सत्ताया मदमत्ताय् पहिचान न्हंकेगु कुतः

प्रतिनिधि सभा धुंकाः आः राष्ट्रिय सभाया निर्वाचन नं क्वचाइगु क्रमय् दु । नेपाःया न्हू संविधानया कार्यान्वयन बुलुहुँ गति कया यंकूगु खनेदुसां थ्व परिवर्तनकारी मजूगु व यथास्थितिवादीतय्गु हे बलबुत्ताय् न्ह्यावनाच्वंगु खनेदु । मुलुकय् २०६२÷६३ या जनआन्दोलन व माओवादीया १२दँया जनयुद्धया उपलब्धि फासांफुसुं जुया वंगु हे खःला धयागु न्ह्यसः आन्दोलनकारीतय्गु मनय् बुयावयाच्वंगु दु । २०६२÷६३या जनआन्दोलन व शाह जुजुपिन्त सत्ताच्यूत याःगुया मू कारण धयागु हे बहुजातीय, बहुभाषिक देशय् सकल जातजातिया पहुँच सत्ताय् व उकिया निंतिं पहिचान सहितया संघीयता खः ।

आन्दोलनया उपलब्धिकथं थुकियात सम्बोधन जूवंगु खःसां न्हापांनिसें सत्ताया शासन न्ह्याकाच्वंपिं छगू वर्ग व जातिया मनूतय्सं पहिचानया आन्दोलनयात स्थीर यानायंकेत ताःलाःगु खनेदु । पहिचानया आन्दोलनय् थःत पानाच्वना धकाः धया जूपिनिगु नं आः नयेगु व क्यनेगु निताजिया वा खने दया वयाच्वंगु दु । प्रतिनिधि सभा व प्रदेश सभाया निर्वाचनय् थःत पहिचानवादी धकाः दावी यानाः निर्वाचनय् कुहां वःगु निगू मधेसी दल संघीय समाजवादी फोरम पार्टी (ससफो) व राष्ट्रिय जनता पार्टी (राजपा) प्रदेश नं २ स प्रादेशिक सरकार निर्माण याये गाक्क प्रतिनिधि सभाय् निर्वाचित जुया वयेत ताःलाःगु खः ।

थुकिसनं ससफों थःत पहिचानवादी शक्ति धकाः पहिचानया निंतिं संविधान हे संशोधन यायेगु धकाः तकं प्रचार याना जूगु खः । तर प्रतिनिधि सभाया सपथग्रहणय् थुमिसं थःपिनिगु पहिचानया मूल आधार थःपिनिगु मातृभाषायात त्वःताः सुयागुं मातृभाषा मखुगु हिन्दी भाषां सपथ ग्रहणया ज्या यात । पहिचानवादी धकाः दावी यानामच्वंगु मेमेगु पार्टी स्थानीय व मातृभाषां सपथ कयाः जनताया मन त्याकेत ताःलाःगु खनेदत । ससफो व राजपां स्थानीय भाषा व मातृभाषां सपथग्रहण मयाःपिंत पहिचानया समर्थक धकाः गथे बिचाः यायेफइ ? थुमिसं थथे छाय् यात धयागु खँया कारण अज्ञान तिनि । उकिं थुपिं पहिचानया नामय् पहिचानवादीतय्त मानसिक शोषण यानाः सत्ताय् थ्यंकेत चाल म्हिताच्वंपिं खः धकाः इलय् हे म्हसीकाः थुपिंपाखें सावधानी जुइमाःगु आवश्यकता दु ।

राष्ट्रिय सभाया निर्वाचन परिणाम वयेधुंकाः आः प्रदेशया मुख्यमन्त्री नियुक्ती जुया वइगु ई वःगु दु । आः तक नम्बरं जक म्हसीकातःगु प्रदेशया नामाकरण नं जुइगु जुयाच्वंगु दु । पहिचान बीत अनिच्छुक जुयाः हे मधेसी दल लगायत नेकपा (एमाले), नेपाली कांग्रेस व नेकपा माओवादी (केन्द्र)या आन्तरिक सहमति ७ गू प्रदेश विना नामांकन घोषणा जूगु खः । थ्व हे कमीयात राजनीतिक पार्टीतय्सं चुनावी मुद्दा दयेकाः पहिचान सहितया प्रदेशया नामाकरणया प्रलोभन नं मतदातातय्त याकूगु खः । आः निर्वाचित जुइ धुंकाः थुपिं हे नेतातय्सं पहिचान सहितया प्रदेश नामाकरणपाखें थःपिंत बिमुख यानाहःगु संकेत नं खने दया वयाच्वंगु दु ।

