यमवर्ग खः । ट्रम्पं चुनावया इलय् सत्ताय् च्वनाः हालीमुहाली यानाच्वंपिंत आक्रमकरुपं धायेगु यानाच्वनी– देशया अर्थतन्त्र स्यंकाच्वंपिं कुलिन वर्ग, नोकरशाहतन्त्र व स्वार्थी नेतात खः । ट्रम्पं न्ह्याथाय् भाषण बिउसां अमेरिकी सरकारपाखें अवसर अथवा फाइदा कयाच्वंपिं कुलिन वर्गत खः धाइ ।
अमेरिकाय् नं गरिब जनता धाःसा झन झन गरिब तुं जुया वनाच्वन । ट्रम्पं धाल कि थज्याःगु विभेदयात मुक्त याये फःसा जक अमेरिका आर्थिक रुपं नं शक्तिशाली जुया वने फइ । थ्व हे कारणं अमेरिकाया मध्यम वर्गया जनतां ट्रम्पयात साथ बिउगु खः ।
कुलिन वर्गया खँ न्यनाः मध्यम व निम्न मध्यम वर्गयात अमेरिकी सरकारं बेवास्ता यानाच्वंगुलिं यानाः अर्थतन्त्र खराब जुजुं वनाच्वंगु धकाः तर्क बियाच्वनी । विशाल कम्पनी व प्रतिष्ठानतय्सं नं सरकारपाखें अनुदान कयाच्वंगुया अर्थ मध्यम व निम्न मध्यम वर्गया भाग लुटे यानाच्वंगु खः धाइ । मेगु देशया उच्च पदया कर्मचारीतय्सं नं पेन्सन व मेमेगु सुविधा कायेगु लागि तँछाडमछाड जुयाः राज्यया सम्पत्ति बर्बाद यानाच्वंगु खः धाइ ।
मेगु महत्वपूर्ण खँ आर्थिक रुपं सम्पन्न व समर्थवान कर्मचारीतन्त्र निसें नेता व उपनेतातय्सं स्वास्थ्य लगायत सामाजिक सुरक्षा वापत धकाः यक्व आर्थिक सुविधा छाय् बीमाल । थथे नोकरशाह व नेतातय्त आर्थिक सुविधा बीगुया अर्थ मध्यम व निम्न मध्यमवर्गया भाग हड्पे यायेगु ज्या खः । सरकारया पलाखं जनतायात गरिब यायां वनेगु ज्या जुयाच्वंगु दु, अर्थात रोजगारी बीमाःगु अवस्थायात खतम यानाः बेरोजगारी भत्ता बीगु थ्व छु नीति धकाः ट्रम्पं न्ह्यसः तयाच्वनी ।
ट्रम्पं चुनावया इलय् थ्व खँ नं उल्लेख याइ, अमेरिकाया उद्योगपतित झन झन सम्पन्न जुया वनाच्वंगु दु । तर उद्योगपतितय्सं सरकारयात पुलेमाःगु राजश्व छले यायेगु ज्या यानाच्वनी । थ्वया अर्थ छु धाःसा सरकारी कर्मचारी व उद्योगपतितय् दथुइ मिलोमतो जुयाच्वंगुलिं यानाः देशया अर्थतन्त्रय् नकारात्मक लिच्वः लानाच्वंगु खः ।
मेगु महत्वपूर्ण खँ थ्व नं धाल– प्रतिभाशाली व दक्ष श्रमशक्ति रोजगारबिहीन जुया वनाच्वंगुलिं यानाः अमेरिकाया जनता झन झन गरिब जुजुं वनाच्वंगु दु । ट्रम्पं थ्व नं धाल कि चीन आर्थिक रुपं शक्तिशाली जुइफुगु मुख्य कारण खः, चीन सरकारं मध्यम वर्गयात ध्यानय् तयाः आर्थिक नीति तयार याइ । थ्वहे कारणं यानाः बहुसंख्यक चिनियाँ जनता धनी जुजुं वनाच्वंगु खः ।
अमेरिकाय् धाःसा अःखः जुयाच्वंगु दु । धनी वर्गत झन झन धनी जुया वनाच्वंगु दुसा गरिब जनता धाःसा झन झन गरिब तुं जुया वनाच्वन । ट्रम्पं धाल कि थज्याःगु विभेदयात मुक्त याये फःसा जक अमेरिका आर्थिक रुपं नं शक्तिशाली जुया वने फइ । अमेरिकाया मध्यम वर्गया जनतां साथ बिउगु कारणं ट्रम्प राष्ट्रपति जुइत सफल जूगु खः ।
वास्तवय् ट्रम्प आप्रवासीया विरोधी मखु खालि गैरकानुनी तरिकां च्वनाच्वंपिं आप्रवासीतय्त जक विरोध यानाच्वंगु खः । तर अमेरिकाया मिडियां आप्रवासीया विरोधी ट्रम्प धकाः खूब प्रचार यात । थ्व हे कारणं यानाः ट्रम्पयात बरोबर धइथें मिडियां जनताया दुश्मन खः धयाच्वनीगु खः । राष्ट्रपति ट्रम्पं चुनावया इलय् गुलि नं धाल व सत्य खः ।
अवश्य नं देशया अर्थतन्त्र खराब जुइगु निता कारण दु– छता नेतांनिसें उच्च तहया कर्मचारीतय्सं अप्वः भत्ता, पेन्सन, सामाजिक सुविधा, स्वास्थ्य खर्च धकाः सरकारया सम्पत्ति लुटे यानाच्वंगुलिं खःसा मेता उद्योग व ततःधंगु कम्पनीतय्सं नं सरकारयात पुले माःगु राजश्व अति कम जक पुलाः नेतानिसें कर्मचारीत मिलोमतो जुयाः करया सम्पत्ति नं लुटे यानाच्वंगुलिं यानाः अर्थतन्त्रय् नकारात्मक असर लानाच्वंगु खः ।
धनी देश अमेरिकाय् नेता व कर्मचारीतन्त्र राज्यपाखें अत्यधिक सुविधा कयाच्वंगुलिं यानाः अर्थतन्त्र खराब जुजुं वनाच्वंगु खः धकाः ट्रम्पं बरोबर धयाच्वनी । ट्रम्पया धापू नेता व कर्मचारीतन्त्र सम्पन्न व्यक्ति खः, उमित राज्यपाखें सुविधा बी मजिउ धयागु खः । थौंकन्हय् जनतां तक नं सुविधा बी मजिल धकाः विरोध यायेगु सुरु यात ।
अमेरिकाय् ला नेता व कर्मचारीतन्त्रं राज्यपाखें सुविधा बी मजिउ धकाः चर्को विरोध यानाच्वंगु दुसा अति गरिब देश नेपाःया नेतांनिसें उच्च कर्मचारीतय्सं राज्यपाखें यक्व सुविधा कयाच्वंगुलिं यानाः देशय् अति गरिब जनता भयावह स्थितिइ लानाच्वंगु दु । अमेरिकाय् ला नेता व कर्मचारीतन्त्रपाखें देश घातक ज्या गबलें नं मयाः । नेपाःया नेता व कर्मचारीतय्सं छखे देशया सम्पत्ति लुटे याना च्वनसा मेखे राष्ट्रघाती ज्या यानाः देशया अस्तित्वय् खतराय् लाकेत स्वयाच्वंगु दु ।
LEAVE YOUR COMMENTS