ज्यापु दिवस छु खः गनं वल ?

ज्यापु संस्कृति विकास कोषपाखें दँय् दसं थें यःमरी पुन्हिकुन्हु ज्यापु दिवस हनेगु यानाच्वंगु दु । थुगुसी नं झिंन्याक्वःगु ज्यापु दिवस धर्मचक्र तःननि ब्रम्हा त्वाःया ग्वसालय् जुइत्यंगु दु । नेवाःतय् नखः यमरी पुन्हियात ज्यापु समुदायं न्हापांनिसें तःजिक हनेगु याना वयाच्वंगु दु ।

थ्व झ्वलय् हे २०६१ सालंनिसें श्रीज्यापु महागुथि नेपालं येँय् ज्यापु दिवसया अवधारणा हःगु खः । तर उगु अवधारण वयेवं हे उकियात मान्यता चूलागु धाःसा मखु । न्हापां आर्थिक वर्ष २०५७÷५८ सालय् ज्यापुतय्गु संस्कृति विकास यायेत धकाः सरकारं छुं आर्थिक ग्वाहालि यायेगु घोषणा जुल ।

न्हापां उगु कोष गनं गथे खर्च याना वनेगु स्पष्ट मजुयाः थीथी सहलह नं जूगु खः । नापं उकियात व्यवस्थित याना वनेमाःगु आवश्यकता नं महसुस जूवन । उगु कोषयात व्यवस्थित यायेगु झ्वलय् श्रीज्यापु महागुथि व नारायण परिवार क्लब जानाः ज्यापु दिवस हनेगु ज्या जुयाच्वन । लिपा वना जक ज्यापु संस्कृतिक विकास कोष धकाः छगू संस्था दर्ता जूगु खः ।

येँ देय्या परम्परागत ख्वीस्वंगू त्वाःया कला, संस्कृति व थीथी बाजंया संरक्षण व सम्वद्र्धन याना वनेगु ताः तया भाजु चक्रमान डंगोलया अध्यक्षताय् थुगु कोष स्थापना जूगु खः । थुकथं नारायण परिवार क्लब व श्रीज्यापु महागुथि जानाः ज्यापु संस्कृति विकास कोष धकाः छगू कोष स्थापना जुल । उकिया संरक्षक कथं तत्कालीन स्वास्थ्यमन्त्री तीर्थराम डंगोल च्वनादीगु खः ।

२०५७÷५८ सालय् परोपकारया हलय् श्रीज्यापु समाजया मू गुरुपूजा जूगु इलय् ज्यापु दिवस माने यायेगु क्वछिउगु खः । उकियात प्रचार प्रसार नापं थीथी गतिविधि यायेगु जिम्मेवारी अब्ले नारायण परिवार क्लबं काल । नारायण परिवार क्लबपाखें हे अबलय् रेडियो उपत्यका नं सञ्चालनय् वयेधुंकूगु खः ।

नाप नापं अनं नारायण परिवार क्लबया संरक्षक अध्यक्ष व नेवाः न्ह्यलुवाः चक्रमान डंगोलं ज्यापुतय्गु संस्कृतिया संरक्षणया लागिं थीथी कथं कोषया अवधारणा हयाः ज्या याना च्वनादीगु खः । थ्वहे इलय् थः वडा अध्यक्ष जूगु इलय् व वडा अध्यक्ष जुइधुंकाः नं आपालं आपाः नेवाः न्ह्यलुवातय्गु सुझाव व सल्लाह कथं हे चक्रमान डंगोलया संयोजकत्वय् ज्यापु संस्कृति विकास कोष स्थापनाया पहल जूगु खः ।

थ्व ज्या नाप नापं हे तत्कालिन स्वास्थ्यमन्त्री तीर्थराम डंगोलं उकि दां दुतिनाः ग्वाहालि यात । आर्थिक रुपं ज्यापु समाजयात न्ह्यज्याका वनेगु हे ताः तयाः ज्यापु संस्कृति विकास कोषया स्थापना जूगु खः । स्थापना कालय् हे थ्व संस्थां यमरी पुन्हियात ज्यापु दिवस कथं माने यायेगु धइगु लक्ष्य नं ज्वंगु खः ।