नेपाः बहुभाषिक, बहुजातीय, बहुधार्मिक राष्ट्र खः । बहुसंख्यक आदिवासी जनजातित थःपिनिगु पहिचान मदयेक राज्यपाखें विविध ख्यलय् उत्पीडन फया वयाच्वंपिं खः । छगू जक जाति व वर्गपाखें जुया वयाच्वंगु शासनया कारणं मेमेगु जातिया मनूत निगूगु दर्जाया नागरिक सरह म्वायेत बाध्य जुयाच्वंगु वास्तविकता खःसा आःया प्रदेशया नामाकरणय् नं थुमिगु पहिचानयात महत्व मबीगु व पहिचान न्ह्यब्वइगु कथंया प्रदेशया नामाकरण याये मजिउगु व मयायेगु संकेत बियाहःगु दु ।नेपाःया मूलवासी नेवातः खः । थुमिगु हे नामं देशया नामांकरण जूवन ।

तर आःया प्रदेश निर्माण थुगु समुदायया आदिकालंनिसें बसोबासया मूलस्थान जुयाच्वंगु थाय्यात ‘नेवाः प्रदेश’या नां मबिसें मेमेगु हे नां गथे ‘बागमती’ वा ‘गौरीशंकर’या नां बियाः प्रदेशया नामाकरण यायेगु संकेत सत्ता लिक्कया मनूतय्सं बियाहःगु दु । छुं नं जातिया नामय् प्रदेशया नामाकरण जुल धाःसा जातीय विद्वेष ब्वलनी धकाः नं प्रचार यायेगु यानाहःगु दु । नेवाःतय्गु नामं नीस्वनातःगु नेपाल देशय् च्वनेबलय् सुयातं जातीय विद्वेषया आभास मदइगु, तर नेवाःतय्गु बाहुल्यता दुगु नेपालमण्डल वा नेवाः लागायात जातिया नामं प्रदेश नामाकरण यायेबलय् जातीय विद्वेष ब्वलनी धकाः यायेगु प्रचार दुष्प्रचार व दुर्नियत बाहेक मेता मखु धयागु खँय् सकल पहिचानवादीत सतर्क जुइमाःगु खनेदु ।

ब्रम्हूतय् निखा स्वखा छेँ दत कि हे ‘पोखरेल टोल’, ‘भट्टराई बस्ती’ ‘पाण्डे निवास’ धकाः थःपिनिगु पहिचानया नां छुइत हथाय्चाइपिं थुमिसं नेवाःतय्गु आदिभूमिया नां नेवाः प्रदेश मतयेकीगु धयागु थुमिगु हैकमवाद खः । सत्ताया मदमत्ता खः । पहिचानया समर्थक हे मखुसां नं थःपिनिगु थाय्या नां मेपिंसं न्ह्यःनेलाःथे तयेगु, दुगु नां स्वीकार मयाइगु व थुपिं निम्ह हे जक जूसां नं थःच् वनाच्वंगु त्वाःया नां हिलेत स्वइगु खँ छु भतिचा ला आत्मसम्मानया खँ थुइकेमाः ।

आःया इलय् संघीयताया नामय् हैकम ब्वलंकेगु ज्या जुयाच्वंगु अनुभव यायेफइ । नेपाःया ऐतिहासिक व प्राचीन पहिचान नेवाःत वसोवास यानाच्वंगु थाय्यात नेपालमण्डल धयातःगु खँ इतिहास प्रमाणित तथ्य खः । इतिहास हरेक राष्ट्रया सम्पदा जुयाच्वनी । उकिया संरक्षण व सम्मान हरेक स्वाभिमानी नेपाःमितय्गु जुइमाः । मात्र मदमत्तताया कारणं वा हैकमवादयात प्रोत्साहित यायेगु आज्जुं छुं ज्या जुल धाःसा व क्षणिक जक जुइ अन्ततगत्वा मौलिक पहिचान व सम्मानया कदर जुइ हे माः । थ्व विश्व सत्य खः । स्वसःदँ मयाक राज्य सत्ता ल्हातय् लाकाः थःपिंसं न्ह्यागु याःसां जिउ धयागु मानसिकताय् सत्ता न्ह्याकूपिं शाहवंशया अन्त गुकथं जुल धयागु खँ इतिहास मजूनि ।