ने. सं. ११४४ कौलाथ्व तृतीया -

शिल्प गथे यानाः छ्यलेगु ?

महाराज विद्या धयागु थःत सुखि यायेत सयेकेगु खः । परन्तु गुलि गुलिसियां निंतिं शिल्प विनाशया कारण जुइ नं यः । थुगु खँ अपाहन जातकय् बोधिसत्वं धाःगु खः ।

शीपया कारणं मनूयात द्यःया दर्जाय् तइ । शीप सःम्हेसित सकसिनं प्रशंसा याइ । तर थ्वहे शीपया कारणं घमण्ड जूपिं नं दु । थुकिं यानाः दुर्गतिइ लाःपिं नं दु। थुगु खँ ध्वाथुइकेत दकलय् न्हापां अपाहन जातक छकः स्वये ।

वाराणसीइ ब्रम्हदत्त जुजुं राज्य यानातच्वंगु ई । बोधिसत्वया जन्म किसिमागःतय् कुलय् जुल । तःधिक जुइवं किसितय् ज्या सःम्ह जुल ।

छन्हु काशीया छगू गांया छम्ह माणवक वल । वं बोधिसत्वयाके ज्या सयेका काये धाल । बोधिसत्व थःहं सःगु ज्या वयात स्यना बीगु बचं बिल । गुरुया दर्जाय् च्वनाः बोधिसत्वं बांलाक स्यनाबिल । थम्हं सःगु। थम्हं सिउगु दक्वं माणवक शिष्ययात स्यन । दक्व सयेके धुंकाः छन्हु माणवक शिष्यं धाल, ‘आचार्य ! आः जि जुजुया सेवाय् च्वने ।’

वया खँ न्यनाः बोधिसत्व लय्ताल । अनंलि बोधिसत्व जुजुयाथाय् वन । वं जुजुया न्ह्यःने विनम्रकथं थःगु खँ तल, ‘महाराज ! जि छम्ह शिष्य छःपिनिगु सेवाय् च्वने मास्ते वः ।’

जुजुं वया खँ जिउकथं लिसः बिल । तर वयात बोधिसत्व सरह तलब बी मफइगु खँ न्ह्यथन । जुजुं वयात बोधिसत्वया स्वयां बच्छि जक तलब बीगु खँ कन । बोधिसत्वयात सछि दां बिउसा वयात न्यय्तका बीगु। बोधिसत्वयात निसः दःसा वयात सछि जक दइगु ।

वं लँय् सुमेत नांया प्रत्येक बुद्धयात खन । प्रत्येक बुद्धयात हे थःगु शिल्पया परीक्षण यायेगु विचाः यात । वं वसपोलया न्हाय्पंप्वाः ताके यात । ल्वहं बाकु न्हाय्पं प्वालय् दुछ्वयेत कयेकल । वया ताक न्हाय्पं प्वालय् जक लाःगु मखु । उगु प्वालं ह्वगनाः पिहां वन । वसपोलयात पीडा जुल । भिक्षाटनय् बिज्याये मफुत ।

थ्व खँ न्यनाः बोधिसत्व छेँय् लिहां वन । वं थः शिष्ययात जुजुं धाःगु सकतां खँ कन । शिष्यं थःनं गुरु सरह सः सिउम्ह । गुरुं सकतां स्यनातःम्ह । तर थःत जक बछि तलब बीगु। थ्व खँ न्यनाः वया तं पिहां वल । वं बोधिसत्वयात धाल, ‘आचार्य ! छि गुलि सः । जि नं उलि हे सः । गुलि छितः दुगु खः, उलि हे जितः नं दःसा जि जुजुया सेवाय् च्वने । मखुसा च्वने मखु ।’

कन्हय्कुन्हु बोधिसत्व वयाः दक्व खँ जुजुयात कन । यदि व नं बोधिसत्व सरह शीप सःगु खःसा वयात नं समान तलब बीत जुजु तयार जुल । थुकिया निंतिं वं सकसियां न्ह्यःने शीप क्यनेमाःगु खँ क्वःछित ।

घमण्डी शिष्यं थः गुरु सरह शिल्प क्यनेत तयार जुल । थुकिया लागिं नगरय् घोषणा जुल । गुरु व शिष्यया शिल्प । इमि दथुइ हस्ति शिल्प प्रदर्शन जुइगु। व नं जुजुया चुकय् । थ्व स्वयेत सकलें आय्बुल ।

शिष्य उलि बांलाक सःसिउम्ह मखु। थ्व खँ बोधिसत्वं बांलाक सिउ । उकिं वं चछिया दुने छुं नं छं यायेमाःगु खँ क्वःछित । वं किसि छम्ह हल । वयात अःखतं चाल स्यनाबिल । न्ह्याः नु धायेवं लिहां वनीगु। दँ धायेवं फ्यतुइगु । ग्वतु धाःसा दनीगु। ज्वँ धाःसा त्वःतीगु। चछिया दुने वं किसियात बांलाक तालिम बिल ।

