अपादर्शीताया समस्या

म्हिगः तक राजनीतियात समाज सेवाया दृष्टिकोणं स्वयेगु याइ । थौं थ्व सम्भावना मन्त । आदर्श समाज निर्माणया लागिं धकाः राजनीति यायेगु ई आः झीथाय् मन्त । कर्मय् विश्वास याइपिं कम्युनिष्टत जक कम्युनिष्ट जुइगु म्हिगःया चलनय् गिरावत वःगु दु । अथे जुयाः थौं सच्चा कम्युनिष्ट मालेगु लागिं तसकं मेहनत यायेमाःगु ई वयाच्वंगु दु ।

देसय् मैंहुँ धाइपिं कम्युनिष्ट पार्टीं हे जनयुद्ध लिपा शान्ति सम्झौताय् सेना समायोजनया त्वह तयाः करोडौं जक मखु कि अरवौं सम्पत्ति मुंकेगु ज्या याःगु खने दयावःगु दु । अथे जुया नं कम्युनिष्ट सुयात माने यायेगु धइगु अन्यौल जूवंगु दु । आः ला महान जनयुद्ध सत्ता प्राप्त यानाः सिंहदरवार व बालुवाटार दुहां वनेगु त्वहः जक जूगु स्पष्ट खने दयावःगुलिं नं थ्व खँ लिसा कायेमाःगु खः ।

थुलि क्वह्यंगु घेराय् कम्युनिष्टया नामं कमाऊ अभियान चले याना च्वंगु खंकं वा सिइकं नं छुं हे बिरोधया सः मथ्वःगु हुनिं जनता पूँजीवादी संसारय् हे लुकुं बिइत तयार जूगु खःला धइगु क्यं । तर खँ अथे मखु । चि चिधंगु आन्दोलन, अभियान व चेतनामूलक ज्याझ्वःपाखें हे कन्हय्या विशाल आन्दोलनया लागिं ज्या यानाच्वनी ।

थौं भ्रष्टाचार व अनियमितताया जाः सकभनं न्यनाच्वंगु दु । सकसितं उकिया ब्व चूलागुलिं फुक्कं मौन च्वंगु खः । गब्ले थवंथः नं ब्व थथ्याक्वथ्या जूगु खने दयावइ । थःपिंत चूलायेमाःगु ब्व तकं नये मखनीगु अवस्था ब्वलनी । वयां लिपा धाःसा थवंथः तनावया स्थिति ब्वलनाः छम्हेसियां मेम्हेसिया पोलापालया स्थिति नं वयेफु ।

व इलय् धाःसा गुम्ह गुलि क्वह्यं धइगु नं स्पष्ट खने दयाच्वनी । कम्युनिष्ट इतिहासयात दुवाला थःगु चरित्र निर्माण यानाः न्ह्यःने वनेफुपिं नेता व इमि समर्थकतय् बाहेक मेपिंत आः नं सही रुपं मौका चूलानाच्वंगु मदुनि । थज्याःगु अस्थिर अवस्थाय् असन्तुष्टि प्रकट याइपिं अप्वः दयेवं छन्हु विस्फोट जुइगु अवस्था नं गथे मजुइ ? अब्ले तक माःम्ह माःथाय् थ्यनी ।

ध्यबाया भरय् चुनाव त्याका वइगु व सिद्धान्त व दर्शनया आधारय् चुनाव प्रचार यायेगु स्वयां जागिर बियेगु, मिसा मिले याना बियेगु, ब्याहा याना बियेगु थेंज्याःगु प्रलोभन क्यनाः चुनाव त्याकेगु काइदा दत्तले इमान्दार मनूत ध्याकुनय् लाइगु स्वाभाविक हे खः ।

आम नागरिकं थुइकावयाच्वंगु खँ छु दु धाःसा राजनीतिया पात्रत हे खराब जूगु कारणं थ्व अस्तव्यस्तया स्थिति कायम जूवंगु खः । तर पार्टी राजनीति दुने यदि अनुशासन व पारदर्शीतायात बः बियेगु खःसा उगु संस्कार व संस्कृति कन्हय् सत्ताय् वंसां वा छुं राजनीतिक पार्टीइ पद धारण याःसां वयाके दया हे च्वनी ।

स्वार्थी वा व्यक्तिगत हैसियत अप्वयेकेगु कथं जक राजनीति व समाजसेवा यायेगु खँ ल्हाइपिसं जक लँ द्वंकीगु खः । मखुसा ला न्ह्यःने वने चाहे जुयाच्वंपिं मनूत अनुशासन व मर्यादाया पालना यानाः आपालं ज्या याये धुंकी । अख्तियार थेंज्याःगु संस्थां भ्रष्टाचार उन्मूलन यायेगु थेंज्याःगु ज्या याये फत धाःसा अनियमितता तसकं हे म्हो जक जुइगु खइ ।

