तोखाया बिस्काः छपुलु

येँ(नेपालभाषा टाइम्स)÷येँया उत्तरी भेगय् लाःगु तोखाय् बिस्काः जात्राया थौं लिपांगु दिंया जात्रा जुयाच्वंगु दु । ऐतिहासिक, धार्मिक, सांस्कृतिक, पौराणिकलिसें प्राचीन नगरी तोखाय् वंगु बैशाख १ गतेनिसें जात्रा शुरु जूगु खः ।

तोखाया धार्मिकस्थल सपन तीर्थय् जुइगु मेलालिसें प्यन्हुतक थन बिस्काः जात्रा हनेगु चलन दु । तोखाया विशेष पर्व व जात्राया रुपय् दयाच्वंगु थनया बिस्काःयात येँया हे बिस्काः जात्राकथं नं कायेगु यानातःगु दु । तर प्रचार प्रसारया अभावया कारणं थ्व नखतं गुलि व्यापकता काये माःगु खः, उलि कयाच्वंगु धाःसा मदु ।

तोखाया बिस्काः जात्रा बैशाख १ गते विधिवत रुपं शुरु जुइ । थ्वकुन्हुनिसें बैशाख ४ गतेतक तोखा देय्न्यंकं सांगीतिक, सांस्कृतिक धार्मिक गतिविधि यानाः बिस्काः हनेगु चलन दु । बैशाख १ गतेकुन्हु तोखाया ऐतिहासिक व धार्मिक महत्वं जाःगु तीर्थस्थल सपन तीर्थ, सपन विनायक व सिद्ध पुखुलिइ तःधंगु मेला जुइ । सपन तीर्थय् च्वंगु सिद्ध पुखुलिइ जात्राया निंतिं लः बहाः पनेगु धकाः प्यन्हु न्ह्यः निसें लः पनातयेगु चलन दु ।

थ्व स्वयां छन्हु न्ह्यः तपलाछि त्वालय् यःसिंलय् हलिंपताः ब्वयेकी । हलिंपताः ब्वयेकेगु धइगु जात्रा शुरु जूगुया संकेत खः ।

थथे लः पनीगु इलय् पुखुलिइ सुनानं थी मजिउगु जक मखु झंगःपछियात तकं पुखूया लः थीके मजिउ धइगु मान्यता दु । उकिं थ्व दिंकुन्हु थन म्वःल्हुत धाःसा सकतांकथंया ल्वय् लनी धइगु जनविश्वास दु । उकिं थ्वकुन्हु सपन तीर्थय् म्वःल्हुइत स्वनिगः व उकिया जःखः जक मखु, देय्या थीथी थासं तकं मनूत वयेगु याः ।

जात्राया निन्हुया दिं बैशाख २ गते मू खलःया न्याम्हमध्ये स्वम्हेसिया छेँय् नं थ्व संकलन यानाः भैलः द्यःया प्रतीककथं सिजःया तग्वःगु त्यपय् तयाः तोखा देय् चाःहिकाःमसानकाली द्यःया न्ह्यःने म¥हजाः नकी । बिस्काः जात्राया प्रमुख द्यःमध्ये छम्ह नवदुर्गा द्यःया खतं सुयागुं छेँ धक्का नल, थिल धाःसा अनिष्ट जुइ धइगु जनविश्वासया कारणं तसकं सावधानीपूर्वक द्यःखःया जात्रा याइ ।

जात्राया मू दिं व विशेष जात्राया रुपय् कयातःगु थ्व कुन्हु नारायण पुखुलिइ द्यः खः बिज्याकाः स्नान याकी । सुथ न्हापां जुइगु जात्रा न्हिनय् तकया दुने सिधयेकाः अनंलि सिन्हः जात्रालिसें द्यः खःयात हाकनं पुखुलिइ यंकाः दक्वं द्यःखःयात मसानकाली देगः परिसर परिक्रमा याकाः हाकनं याकीसा थ्व इलय् मसानकाली व कोथु गणेद्यवं लः पनेगु याइ ।

जात्राया लिपांगु न्हि बैशाख ४ गते सुथ न्हापां दक्वं द्यः खः ल्ह्वनाः नगर परिक्रमा यायेधुंकाः गःछेँ त्वालय् यंकाः दिकी । अनंलि मसानकालीं थःगु गुथि खलःया छेँय् छेँय् वनाः बाली म्हयाः न्हिनय् दक्वं द्यःखः मसानकालीइ हे हयाः दिकी । सनिलय्पाखे सरकारी पुजा याइ । सरकारी पुजा धइगु जात्राया अन्तिम तयारीकथं जुइगु खः ।

बैशाख ५ गतेकुन्हु सुथय् थःनेलाछिइ पाहांचः¥हेकुन्हु थंगु यःसिं क्वःथली । यःसिं क्वःथयेधुंकाः जात्रा क्वचाःगुया रुपय् काइ । थुकिया जानकारी बीगु धकाः तोखाया वज्रयागिनी द्यःया पुजा याइ । थ्वकुन्हुया सिन्हः जात्राय् दक्वं गुथि, खलः, संघसंस्थात वज्रयोगिनीइ पुजा यानाः नगर परिक्रमा यायेमाः धइगु प्रावधान दु ।