तमं सुयां भिं याइमखु
छुं दिं न्ह्यः पिदंगु छगू बुखँ । छम्ह वयस्क धुं मेम्ह वयस्क धुंयात स्याना बिल । बैज्ञानिकतय् धापू कथं तंया झाेंकय् छम्ह धुं मेम्ह धुंयात स्याःगु खः । धुंविज्ञतय् कथं निम्ह धुं दथुइ तसकं ग्यानापुक्क ल्वापु जुल । उपिं निम्हं छम्ह धुं मसीतले ल्वात । निम्ह धुं मध्ये छम्ह सित । तर अतिकं तं वःगुलिं छम्ह धुं सितं नं मेम्ह धुंया तं शान्त मजू ।
वं थःगु तं शान्त यायेत सीम्ह धुंया ला तकं नयाबिल । गबलें गबलें धुंत ल्वाना जुइ । थुगु इलय् सीम्ह धुंयात क्षत विक्षत जुइगु त्वःता वनेगु घटनात यक्व दु । थ्व अतिकं तं वइगु इलय् ब्वलनीगु घटना खः । तमं थः कतः धाइमखु । भिंम्ह मभिंम्ह नं थुइकी मखु । सत्य असत्य नं ब्वथलीमखु । अझ थः हे सन्तान जूसां त्वःतीमखु धयागु खँ चूलम्मपाल जातकं क्यं ।
छगू इलय् बाराणसी देशय् महाप्रताप जुजुं राज्य यानाच्वन । उगु इलय् बोधिसत्वया जन्म लानि चन्दोदेवीया क्वखं जुल । बोधिसत्वयात धर्मपाल धकाः नां छुत । बोधिसत्व धर्मपाल न्हय्ला दत । लानिं वयात सुगन्धित लखं म्वः ल्हुकल । बांलाक समा याकल । लानि मचानापं न्ह्यइपु तायेका च्वन । उगु हे इलय् जुजु अन थ्यंकः वल ।
लानि मचालिसे भुले जुयाच्वन । वं जुजु वःगु होस मतल । जुजु थ्यनं नं लानि मदं । थ्व खनाः जुजु तम्वल । जुजुं बिचाः यात—‘थ्वं आः हे कायया कारणं अभिमान याये धुंकल । काय तःधिकः जुलकि जितः मनू भाःपिइ मखु । उकिं मचायात आः हे स्याना छ्वये माल ।’
जुजु अनं लिहां वन । राज्यशासनय् फ्यतुत ।
उघ्रिमय् घातकयात सःतल । घातक न्ह्यःने वयेवं उजं बिल, —‘छंगु ज्याभः ज्वनाः तयार जुया वाः ।’ जुजुया उजं कथं घातक काषायवस्त्र पुनाः ह्याउँगु स्वामालं क्वखाया ब्वहलय् पा पाछायाः क्वेँ तयेगु थल नापं ल्हाः–तुति चीत माःगु ज्वलं ज्वनाः जुजुया न्ह्यःने थ्यंक वल । वं जुजुयात धाल ‘देव छु याये माल ।’
जुजुं उजं बिल— ‘लानिया सयनागारय् वनाः धर्मपालयात कया हजि ।’ जुजुया उजंकथं घातक लानिया सयनागारय् वन । लानिं जुजु तम्वयावंगु वाःचाःगु जुयाच्वन । उकिं वं धर्मपालयात घय्पुना ख्वयाच्वन । घातक वयेकथं धर्मपालयात लाका काल । उघ्रिमय् जुजुया न्ह्यःने तये यंकल । लानि चन्दादेवी नं ख्वख्वं मचाया लिउ लिउ वन ।
तमं गबलें सुयां भिं याइमखु । तंया आवेग
ग्यानापुसे च्वं । तं पिदनेत तःधंगु त्वह माः, तःधंगु ज्याखं जुइमाः धइगु नं मदु । तं छकूचा खं नं पिदनेफु । तंया पुसा दतलय् मन शान्त जुइमखु । बुलुमि च्याःथें गुनुगुनु दना वया तुं च्वनी । उकिं थुकिया बसय् लानाः याःगु ज्याखं गबलें भिनी मखु ।
जुजुं तपागु सिपौ कायेके छ्वत । उगु सिपौ घातकया न्ह्यःने तये हल । जुजुं धर्मपालयात सिपतिइ ग्वतुकेगु उजं बिल । घातकं जुजुया उजं कथं ज्या यात । जुजुं घातकयात मचाया ल्हाः ध्यनेगु आदेश बिल । थ्व खनाः लानिं धाल— महाराज, जिमि काय न्हय्ला दुम्ह खः । वं छुं मसिउ । वया छुं दोष मदु । दोष दःसा जिगु हे खः ।
