आः रक्षात्मक मखु आक्रमक
वंगु वालय् माइतीघर मण्डला अर्थात फिफः ख्यलय् न्हापालिपा सिबें ब्यागलं कथंया प्रदर्शन जुल । प्रदर्शनय् सहभागीतय्गु ल्याखं स्वल धाःसा न्हापालिपा गुलि मनूत दु उलि मदु अय्नं ब्यागलं कथंया प्रदर्शन यायेगु ज्या गैर न्यायिक सडक पीडितत, फाष्ट ट्राय्कपीडित, बाहिरी चक्रपथ पीडितंनिसें सम्पदाप्रेमित अले नेवाः नुगः दुपिंसं यात ।
आन्दोलनय् मनूतय्गु ल्याः गुलि दु उलि तःजिगु प्रदर्शन धकाः धाइगु ला जु हे जुल तर उलि जक नं मखु जुयाच्वन । गैर न्यायिक सडक विस्तार, फाष्ट ट्राय्क, बाहिरी चक्रपथंनिसें स्वनिगःया ऐतिहासिक, सांस्कृतिक, पुरातात्विक सम्पदा नापं वस्ती संरक्षणया नितिं नेवाः पहिचान व सभ्यतायात निंतिं न्हापा लिपा जूसा द्वलंद्वः मनूत प्रदर्शनय् वइगु खःसा थुगुसी नं अन प्रदर्शनकारीत थ्यने न्ह्यः हे लखं छ्वाकीगु स्वंगः ट्यांकर, प्रहरीया स्वंगः ट्रकंनिसें सलंसः मनूत न्हापा हे वयाः च्वनाच्वंगुलिं अनया लकस हे मेगु जुल ।
प्रदर्शनकारीत सुथय् १० बजे थ्यंकेगु धाःसां अन लखं छ्वाकीगु ट्यांकरंनिसें प्रहरीत १० बजे न्ह्यः हे तैनाथ यानातःगु खःसां प्रदर्शनकारीत धाःसा साढे १० बजे तकं छम्ह हे मथ्यंगु खः । उगु ईया लकस स्वयेबलय् मानौं अन छगू तःधंगु हे ल्वापु जुइत्यंगु थें खने दयाच्वंगु खः ।
बुलुहुँ बुलुहुँ प्रदर्शनकारीत अन थ्यन ।
अले ब्यानर लिकयाः प्रदर्शन शुरु यात, धिमे बाजं ज्वनाः धिमे बाजं थाल । नाराबाजी यात । नेवाः वसः पुना वःपिं मय्जुपिं नं वल । उलि जक मखु ख्वनाया द्यःपिं नं जुलुस हे यानाः वल । लाखे प्याखं ल्हुया वल । खिं थाना वल । थुगु ल्याखं सांस्कृतिक झाँकी सहितया प्रदर्शनया वातावरण ब्वलना वल । प्रदर्शन झन झन आकर्षित जुल ।
थुगुसीया प्रदर्शनय् लाखे प्याखं, खिं बाजं, धिमे बाजं थानाः नाप नापं हाकु पतासि सिनाः प्रदर्शन याःगुलिं छगू कथं सांस्कृतिक आन्दोलन थें च्वन । स्वनिगःया आदिवासी नेवाःतय्सं सांस्कृतिक आन्दोलन याःगु थें च्वन । उलि जक मखु सिकाली द्यःया द्यः जुयाः प्याखं ल्हुइपिं द्यःपिं छगू हे कथंया वसः पुनाः तकं प्रदर्शनय् सहभागी जुल ।
सर्वसाधारण मनूतय्सं द्यः कथं नालातःपिं अले थःगु हे कथंया नियमय् च्वनाः द्यः जुयाच्वनेमाःपिं तसकं ज्याथःपिं तकं माइतीघर मण्डलाया प्रदर्शनय् सहभागी जुल । द्यः जुइमाःपिं हे सतकय् कुहां वयेमाःगु अवस्था वःगु थ्व सामान्य कथंया धाःसा पक्कां नं मखु ।
नेवाःतय्गु मंकाः द्यः अले स्वनिगःया जीवन्त संस्कृति, सभ्यता जुयाच्वंगु बुंगद्यःया जग्गा आः फाष्ट ट्राय्कया नामय् काये त्यन, सिकालि सभ्यता न्हंके त्यन, कुदेशया पुरातात्विक महत्वयात समाप्त यायेत्यन, नेवाःतय्गु ऐतिहासिक वस्ती ख्वना व बुंगयात समाप्त यायेत्यन धकाः न्ह्यथँसें अथे याके बी मखु धकाः सांस्कृतिक झाँकी नापनापं द्यःपिं तकं आन्दोलनय् क्वहां वःगु खः ।
थुगु ल्याखं स्वल धाःसा थुगुसीया माइतीघर मण्डला फिफः ख्यःया प्रदर्शन तसकं महत्व खनेदु । सर्वोच्च अदालतया पूर्ण इजलासं गुकथं जनताया भावना कथं फैसला यात उकियात कयाः सरकारी पक्षं पुनरावलोकनय् वंगु अले उकुन्हुया हे दिनय् पेसी बीगु जुयाः नं गैर न्यायिक सडक विस्तार पीडितपिं संघर्षय् कुहां वयाः प्रदर्शन याःगु खः ।
