ध्यानया अभ्यास यायेमाः यथावादी तथाकारी झीसं बन्द

#सुवर्णलाल प्रधान

ना यायेमाः । वसपोलं गथे धाल अथेहे यानाः क्यनेफुम्ह जुयाः अथे धाःगु खः । वसपोल विज्जाचरणं सम्पन्नम्ह खः । विद्या दु तर आचारण बांमलात धाःसा वं धर्म जुइ मखु । थ्व सन्दर्भय् भगवान बुद्धया पालय् जूगु छगू चिकिचाधंगु बाखं छपु दु । भगवान बुद्धया इलय् पोथेलो धाइम्ह छम्ह भन्ते दु ।

उम्ह भन्ते थुलि विद्वान कि भगवान बुद्धं गथे प्रवचन याइ अथेहे दुरुस्त छगः आखः हे त्वःमफिक कनेफुम्ह खः । वय्कःयाथाय् हरेक मनूत वइ, गथेकि साहुत, जुजुया खलः, तःमिपिं सकलें धर्मदेशना न्यँ वइ । पोथेलो भन्तेयाथाय् वयेगु व भगवान बुद्धयाथाय् प्रवचन न्यनेगु बराबर हे जू धाइ ।

व भन्ते थुलि प्रख्यात कि मेमेपिं भिक्षु भिक्षुणीपिं, उपासक उपासिकापिं सकलें यक्व हे प्रभावित जुइ । अले वय्कःया मनय् उकिं भचा अभियान नं जुल । जि थें हे सःम्ह व सिउम्ह भन्तेपिं सुं हे मदु । भगवान बुद्ध धर्म प्रचारया लागिं थाय् थासय् बिज्याइ । पोथेलो भन्ते दुगु थासय् छक्वः भगवान बुद्ध बिज्याःगु दु धयाः भन्तेपिं, जुजुपिं, तःमिपिं, चीमिपिं वसपोलया दर्शन याये धकाः बिहारय् वन ।

भगवान बुद्धं सकसितं सुखी जुइमा धकाः साधुकार धयाबिज्यात । तर जब पोथेलो भन्तेया पाः वल भगवान बुद्धया पालि भपुयाः बन्दना यानाबिज्यात । वय्कःया विचारय् भगवान बुद्धं आशिर्वाद बियाः प्रशंसा याइ धकाः च्वंगु । तर अथे मजू । भगवान बुद्धं वय्कःयात छ मग्ग (मूर्ख) पुरुष जितः नापलाः वयागु ला धकाः धयाबिज्यात ।

थ्व खँ न्यनाः वय्कःया साप नुगलय् स्यात । जि थपाय्सकं प्रवचन याये सःम्ह सुं हे मदु धकाः छाय् मधाल । पलख बिचाः यात । तं बिस्तारं क्वलाकल । अले भगवान बुद्धयात न्यनाबिज्यात, जितः छाय् मग्ग पुरुष धयाबिज्यानागु धकाः । अले भगवान बुद्धं लिसः बिल,—‘छ विद्या जक दुम्ह तर आचरण मदुम्ह खः । ’

अले हानं न्यनादिल, ‘आः जिं छु यायेमाल भन्ते ामणेर भन्ते याथाय् छ्वत । तर वसपोल श्रामणेर जूसां न्हय् दँ (७ दँ) जक दुम्ह जुयाच्वन । तर ७ दँ जक दुम्ह जूसां अरहन्त जूम्ह जुयाच्वन । वास्तवय् पोथेलो भन्तेयात थथे छाय् छ्वःगु धाःसा वय्कःया अभिमान मदयेकेगु लागिं हे वय्कःयात अथे यानाः छ्वःगु जुयाच्वन ।

झीगु मन खराचा थें यक्व हे चञ्चल खः ।
थ्व उदाहरण न्ह्यथनाः धाःगु मिखा,
न्हाय्पं, न्हाय्, म्हुतु, छ्यं खः ।
उकिं होश तयाः थम्हं थःत स्वयाः विशेष
रुपं च्वनेमाः ।

गथे कि छम्ह कुम्हानं चायागु थलबल दयेके माल धाःसा चायात खुब न्हातु न्हाइ । चागः छगः छगः दत्तले ल्ययाः नाइसे च्वंकी । अथे थलबल दयेकेबलय् बल्लाइ, यक्व ई तक चले जुइ । थथे जुयाः पोथेलो भन्तेया अभिमान अप्वः जूगुलिं निर्वाणया लँपुइ थ्यनी मखु अर्थात् निर्वाणया लुखा चायेके फइ मखु धकाः भगवान बुद्धं साधुकार मबिसे ब्वः बिउगु जुयाच्वन ।

श्र ा म ण् ा े र भन्तें थःगु ऋद्धि शक्तिं छगू पुखू दयेकल । पोथेलो भन्तेयात बस्त्र सहित म्वल्ुहइकल । अले हाकनं थःगु ऋद्धि शक्तिं चाया पहाड छगू दयेकल । उकी न्हय् प्वाः खन । अले छम्ह खराचा उगु प्वालं थुगु प्वालय्, थुगु प्वालं मेगु प्वालय् जुयाच्वन। वयात आः छं ध्यान यानाः स्वयाः खराचायात ज्वने माल धकाः पोथेलो भन्तेयात धाल ।

अले भन्तेनं थ्व खँ थुइकल । बिचाः यात थ्व खराचा धइगु झीगु मन थें हे जुयाच्वन । वास्तवय् थ्व छगू उदाहरण धइगु भन्तेयात जक मखु कि सकसिगुं मन नं खराचा थें हे खः । झीगु मन खराचा थें यक्व हे चञ्चल खः । थ्व उदाहरण न्ह्यथनाः धाःगु मिखा, न्हाय्पं, न्हाय्, म्हुतु, छ्यं खः । उकिं होश तयाः थम्हं थःत स्वयाः विशेष रुपं च्वने माः ।

थथे निरन्तर अभ्यास यात कि झीके दुगु राग, द्वेष, मोह, लोभ, अभिमान आदि क्लेशत फुके फत धाःसा झीगु चित्त निर्मल जुइ । अले निर्वाणया मार्ग धयागु उकी झीसं ध्यान यायेबलय् थःगु चञ्चल चित्रयात म्हसीकाः वसय् तये सयेकेमाः । झीगु म्हय्च्वंगु इन्द्रीयया लुखा दक्वं बन्द यानाः थःयात थम्हं स्वयाः ध्यानयागु अभ्यास यायेमाः । भवतु सब्ब मंगलम् ।

(श्रद्धेय भन्ते सुमेध महास्थविरया प्रवचनया आधारय्)