उकिं बरु जिगु ल्हाः ध्यना बिज्याहुँ । जुजुं लानिया खँय् चिउताः मकाः । जुजुं मचाया ल्हाः ध्यनेगु उजं बिल । घातकं पँया नकतिनि चुलि जायावःगु कचा पाले थें मचाया ल्हाः त्वाः ल्हात । लानि चन्दादेवीं थः काय्या ध्यंगु ल्हाः ज्वंवन । वया म्ह छम्हं हि छ्यालब्याल जुल । वं ख्वख्वं हाला जुल । जुजुं हानं घातकयात उजं बिल—थ्वया तुति निपां ध्यना ब्यू ।
थ्व न्यना लानिं नुगः चीमफुत । वं ख्वख्वं धाल, ‘महाराज, थःम्ह धर्मपालयात त्वता बिज्याःहुँ । बरु जिगु तुति ध्यना बिज्याहुँ ।’थुगु इलय् नं जुजुं लानिया खँ मन्यं । घातकं जुजुया उजं कथं मचाया तुति निपां त्वाः ल्हाना बिल । लानिं त्वाः ल्हाःगु तुति मुलय् तल । हि छ्यालब्याल जुइक ख्वया जुल । ख्वख्वं वं धाल, ‘स्वामी महाप्रताप ।
छु छःपिंपाखें ल्हाः तुति ध्यंके बीधुंकूम्ह मचायात मांपिसं लहिना तये मजिउला ? जिं ज्या वनाः थ्वयात लहिना तये । जितः थ्व मचा बिया बिज्याहुँ ।’थुलि दर्दनाक खँ न्यनाः नं जुजुया तं शान्त मजू । जुजुं हानं घातकयात उजं बिल—‘थ्वयागु छ्यं नं ध्यं । थ्व खं न्यनाः लानिं धाल, ‘महाराज थुम्ह धर्मपालयात त्वता बिज्याहुँ । बरु जिगु छ्यं ध्यना बिज्याःहुँ ।
घातकं जुजुया उजं पालना यात । मचाया छ्यं ध्यनाः धाल, ‘आः छुं यायेगु बाकी दनि ला ?’ जुजुं हानं उजं बिल—‘म्हया अंगत ध्यं । तरवारया च्वकां कयाः तरवारया छचालं स्वांया थें दयेकी ।घातकं मचाया अंगत ध्यन । लानिं ख्वख्वं धाल, ‘अवश्य नं थुम्ह जुजुया थुज्याःपिं सुं पासाभाइ अमात्य वा सहृदयपिं मदु खनि ।
गुपिसं थःपाखें जन्म जूम्ह थः काय्यात स्याये मते धकाः धाये मफु ।’लानिं थःगु नुगः चीमफुत । ख्वख्वं हाला जुल । पंया वनय् मि नइबलय् पं मुया वइबलय् थें वया नुगः मुयाः तज्यात । व अन हे मंत । अनंलि जुजु नं सिंहासनय् च्वने मफुत । व मञ्चय् ग्वतूवन । बँ बाया वल । व अन हे दुबिना वन ।
थुकी छम्ह मांया चित्कार उलातःगु दु । मांया मतिना ब्वयातःगु दु । मां उच्च पदय् च्वंम्ह लानि हे छाय् मजुइमाः व थः सन्तानया लागिं ज्यान पायेत तकं तयार जू । थः सन्तानया पलेसा थःगु ल्हाः तुति ध्यनेत तयार दु । अझ ल्हाः तुति हे मदुम्ह थः सन्तान जूसां वयात नुगलय् तयेफु । वयात थःगु मुलय् बाय् बिइफु ।
वनापं जीवन हनेफु धइगु खँ लानिया व्यवहारं क्यं । थन लानिया चित्कारं क्यं । भिंपिं संगत याये मफतकि दुर्गतिइ लाःवनी । जुजुं याःगु ज्याया बिरोध याइपिं सुं मंत । जुजुयात सद्बुद्धि बिइपिं सुं मंत । अझ जुजुया तं शान्त यायेगु कुतः तकं मयात । थुकिं यानाः जुजुं थः यत्थें कुकर्म यात । थुगु कुकर्मं यानाः व अगतिइ लाःवन ।
दकलय् मूख्य खँ थन तं खः । तमं गबलें सुयां भिं याइमखु । तंया आवेग ग्यानापुसे च्वं । तं पिदनेत तःधंगु त्वह माः, तःधंगु ज्याखं जुइमाः धइगु नं मदु । तं छकूचा खं नं पिदनेफु । तंया पुसा दतलय् मन शान्त जुइमखु । बुलुमि च्याःथें गुनुगुनु दना वया तुं च्वनी । उकिं थुकिया बसय् लानाः याःगु ज्याखं गबलें भिनी मखु । थुकिं थःगु जक मखु । संसारयात हे ध्वस्त याना बी ।
LEAVE YOUR COMMENTS