पश्चिम सेतीइ हाकनं खँल्हाबल्हा सुरु

येँ – पश्चिम सेती जलविद्युत आयोजनाया मत न्यायेगु सम्झौता (पिपिए)यात कयाः असहमति प्वंका वयाच्वंगु चिनियाँ कम्पनी चाइना थ्री गर्जेज कर्पोरेशनं थ्व आयोजना दयेकेगु बारे हाकनं न्हूकथं खँल्हाबल्हा न्ह्याकूगु दु । थ्व आयोजना दयेकेगु बारे न्हू कथं खँ ल्हायेत चिनियाँ कम्पनीया प्रतिनिधि वःगु खँ लगानी बोर्डया अधिकारीतय्सं धाःगु दु । नेपाल विद्युत प्राधिकरणलिसे जानाः दयेकीगु ७५० मेगावाटया थ्व आयोजनाया पिपिए जूगु निला लिपा हे पिपिए दरय् असहमति प्वंकूसे थ्री गर्जेज पिपिए भाः हिलेमाःगु शर्त तःगु खः । थ्री गर्जेज थ्व शर्तया कारणं थ्व आयोजनायात कयाः अन्योल सुरु जूगु खः । आः हाकनं चिनियाँ कम्पनीं थ्व आयोजना दयेकेगु खँय् थःम्हं हे पहल यानाः खँल्हाबल्हा न्ह्याकूगु खँ लगानी बोर्डया प्रमुख कार्यकारि अधिकृत महाप्रसाद अधिकारीं बिबिसीयात कनादीगु दु ।

वय्कलं धयादीगु दु, ‘सम्झौता जूगु कथंया पिपिए दरं परियोजना न्ह्याकेगु सम्भव जुइमखु धकाः उमिसं पौ छ्वयाहःगु खः । जिमिसं छु आधारय् जुइ मखु च्वयाः छ्वयाहजि धकाः लिसः बिया । आः उमिसं थ्व बारे लिखित रुपं ला छुं न्ह्यथँगु मदु, तर आः चिनियाँ कम्पनीया प्रतिनिधि हे वयाः थ्व बारे खँल्हाबल्हा न्ह्याकूगु दु ।’छुं ला न्ह्यव थ्री गर्जेज लिसे जूगु लगानी सम्झौताय् प्राधिकरणं चिकुलाया इलय् १२ तका ४० पैसा व वा वइगु इलय् ७ तका १० पैसाया भावं मत न्यायेगु पिपिए दर प्रस्ताव याःगु खः । प्राधिकरणं पिपिए दरय् खँल्हायेगु स्वयां न्ह्यः मंकाः लगानी विषयय् निंतिं चिनिया कम्पनी तयार जुइमाःगु अडान कयाच्वंगु दु ।

प्राधिकरणया कार्यकारि निर्देशक कुलमान घिसिङं बिबिसीलिसे खँ ल्हासें धयादीगु दु, ‘धाथें लगानी यायेगु खःसा न्हापां मंकाः लगानीया कम्पनी नं दर्ता याये धायेमाल । थुकी झीसं नं २५ प्रतिशत लगानी यायेगु जुइ । अले जक गये यानाः ज्या न्ह्याकेगु तालिका तयार जुइ । तर जिमिसं आःतक चिनियाँ कम्पनीं तयार याःगु प्रतिवेदन तकं कायेफुगु मदुनि ।’ १ खर्ब ९० अर्ब तका लागत तुइगु अनुमान यानातःगु पश्चिम सेती आयोजना दयेकेगु निंतिं थ्वयां न्ह्यः ७५ प्रतिशत चिनिया कम्पनीं व २५ प्रतिशत विद्युत प्राधिकरणं लगानी यायेगु सम्झौता जूगु खः ।