ताः ईया कुतः लिपा नेपाल सरकारं २०६१ सालय् वयाः यमरी पुन्हि धान्य पूर्णिमायात ज्यापु दिवसया मान्यता बियाः सार्वजनिक बिदाया नं घोषणा यात । नाप नापं प्रधानमन्त्री स्वयम हे ज्यापु दिवसय् वयाः ज्यापु लं फिनाः फुसा नेपालभाषां मखुत धाःसा खस् नेपाली भासं जूसां सम्बोधन यायेगु परम्परा नं न्ह्याना वन ।

थुगुसी झिंन्याक्वःगु ज्यापु दिवसया झ्वलय् झिंछक्वःखुसि बसन्तपुरया दबली प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीं ज्यापु रत्न, ज्यापु प्रतिभा नापं ज्यापु गुरुपिं व शिक्षा लागाय् न्ह्यलुवा व्यक्तित्वपिंत थीथी कथंया सिरपा व सम्मान लःल्हायेगु ज्याझ्वः दु । आः वइगु पुस ७ गते शनिवाः ज्यापु दिवसकुन्हु थ्व तःजिगु ज्याझ्वः जुइ ।

चक्रमान डंगोलं सुरु यानादीगु ज्यापु संस्कृति विकास कोषया थ्व अभियान आः चक्रमान डंगोल मदये धुंकाः मेमेपिं ज्यापु न्ह्यलुवातय् ल्हातय् लाःवःगु दु । हाल मंगलकृष्ण सिंह ज्यापु संस्कृति विकास कोषया अध्यक्ष जुयाच्वनादीगु दुसा ताः ई तक महासचिव जुयाच्वनादीम्ह शान्तकुमार महर्जन ज्यापु संस्कृति विकास कोषया उपाध्यक्ष जुयादीगु दु ।

थ्व झ्वलय् वय्कःपिसं येँ जक मखुसें येँ, यल व ख्वप नापं दक्षिण भेग, उत्तर भेग यानाः येँया थीथी भेगय् नं ज्यापु समुदायया संगठन विस्तार यायेगु, नापं अन कला, संस्कृति व बाजंया संरक्षण यायेगु ज्याय् तःजिक ज्या याना च्वनादीगु दु । झिंन्याक्वःगु ज्यापु दिवसया लसताय् नं स्वनिगः दुनेया थीथी थासय्या ज्यापु प्रतिभातय्गु सम्मान यायेत्यंगु दु ।

आः तक उगु धलः धाःसा कोषं पित हःगु मदुनि । तर दुनं दुनं तयारी यानातःगु दु ।२०६५ साल पुस ११ गते न्हापांखुसि सरकारं ज्यापु दिवसयात राष्ट्रिय मान्यता बियाः सार्वजनिक बिदा बिउगु खः । २०६१ सालय् परोपकारय् जूगु मुँज्यां अक्षय कोषया व्यवस्था यायेगु धाये धुंकाः आः उकि सरकारया नं दां तनाः नापं सांसद कोष व स्थानीय सरकार नगरपालिकापाखें वःगु दां नापं तना झन् झन् कोषपाखें ज्या याये फइगु वातावरण चुलाकाच्वंगु दु ।

न्हापा येँ देय् दुने दुगु ख्वीस्वंगू त्वाःयात म्हतिं नीद्वः नीद्वः दां बाजं न्यायेगु लागिं धकाः हे थ्व ज्यापु संस्कृति विकास कोष नीस्वंगु खः । व नं श्रीज्यापु महागुथिपाखें । लिपा नारायण परिवार क्लब व श्रीज्यापु महागुथि जानाः न्ह्याः वनेधुंकाः सरकारी स्तरं नं ग्वाहालि चूलावल । आः धाःसा राज्यपाखें हे हरेक दँय् बसन्तपुलीइ जुइगु ज्यापु दिवसया मू समारोहय् सरकार प्रमुख सहभागी जुइगु नाप नापं ज्यापु समुदायया थीथी न्ह्यलुवाःपिंत हनेगु ज्यानं निरन्तर रुपं न्ह्याकाच्वंगु दु ।