पूँजीवादी सत्ताय् वनाः आमूल परिवर्तनया आशा यायेगु बेकार खः । थ्व सम्भव नं मदु । छुं नं विश्वब्रम्हाण्डय् थ्व खँ लागू नं मजू । सुविधा जक स्वयां असुविधायात चीके फइमखु । कठिन संघर्षय् मदिकं लगे जुयाच्वन धाःसा हे जक व्यवस्था हिलेफइ । जनयुद्ध व आन्दोलन अज्याःगु हे अचूक हतियार खः ।

तर विदेशीया इसारां चले जुइगु गुलिं आन्दोलनत लिपा वनाः दिपा काइगु उदाहरण नं आपालं दु । गुलिं सत्ताया हे इसारां चले जुयाच्वंगु नक्कली आन्दोलन व बिद्रोह अले विदेशीया उक्साहतं जक चले जुयाच्वंगु आन्दोलन उलि ताःलाइमखु । २०५२ सालनिसें २०६२ साल तक छगू दशक नेपालय् चले जूगु जनयुद्ध नं अज्याःगु हे युद्ध सावित जुल ।

थः जनतायात सचेत व संगठित यानाः चले याःगु आन्दोनल जूसा आः तक थ्व आन्दोलनं सफलता चूलाकल जुइमाः । तर भारतया इसाराय् माओया बदनाम यायेत माओवादया नामय् याःगु आन्दोलन जूगुलिं दथुइ हे दिपा काल । उकिं नं आः आन्दोलन व युद्धपीडितत अप्वयाच्वंगु अवस्था दु ।

जनयुद्धया कारणं मेपिं ला छु पार्टी पंक्ति दुनेया मनूत नं थ्व इलय् थः काय् म्ह्याय् व पासा भाइ त्वःफिका च्वनेमाःगु दुःखया निवारण मजूगुलिं पार्टी दुने हे हिसाव किताव फ्वनेगु यानाच्वंगु स्थिति दु । तर निश्चित ब्यक्ति वा पार्टीया जिम्मेवार मनूत हे जक थासय् थ्यनाः दुःख भोगे याःपिं, ज्यान गुमे याःपिं व अंगभंग जूपिनिगु मान मर्यादा व सम्मान थ्व सत्तापाखें यायेफुगु मदु ।

बरु थःपिनि अकूत सम्पत्ति कमे यानाः कन्हय् हाकनं पूँजीवादी चुनावं गथे थःपिं सत्ताय् टिके जुयाच्वनेगु धइगु हे जक स्वयाच्वंगु अवस्था दु । दुःख भोगे याःपिं व सेनाया गोलिं कयेका ज्यान वंपिनिगु परिवार थौं तक नं राहतया प्रतिक्षाय् निराश जुयाच्वंगु दनि । वास्तविक राहत चूलाकेगु लागिं आः सत्तायात मखु कि ईश्वरयात पुकारे यानाच्वंगु स्थिति दु ।

थ्व इलय् एमाले व माओवादी पार्टीं हाकनं छक्वः चर्चा चूलाकूगु दु । १५ महिना लिपा आपालं असन्तुष्टि ब्वलने धुंकूगु दु । अथे जुया नं ७७ जिल्लाय् पार्टीया इन्चार्ज, सहइन्चार्ज व पदाधिकारीत मिले यायेत थुलिमछिं थाकुयाच्वंगु खः । थथे जूगुया लिउने कडा पार्टी अनुशासन मदुगु व ध्यबाया भरय् चुनाव त्याकेगु चलन वःगु व भारतय् थें हे अपराधी, गुण्डा व तस्करत अप्वः सदनय् थ्यनीगु परिपातिं हे खः ।

भारतय् जक न्हापा न्हापा फुलनदेवी थेंज्याःम्ह कुख्यात डाकूनिं चुनाव त्याकाः सदनय् दुहां वनीगु खबर झीसं अखबारय् ब्वनेगु खः । तर आः नेपालय् नं प्रहरीया मोष्ट वाण्टेड लिष्टय् लाःपिं चुनावय् त्याकूगु अवस्था दु । मेपिनि ज्यान काइपिं, गुण्डा व प्रहरीं मालाच्वंपिं अपराधीतय्सं चुनाव त्याकावःगु स्थिति दु ।

ध्यबाया भरय् चुनाव त्याका वइगु व सिद्धान्त व दर्शनया आधारय् चुनाव प्रचार यायेगु स्वयां जागिर बियेगु, मिसा मिले याना बियेगु, ब्याहा याना बियेगु थेंज्याःगु प्रलोभन क्यनाः चुनाव त्याकेगु काइदा दत्तले इमान्दार मनूत ध्याकुनय् लाइगु स्वाभाविक हे खः । भारतय् ८० प्रतिशत अपराधी व भ्रष्टाचारत सदनय् त्याइगु तथ्यांकं क्यं ।

आः नेपालय् नं अज्याःगु हे स्थिति वयाच्वंगु दु । बांलाक ध्यान तयाः स्वयेगु खःसा थन नं बच्छि धइथें अपारदर्शी रुपं ध्यबा कमे यानाच्वंपिं, भ्रष्टाचारी, तस्करी व कालोधन्दा यानाच्वंपिं हे जक चुनाव त्याकाच्वंगु दु । इपिंपाखें देसं छु आशा यायेगु खः ?