कन्हय् जुल । बोधिसत्व थम्हं तालिम बियाम्ह किसिम्हय् च्वनाः दरवारपाखे वल । शिष्य नं थः किसि नापं वल । इमिगु शिल्प स्वयेत म्वःम्वः मनूत मुनाच्वन । निम्हेसिनं शिल्प क्यनेगु ई जुल ।

बोधिसत्वं शिष्यया किसिनापं थःम्ह किसि हिलाबिल । शिष्यं किसियात फ्यतु धाल तर किसि दन । किसियात लिहां हुँ धायेवं किसि न्ह्यःने वन । ग्वतु धायेवं दना वल । ज्वँ धायेवं त्वःतल ।

थ्व खनाः स्वयाच्वंपिं सकलें तम्वल । इपिं हालाहल- ‘दुष्ट शिष्य ! आचार्य नापं जोरी खोजे याइम्ह मखुला ? थःगु सामथ्र्य म्हमसिउम्ह । आचार्य ति सःसिउम्ह धकाः फुर्ति याना जुइम्ह ।’

अनंलि सकलिं दनावल । हुलमुलया दथुइ गुलिसिनं ल्वहंचां कयेकल । गुलिसिनं न्ह्यःने वया कथिं दाःवल । हुलमुलय् वं थःत बचे याये मफुत । व अन हे सित । थ्व सकतां खनाः बोधिसत्व किसिम्हं कुहां वल । अनंलिं वं धाल, ‘सुख सुविधाया लागिं न्ह्याइगु लाकामं न्ह्याम्हेसितं पुनाः दुःख बी यः । अथे हे गुम्ह नीच कुलयाम्ह अनार्य खः । वं गुम्ह आचार्ययाके विद्या व श्रुत स्यना काइगु खः । व हे स्यना काःगु ज्ञानं थःत तुं नयाबी यः । अनार्य मनू धयाम्ह मभिंगु लाकां सरह खः ।’

थन मेगु छगू नं घटना न्ह्यथने । छम्ह मनुखं ल्वहंया बाकुतिं कयेकेगु शिल्प सयेकल । छन्हुं वं थःगु शिल्प परीक्षण यायेगु विचाः यात । व शहरं पिने पिहां वन । वं लँय् सुमेत नांया प्रत्येक बुद्धयात खन । प्रत्येक बुद्धयात हे थःगु शिल्पया परीक्षण यायेगु विचाः यात । वं वसपोलया न्हाय्पंप्वाः ताके यात । ल्वहं बाकु न्हाय्पं प्वालय् दुछ्वयेत कयेकल । वया ताक न्हाय्पं प्वालय् जक लाःगु मखु । उगु प्वालं ह्वगनाः पिहां वन । वसपोलयात पीडा जुल । भिक्षाटनय् बिज्याये मफुत । आश्रमय् तुं लिहां वन । आश्रम थ्यनेवं वसपोल परिनिर्वाण जुयाबिज्यात ।

न्हियान्हिथं भोजन यायेत बिज्याइम्ह भिक्षु । भोजन यायेत बिमज्याः । मनूत सकलें अजू चाल । छाय्, छु जुल जुइ धकाः स्वः वन । इमिसं वसपोल परिनिर्वाण जुयाच्वंगु खन । सकसिनं अतिकं विलाप यात ।

उगु हे इलय् ल्वहंया वाकुतिं कयेकूम्ह मनू अन थ्यंकः वल । वं थःत अति निपुणम्ह शिल्पकार तायेकल । सकसियां न्ह्यःने फुँइ यायेकथं वं थम्हं वाकुतिं कयेकागु खँ कन । वया खँ न्यनाः मनूत तम्वल । ‘जिमि भन्तेयात स्याइम्ह दुष्ट’ धाधां सकसिनं दाल । व अन हे सित । सिना वना व अविचि नरकय् पतन जूवन । नरकं मुक्त जुया व प्रेतयोनीइ जन्म जुल ।

जीवन याउँक न्ह्याकेत शिप सयेकेगु खः । थम्हं सःगु शिप नं ईकथं मिले यानाः जक छ्यलेमाः । सर्प ज्वनेगु शिप सःसां विधिकथं जक यायेमाः । सर्प बिषधारी प्राणी । वं न्यात कि ज्यान तकं वनेयः । उकिं व नापं सचेत जुइमाः । वयात खनेवं ज्वनेमाः । वयात म्हय् वा गपतय् यः यःथें यानाः ज्वने मजिउ । थुकिया लागिं बिस्कंकथंया कथि माः । थुकिं क्वातुक क्वत्यलाः ज्वने मफुतकि वं न्याइ । उकिं शिल्प विधा बांलाक छ्यलेमाः ।

शिल्प बांलाक छ्यला फःसा जक भिं जुइ । मखुसा थुकिं थत तुं हानी याइ । मूर्ख थम्हं बिउगु शिपया कारणं दुःख जुइ । उकिं धम्मपदय् नं धयातःगु दु,- ‘मूर्खया बुद्धिं अनर्थ जुइ । मूर्खं थःगु मूर्खताया कारणं थःगु सुख जुइगु भविष्ययात थःगु छ्यं तछ्याये थें स्यंकी ।’