थुगुसी नं प्रधानमन्त्रीया ल्हातिं हे ज्यापु रत्न, ज्यापु प्रतिभा व थीथी सम्मान यानाः ब्रम्हत्वाःपाखें तःग्वःगु यमरी दयेकाः ज्यापु दिवस तःजिक हनेगु तयारी न्ह्यानाच्वंग दु । २०६५ सालं सरकारं ज्यापु दिवसयात राष्ट्रिय मान्यता बिइ धुंकाः थ्व ज्याय् नेपाल सरकारया नं प्रत्यक्ष संलग्नता जुयावंगु खः ।

उकिं नं थ्व राष्ट्रिय दिवस कथं आः बिदा बियाः थीथी ज्याझ्वः यायेगु चलनं निरन्तरता कयाच्वंगु दु । ज्यापु संस्कृति विकास कोषया मू उद्देश्य धाःसा येँया ज्यापुतय्गु संस्कृति संरक्षणया लागिं थीथी कथं आर्थिक ग्वाहालि यायेगु, बाजं तालिमया लागिं ग्वाहालि यायेगु नापं स्वनिगः न्यंकंया ज्यापु प्रतिभातय्गु थःगु मौलिक कलाकारितायात च्वछाये कथं उमित उत्साह यानाः सम्मान यायेगु हे खः ।

थ्व झ्वलय् आः तक नं दँय् दसं थें मू गुरुपिंत हनेगु ज्यां निरन्तरता कयाच्वंगु दु । वंगु मंसिर २९ गते शनिवाः जूगु नीनिक्वःगु येँ महानगर दिवसया लसताय् त्वाः त्वाःया गुरुपिंत सम्मान यायेगु महानगरपालिकाया ज्याझ्वलय् नं ज्यापु संस्कृति विकास कोषपाखें सिफारिस याःपिं १२१ म्ह ज्यापु गुरुपिंत हनेज्या जूगु खः ।

वय्कःपिंत म्हतिं नीन्याद्वः नगद सहित सम्मानपत्र लःल्हाना हनेगु ज्या जुल । नापं आः नं ज्यापु समदाय नाप शाक्य, तुलाधर, ताम्राकार, खड्गी, मानन्धर नापं थीथी मेमेगु समुदाय दुनेया ज्या सनीपिं व थःगु नेवाः मौलिक कला संस्कृतिया संरक्षण व विकास याइपिंत हनेगु कथं ज्यापु संस्कृति विकास कोषं थःगु दायरा तब्या याना यंकाच्वंगु दु ।

नारायण परिवार क्लवं न्हापा मछिं मछिं थःपिनि क्लबय् चले याना वयाच्वंगु रेडियो उपत्यका आः छुं ई लगमय् तये धुंकाः वल्र्ड ट्रेड सेन्टरय् तयाः चले यायेगु यानाः विशेष व्यवस्था जूगु दु । अझ ज्यापु संस्कृति विकास कोषं आः ज्यापु समुदाय विश्वया हे छगू सम्भ्रान्त समुदाय खः धइगु वाः चायेकेत थीथी कथंया ज्यापु जातिं थाइगु बाजंया एकेडेमी चायेकेगु तयारी यानाच्वंगु दु ।

थीथी बाजंत मुंकाः छगू अलग्ग हे ज्यापु संग्रहालय दयेकेगु तयारी यानाच्वंगु दु । नाप नापं विदेशीतय्त नं झीगु मौलिक बाजं धिमे स्यनेगु ज्या सुरु याःगु दु । थ्व झ्वलय् आ नकतिनि हे जक भारतया थीथी न्यागू प्रान्तं वःपिं नेवाःतय्त ज्यापु संस्कृति विकास कोषपाखें धिमे नं लःल्हाःगु खः ।

वय्कःपिं लछि तक संस्कृतिविद् गणेशराम लाछिया छेँय् हे च्वनाः बाजं सयेकादीपिं खः । थुलि जक मखुसें ज्यापु संस्कृति विकास कोषं आः भविष्यय् वनाः ज्यापु विश्वविद्यालय हे चायेकाः थनया पुलांपिं गुरुपिंत तलब भत्ताया व्यवस्था यायेगु निसें कयाः ज्यापुतय् बारे उच्च शिक्षा तकं हासिल यायेगु कथं व्यवस्था यायेगु नं सोच तयार यानातःगु दु ।