कोरोना महामारी : नेपाःया स्थिति ग्यानापुइ धुंकूगु खः ला ?

येँ (नेपालभाषा टाइम्स) – नेपालय् कोरोना भाइरसया संक्रमिततय् ल्याः लछिया दुने निदुगं थप जुयाः छगू लाखं मल्याक थ्यंगु दु। वंगु भदौ २५ गते ५० हजार ४६५ म्ह संक्रमित दुगु खःसा म्हिगः असोज २५ गते तक थ्यंबलय् छगू लाख पार याःगु दु ।

जनस्वास्थ्य व संक्रामक रोग विशेषज्ञतय्सं थ्व अवस्था तसकं ग्यानापुगु धाःगु दु। विज्ञतय्सं आः हे संक्रमण नियन्त्रणया निंतिं प्रभावकारी पलाः मल्ह्वन धाःसा स्थिति झन ग्यानापुइगु खँ धाःगु दु। स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयं तकं आः तसकं मछिंगु अवस्था वयेधुंकूगु खँ धायेधुंकूगु दु। शनिवाः नियमित प्रेस ब्रिफिङया झ्वलय् मन्त्रालयया प्रवक्ता डा. जागेश्वर गौतमं संक्रमिततय् ल्याः झनझन अप्वया वनाः तसकं मछिंगु परिस्थितिइ थ्यनेधुंकूगु खँ धयादीगु खः ।

छुं न्हि न्ह्यवंनिसें न्हियान्हिथं पिसिआर टेस्ट याःपिं मध्ये १८ निसें २० प्रतिशतया लिच्वः पोजिटिभ खनेदयाच्वंगु दु। जनस्वास्थ्य विज्ञतय्सं थ्व तसकं ग्यानापुगु परिस्थिति खः धया वयाच्वंगु दु। वंगु माघ ९ गते दकलय् न्हापां नेपालय् कोरोनाया विरामी खनेदुगु खः । चीनं लिहां वःम्ह छम्ह मिजंयाके कोरोना संक्रमण पुष्टि जूगु खः । थ्वयां २६० न्हु लिपा अथे धयागु थ्यंमथ्यं च्याला व बाःछि लिपा नेपालय् संक्रमिततय् ल्याः छगू लाखं मल्याक थ्यंगु दु ।

जोन हप्किन्स विश्वविद्यालयया तथ्यांक कथं नेपाः अतिप्रभावित देय्तय् धलखय् ५० औं थासय् लाःवःगु दु। नेपालय् संक्रमिततय् ल्याः दकलय् न्हापां कोरोना खनेदुगु देय् चीनय् स्वयां अप्वयेधुंकूगु दु ।

स्वनिगःया स्थिति झन ग्यानापु
शुक्रवाः न्हिनय् तक देय्न्यंकं २७ हजार ५३ म्हेसिके संक्रमण ल्यनाच्वंगु हे खनेदुगु खः । थुपिं मध्ये १६ हजार ३९ म्ह स्वनिगलय् जक दु। उकिसनं शनिवाः २६ सयम्ह थप जुइधुंकूगु दु। थ्व ल्याखं आः देय्न्यंकं थुपिं संक्रिय संक्रमितत मध्य ६० प्रतिशत स्वनिगलय् जक दु ।

आः संक्रमण अप्वया वनाच्वंगु कारण सरकार गलत पलाखं यानाः हे जूगु खँ विज्ञतय्सं धयाच्वंगु दु। विज्ञतय् कथं रोकथाम व नियन्त्रणया निंतिं सरकारी पलाः स्वयेगु खःसा आःया स्थिति अनपेक्षित मखु धाःगु दु। संक्रामक रोग विशेष डा. अनुप सुवेदी बिबिसीलिसे खँ ल्हासें धाःगु दु ‘लः यक्व दायाः दासिवयाः थलं पिने पिहां वःगु थें आःया स्थिति खः’ धयादिसें थ्व स्वाभाविक हे जूगु खँ धयादीगु दु । वय्कलं असारपाखे संक्रमितत म्हो जक खनेदुगु धाथें संक्रमण म्हो जूगु मखसे पिसिआर परीक्षण म्हो याःगुलिं जक म्हो खनेदुगुखँ धयादीगु दु ।

जनस्वास्थ्यविद् डा. शरदराज वन्तं नं न्हापा सरकारं याःगु गलत निर्णयया कारणं हे आःया स्थिति वःगु खँ धयादी । ‘संक्रमणया गति म्हो यायेत झीके गाक्क ई दुगु खः । लकडाउनया इलय् हे झीसं व्यापक रुपं परीक्षण, संक्रमिततय् उचित व्यवस्थापन व कन्ट्रयाक्ट ट्रेसिङ याःगु खःसा आःया अवस्था मवइगु खः’ वय्कलं धयादीगु दु ।

माक्व तयारी मयासे लकडाउन चिइकूगुलिं नं संक्रमण तच्वःगु खँ डा. वन्तं धयादीगु दु। वय्कलं धयादिल, ‘लकडाउन चिइकेवं सर्वसाधारण नं जोखिम मुक्त जुल धयाथें थः यःयःथे पिहां जुल, थुकिं यानाः नं समस्या तच्वःगु खः ।’