ने. सं. ११४४ कौलाथ्व पारू - नःलास्वनेगु

चिकुलां ल्वय् मजुइका च्वनेगु उपाय

चिकुला वलकि झीत सेखं चाइगु, मुसु वइगु थेंज्याःगु समस्या जुयावइ । थज्याःगु मौसमय् इम्युनिटी नं कमजोर जुयावनी । अथे जूगुलिं छिं थन क्वय् बियागु छुं छुं टिप्स नालेफइ, गुकिं थ्व चिकुलाया मौसमय् नं छितः स्वस्थ यानातइ ।

ब्लड सुगर व कोलेस्ट्रोलय् नियन्त्रण यानादिसँ
ब्लडसुगर व एलडीएल कोलेस्ट्रोल अप्वलकि तःता हे ल्वय्या जन्म जुइ । थुकिं डायबिटिजया खतरा ला दयेकाबीगु हे जुल, ब्लड प्रेसर नं थकयाबी । तर यदि छिं थुकथं समस्याया सामना याये मालाच्वंगु दुसा छिं उकियात नियन्त्रण यायेगु कुतः यानादिसँ ।

छिं थःगु आहारय् चाकुगु नसाज्वलं बाहेक चि नं तसकं कम जक दुथ्याकादिसँ । छाय्कि अप्वःगु चिं नुगलय् जुइगु खतरा अप्वइसा चाकुगु नसाज्वलनं ब्लड सुगर अप्वयेकी ।

तौल थासय् लाकातयेगु कुतः यानादिसँ
चिकुलां मनूत साप हे अल्सि चाइ । इमि छुं कथंया शारीरिक ज्या याये नं न्ह्याली मखु । गुलिं गुलिं मनूत ला तःन्हु तःन्हु तक म्वः हे मल्हुसे च्वनीपिं नं दु । थःगु म्हया तौल नियन्त्रणय् तयातइदिसँ, अले फिट जुयाच्वनेत नियमित रुपं व्यायाम यानादिसँ । थ्व बाहेक छिं योग वा ध्यान यानादीसां जिउ । व्यायाम यायेबलय् छिगु म्ह क्वानावइ, अले चिकुइ मखु ।

लः फक्व अप्वः त्वनादिसँ
चिकुलां मनूतय्सं लः तसकं कम जक त्वनेगु याइ । थथे जुइगु कारण छता ला प्याःचाः हे जुइमखु, मेगु लः ख्वाउँसे च्वनीगुलिं त्वने यइमखु ।
तर छिं चिकुलां लः अप्वः मात्राय् त्वनादीगु यायेमाः । थ्व बाहेक छिं हर्बल टी नं त्वनेगु यानादिसँ । हर्बल टी त्वनेगु यातकि उकिं एलडीएल कोलेस्ट्रोल व ट्राइग्लिसराइडया स्तर कम यानाबी ।

नशापाखें तापानादिसँ
अप्वः थें मनूतय्त चिकुलां नशा कायेगु बानी जुइयः । चुरोट, अय्लाः यक्व हे त्वनेगु याना हयेयः । थुकिं यानाः नुगःस्येँ व स्वँ सम्बन्धी ल्वय् जुइगु सम्भावना तच्वइ । नुगःस्यँे सम्बन्धी ल्वय् मजुइकेत चुरोट व अय्लाः थेंज्याःगु नशापाखें तापाक हे च्वनादिसँ ।

नयेत्वनेगु बानिइ हिउपाः हयादिसँ
चिकुला वलकि मनूतय् नये त्वनेगु बानिइ नं हिउपाः वइगु स्वये दु । थज्याःगु मौसमय् उमिसं अज्याःगु खाद्य पदार्थ सेवन याइ, गुगु ज्वरे यायेत आपाः मेहनत यानाच्वने माली मखु । अथे जुयाः अप्वः थें उमिसं पिनें न्यानाहःगु जंकफूड अप्वः नयेगु याइ । छिं पुकातःगु व स्याचुरेटेड नसाज्वलं भपादीमते ।

छितः थ्व खँ नं कनाबी कि चु मबूगु अन्न, सत्तु आदिं नुगःस्येँया स्वास्थ्यया निंतिं यक्व हे बांलाः । लिसें म्हया तौल क्वकायेत नं ग्वाहालि याइ । फुलफूल व तरकारि प्रशस्त भपियादिसँ । अज्याःगु नसाज्वलनय् दइगु भिटामिन्स व मिनरल्स थ्व मौसमय् ल्वय्लिसे ल्वायेत यक्व हे समर्थ जुइ ।

क्वाक च्वनेगु व न्ह्यः गाक्क द्यनेगु यानादिसँ
थःत लुमुगु वसतं भुना तयादिसँ । खास यानाः छ्यं व न्हाय्पं त्वपुया तयादिसँ । थ्व बाहेक न्हिं न्हय्घौ च्याघौ द्यनेगु व तनावं तापाक च्वनेगु यानादिसँ ।