समतापूर्ण दिनचर्या

एकान्त क्वथाय् च्वनाः शान्त चित्तया साधकं सम्यक रुपं विपश्यना अथवा धर्मानुपश्यना याइ, उबलय् वयात अलौकिक आनन्द प्राप्त जुइ । साधकं सम्यक स्मृति अथवा सति सम्प्रजन्यया नापं जब जब नाम व रुप स्कन्धया अथवा पंचस्कन्धया उदयव्यरुपी अनित्ययात विपश्यनाद्वारा थःगु अनुभूतिइ लगे याइ, तब तब वयात प्रीतिया प्रमोदरुपी अध्यात्मसुखया उपलब्धी जुइ ।

ज्ञानीपिनिगु लागिं थ्वहे अमृत खः । धर्मय् प्रज्ञावान साधकपिंसं इन्द्रीयया संवर, सन्तोष व प्रतिमोक्ष (भिक्षु, सन्यासिका अथवा साधकया नियम विनयत)या रक्षा यायेमाःगु दु । थ्वयागु लागिं शुद्ध आजीविकावाला, आलश्यरहित, कल्याणकारी मित्रपिनिगु संगत यायेमाः, गुगुपाखें मैत्रीपूर्ण ढंगं स्वागत याइपिं जुयाः सदाचरणय् कुशल जुइमाःगु जुल ।

गुकिं यानाः प्रीति, प्रमोदया बहुलता नापं दुःखया अन्त जुइगु जुल । गथे कि वर्षादय् ह्वइगु चमेली स्वांया मां थःगु सिना वनेत्यंगु स्वांयात त्वःता छ्वइ । थुगु हे कथं साधकपिंसं नं थःगु राग व द्वेषयात त्वःता छ्वइ । शान्तम्ह जुयाः शान्त वाणी जुयाः, शान्ति प्राप्त, बांलाः तथा समाधियुक्त तथा लोकया आमिष (अपवित्रता) अथवा लोकया भोग यायेधुंकूम्ह साधकयात उपशान्त धकाः धाइगु जुल ।

साधकं थःगु दोष थम्हं खंकेमाल । थुगुकथं गुम्हेसिनं थःगु परीक्षा थःम्हेसिनं याइ व थःम्हेसिनं रक्षित स्मृतिवान साधक जुइगु जुल, वं सुखपूर्वक विहार याइगु जुल । थः हे थःम्ह मालिक खः । थः हे थःगु गति अथवा दुर्गति अथवा सुगति खः । उकिं थःम्हेसिनं थःगु रक्षा यायेमाःगु जुल ।

गुम्हेसिनं थःगु पापयात सिलाछ्वये धुंकल, गुम्हेसिया दिनचर्या समतापूर्ण जुल, वयात बुद्धया अनुयायी श्रमण धकाः धाइ । गुम्हेसिनं थःगु चित्तया खिति सिलाछ्वये धुंकल, उकिं व प्रवजित जुल । गुम्हेसिया थःगु म्हपाखें, बचनपाखें तथा मनपाखें दुष्कर्म (पाप) जुइ मखु, गुम्ह थ्व स्वंगू थासं अथाव क्षेत्रं स्वयम (स्वयं) जुइ वयात नं ब्राम्हण धाइगु जुल ।

गुम्ह व्यक्तियाके सत्य तथा धर्म दइ वहे पवित्र जुइ अले गुम्ह अपरिग्रही जुइ अथवा गुम्हेसिके छुं नं दइ मखु अले गुम्हेसिनं संसारय् कायेगु इच्छा याइ मखु अथवा आशक्ति मदुम्ह जुइ व हे साधक (ब्राम्हण) खः ।

बुद्धया शासनय् प्रशन्न जुयाः च्वनीपिं प्रमोद बहुल अथवा आपाः प्रीति प्रमोदयुक्त साधकं दक्व संस्कारया उपशमनपाखें प्राप्त जुइगु सुखमय शान्त निर्वाण पद काये फइगु जुल । न्ह्याम्हं तरुण साधकं नं जब बुद्धया शासन (शिक्षा)य् संलग्न जुइ, अर्हत प्राप्तिया मार्गया ज्ञानपाखें सुपाँय् (मेघ) युक्त चन्द्रमा कथं वं थ्व लोकयात प्रकाशित याइगु जुल ।

