रानीपुखुलिइ लः जायेकेगु तयारी

येँ – ताःई न्ह्यवंनिसें लः मदयाः सुख्खा जुयाच्वंगु ऐतिहासिक रानीपुखुलिइ वइगु माघ महिनातकया दुने लः तयेगु तयारी जूगु दु । राष्ट्रिय पुनःनिर्माण प्राधिकरणं थ्व हे वइगु पुस मसान्ततकया दुने रानीपुखूया सिथय् हाकुगु चा तयाः माघ तकया दुने लः तयेगु ल्याखं तयारीलिसें ज्या जुयाच्वंगु जानकारी बिउगु दु ।

पुखू छचाःखेरं सिथय् तयेत माःगु हाकुगु चा ख्वप, पन्ति, सतुंगलं हइगु जूगु दु । पुखू पुनःनिर्माणया शुरुवातया इलय् अन च्वंगु चा व लः मेथाय् यंकूगुलिं आः मेथासं हे हयाः तयेगु तयारी जुयाच्वंगु खः । वि.सं. २०७२ साल बैशाख १२ गते गोरखाया बारपाक केन्द्र विन्दु जुयाः ब्वःगु भुखाचं पूर्णरुपं क्षति याःगु रानीपुखू व बालगोपालेश्वर देगः पुनःनिर्माणया जिम्मा प्राधिकरणं काःगुयालिसें ज्यां गति नं कयाच्वंगु दु ।

शुरुया इलय् पुनःनिर्माणया जिम्मा येँ महानगरपालिकां काःगु खःसां नं ज्या जुइ मफयेवं लिपांगु इलय् पुनःनिर्माणया जिम्मा प्राधिकरणं काःगु खः । प्राधिकरणया सम्पदा विज्ञ राजुमान मानन्धरयाकथं बालगोपालेश्वर देगः पुनःनिर्माणया ज्या ६० प्रतिशतं मल्याक क्वचायेधुंकूगु दुसा पुखूया पिनेया भागया ज्या नं धमाधम जुयाच्वंगु दु ।

थौंकन्हय् देगः जःखः सुचुकुचु यायेगु व देगः पुनःनिर्माणया निंतिं माःकथंया सिँज्या जुयाच्वंगु दु । पिनें स्वयेबलय् खनेदयेक ज्या मजूसां नं पुनःनिर्माणया निंतिं आवश्यक जुइगु सामग्री निर्माण यायेगु ज्या जुयाच्वंगु दु । देगः पुलांगु हे शैली (ग्रन्थकुट÷शिखरं) पुनःनिर्माण यायेत वंगु असार २४ गते राष्ट्रिय पुनःनिर्माण प्राधिकरणं ठेक्का सम्झौता याःगु खः ।

पिनें स्वयेबलय् खनेदयेक ज्या मजूसां नं पुनःनिर्माणया निंतिं आवश्यक जुइगु सामग्री निर्माण यायेगु ज्या जुयाच्वंगु दु । देगः पुलांगु हे शैली (ग्रन्थकुट÷शिखरं) पुनःनिर्माण यायेत वंगु असार २४ गते राष्ट्रिय पुनःनिर्माण प्राधिकरणं ठेक्का सम्झौता याःगु खः ।

सम्झौता जूगु दिंनिसें झिलाया दुने निर्माण सम्पन्न यायेकथं प्राधिकरणं निर्माण कम्पनी सिए व तुलसी कन्स्ट्रक्सन जेभीलिसे सम्झौता याःगु खः । भुखाय् ब्वःगु हे दँय् माघ २ गते राष्ट्रिय भूकम्प दिवसया अवसर लाकाः राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीं भुखाचं क्षति याःगु सम्पदा पुनःनिर्माणया शुरुवात रानीपुखुलिं हे यानादीगु खः ।

वि.सं. २०७३ सालया किजापुजाकुन्हु हे देगः चायेकेगु उद्देश्यं निर्माण याःगु उगु देगः प्यदँ फुइ धुंकाः आतक नं निर्माण सम्पन्न जुइ फुगु मदुनि । मन्त्रिपरिषद्या थगुने माघ १४ गतेया बैठकं रानीपुखू व बालगोपालेश्वर देगः लगायत उगु क्षेत्रय् च्वंगु पुरातात्विक संरचना पुनःनिर्माण यायेकथं प्राधिकरणयात जिम्मेवारी बिउगु खः ।

तत्कालीन कान्तिपुर नगरया जुजु प्रताप मल्लया काय चक्रवर्तिन्द्र मल्लया मृत्युलिपा रानीयात चित्त बुझे यायेत वि.सं. १७२७ य् रानीपुखू निर्माण याःगु शिलालेखय् न्ह्यथनातःगु दु । पुखूया दथुइ उगु हे इलय् बालगोपालेश्वर देगः स्थापना याःगु खः । प्रताप मल्लं थः काय चक्रवर्तिन्द्र मल्लया नामं थ्व पुखू दयेके बिउगु खः ।

पुखू दयेकेगु ज्या करिब न्यादँया दुने अर्थात ने.सं. ७८९ सालय् सम्पन्न जूगु खः । ने.सं. ७९० (वि.सं. १७२७) य् शिलापत्र तःगु खः । पुखुलिइ १०८ गू तीर्थया लः तयातःगु धइगु इतिहासकारतय् धापू दु । प्रताप मल्लं निर्माण याःगु इलय् पुखूया प्यंगुलिं कुनय् प्यंगः देगः नं स्थापना याके बिउगु खः ।

उत्तर–पश्चिम कुनय् शक्तिसहितया भैरवया देगः, उत्तर–पूर्व कुनय् भैरवया देगः, दक्षिण–पूर्व कुनय् देवीया देगः व दक्षिण–पश्चिमय् झिंखुका ल्हाः दुम्ह गणेद्यः स्थापना याःगु खनेदु ।देगः पुनःनिर्माणया ज्या पूर्णरुपं जुइ मफुगुलिं यानाः थुगुसी नं स्वन्तिया इलय् सर्वसाधारणं देगः दुने दुहां वनाः बालगोपालेश्वरया दर्शन याये मखंगुलिं द्यःया मूर्ति पिने हे तयाः दर्शन यायेगु व्यवस्था याःगु खः ।

सम्बन्धित बुखँ

LEAVE YOUR COMMENTS