अथे प्रदर्शन याःगुलिं अन्ततः पुनरावलोकनया सवालयात कया पेशी बीगु ज्या तकं स्थगित याःगु दु । थुगु ल्याखं स्वल धाःसा सतकया सवालय् नं तःधंगु कथंया दबाब बीगु ज्या थुगुसीया प्रदर्शनपाखें याःगु दु । उपत्यकाब्यापी सडक विस्तार पीडित संघर्ष समितिया संयोजनय् मंकाः कथं याःगु प्रदर्शन हरेक दृष्टिकोणं महत्व दुगु खःसा उकिया सन्देश नं बांलाक हे वंगु खनेदु ।
थौं अधिकार कायेगु खःसा अले
नेवाःतय्गु सभ्यता ल्यंकेगु, नेवाः पहिचान, नेवाः भूमि ल्यंकेत व नेवाःतय्गु वस्ती ल्यंकेगु खःसा न्हूगु कथं सोच दयेकाः न्ह्याः वनेमाःगु ई वःगु दु ।
सर्वोच्चया फैसलायात कयाः पुनरावलोकनय् वंगु, जनताया तसकं विरोधया दथुइ नं फाष्ट ट्राय्क दयेकेगु ज्या जुयाच्वंगु, सर्वोच्चया फैसलां मुआब्जा बियाः जक जनताया जग्गा कयाः सतक दयेके धायेक धायेकं नं थक्वाः व सँक्व वनेगु लागाय् लँ दयेकेगु ज्या बिना मुआब्जा यानाच्वंगु थौंया ई खः । उखे चाबहिली दिप तकं अतिक्रमय् लाःगु दु ।
नेवाःत सित धाःसा कन्हय् सी उइगु थाय् जकं मदया वनीगु मखुला धकाः तकं न्ह्यसः ब्वलंगु दु । छखे छेँ थुनाः, बुँ कयाः सुकुम्वासी यायेगु मेखे नेवाःतय्गु सम्पदा नष्ट यायेगु अले दिप तकं सुरक्षित मजुइगु अवस्था ब्वलना वःगु धइगु नेवाःतय्त वःगु तःधंगु हे हाथ्या खः ।
थ्व इलय् सतक संघर्ष समितिं छगू कथं न्हूगु नेतृत्व विकास यानाः अले न्हूगु हे शक्ति निर्माण यानाः प्रदर्शन याना वयाच्वंगु नाप नापं राज्ययात माःगु कथं दबाब बिया वयाच्वंगुलिं थ्व शक्ति धइगु नेवाःतय्गु अस्तित्वया नितिं अले थःपिनिगु सम्पत्ति रक्षाया नितिं ल्वानाच्वंगु न्हूगु शक्ति खः धायेफइगु अवस्था दु ।
उकिं आः सतक संघर्ष नापं फाष्ट ट्राय्कया विरुद्ध संघर्ष यानाच्वंगु शक्ति धइगु छगू कथं नेवाःतय्त उर्जा बीगु, नेवाः न्ह्यलुवातय्त नं न्ह्यलं चायेकेगु अले नेवाःत छप्पँ जुइमाल धकाः सन्देश बियाच्वंगु शक्ति खः धायेफइ । यक्वसिनं थ्व शक्तिपाखें आः संघर्ष यानाः न्ह्याः वनेमाः धकाः तकं खुल्ला रुपं धायेगु याना हयाच्वंगु दु ।
गैर न्यायिक सडकया सवालंनिसें फाष्ट ट्राय्क व नेवाःतय्गु सभ्यतायात तकं हाथ्या वयाच्वंगु थ्व इलय् तःधंगु व सकसिगुं ध्यान साली कथंया आन्दोलन यायेमाःगु अवस्था वःगु दु । थ्व इलय् जनस्तरंनिसें राज्यया मिखा तकं ख्वनाय् वनाच्वंगु दु । फाष्ट ट्राय्क निर्माणपाखें नेवाः वस्ती ख्वना व बुंगयात समाप्त याइगु जूगुलिं उगु लागायापिं नेवाःत आः थःपिनिगु बुँज्या निसें न्हिया न्हिथंया जीवनय् छ्यलीगु ल्वाभः सहित ज्वनाः संघर्षय् कुहां वल धाःसा सकसिगुं ध्यान साला कायेत सफल जुइ ।
अले सतकया सवालय् नं सर्वोच्च अदालतया फैसला कथं मुआब्जा मबिउनिगु जग्गाया मुआब्जा माल धकाः धर्ना च्वनाः निश्चित ईया दुने नं मुआब्जा मबिल धाःसा थःपिनिगु जग्गा थःपिंसं हे लित कायेगु कथंया संघर्ष न्ह्याकल धाःसा राज्यया निंतिं तःधंगु हाथ्या जुइ । म्हिगःनिसें रक्षात्मक कथंया जक संघर्ष यानाच्वन ।
थौं अधिकार कायेगु खःसा अले नेवाःतय्गु सभ्यता ल्यंकेगु, नेवाः पहिचान, नेवाः भूमि ल्यंकेत व नेवाःतय्गु वस्ती ल्यंकेगु खःसा न्हूगु कथं सोच दयेकाः न्ह्याः वनेमाःगु ई वःगु दु । थौंया इलय् रक्षात्मक अवस्थाय् मखु आक्रामक रुपं कुहां वनेमाःगु ई वःगु दु । थुगु खँय् गैर न्यायिक सडक विस्तारंनिसें फाष्ट ट्राय्क विरुद्धया संघर्षय् कुहां वयाच्वंपिंसं ध्यान तयेमाःगु अवस्था वःगु दु ।
LEAVE YOUR COMMENTS