जब साधक समय व विपश्यना निगू धर्मय् पारंगत जुइ, तब दक्व बन्धनत नष्ट जुया वनीगु जुल । गुम्ह ध्यानी, रजमुक्त अथवा विमल निर्मल, आसनवद्ध अथवा स्थिर, कृत कृत्य तथा आश्रम (चित्तमल) मदुम्ह जुइ वयात हे साधक (ब्राम्हण) धाइगु जुल । गुम्हेसिनं थःगु पापयात सिलाः चुइका छ्वये धुंकल वया दिनचर्या समतापूर्ण जुल ।

वयात बुद्धया अनुयायी श्रमण धकाः धाइगु जुल । गुम्हेसिनं थःगु (चित्तया खिति) मदयेके धुंकल, थ्वहे कारणं वयात प्रब्रजित धाइगु जुल । गुम्हेसिया थःगु म्हपाखें, बचनपाखें अले मनपाखें दुष्कर्म (पाप) जुइ मखुत, गुपिं थ्व स्वंगू थासं अथवा क्षेत्रं संयम युक्त जुइ, अज्याःपिंत नं साधक (ब्राम्हण) धाइगु जुल ।

दारी लहिनाः, गोत्रपाखें वा जन्मजातं सुं नं साधक (ब्राम्हण) जुइ मखु । गुम्ह व्यक्तियाके सत्य तथा धर्म दइ वहे पवित्र जुइ अले गुम्ह अपरिग्रही जुइ अथवा गुम्हेसिके छुं नं दइ मखु अले गुम्हेसिनं संसारय् कायेगु इच्छा याइ मखु अथवा आशक्ति मदुम्ह जुइ व हे साधक (ब्राम्हण) खः । गुम्हेसिनं फुक्कं बन्धन (संयोजन) यात चफुना छ्वयेधुंकल व वास्तवय् त्रसित (भयभित) जुइमखु ।

गुम्ह तृष्णा तथा आशक्तिपाखें पार जुइधुंकल, गुम्ह संसारनाप संयुक्त मजुइ धुंकल अथवा गुम्हेसिया संसारनाप आशक्ति मदये धुंकल, गुम्हेसिनं नात्थां अथवा तं रुपी छ्यंगूया खिपःयात अथवा तृष्णा रुपी खिपःयात सन्दान अथवा ६२ प्रकारया मिथ्या दृष्टि रुपी प्रगाहा यात तथा मृत्युयात चिना तयेगु महला रुपी नुशययात मदयेकाः वांछ्वयाः परम ज्ञानी जुइ फतकि वय्कःयात साधक (ब्राम्हण) धाइगु जुल ।

गुम्हेसिनं चित्तयात दुषित मयासे, आक्रोस (गाली), दण्ड व बन्धन आदियात सह याये फइ, क्षमावान अथवा सहन शक्तिया बल हे गुम्हेसिया सेना खः, वयात हे साधक (ब्राम्हण) धाइगु जुल । गुम्ह अक्रोधी, धुतङ, ब्रतधारी, शीलवान, न्ह्याबलें (सादा) उत्साही, जागरुक, खुगू इन्द्रीययात दमन यानाः दान्त अथवा संयमी तथा अन्तिम शरीरधारी दु, कमलया हलय् लः तिके मजू थें तथा मुलुया च्वकाय् हाम्वःया दाना तिके मजू थें गुम्ह व्यक्तिं थ्व लोकय् थःगु पञ्चस्कन्ध रुपी दुःखया क्षययात प्रज्ञापूर्वक सियाच्वनी, गुम्हेसिनं थःगु भारी त्वःते धुंकल तथा गुम्ह व्यक्ति आशक्ति मदुम्ह जुल, गम्भीर, प्रज्ञावान, मेधावी मार्ग तथा अमार्गया ज्ञाता पण्डित उत्तम अर्थ अथवा निर्वाणयात कायेधुंकूम्ह व्यक्तियात साधक धाइगु जुल ।
(श्रोत ः धम्मपद,
अनुवादक ः वेदनाथ आचार्य)