कर्मराज महाविहारय् च्वंम्ह शाक्यमुनि बुद्ध

रबीन्द्रमान ताम्राकार

बि.सं. २०७२ साल बैसाख १२ गते तःभुखाय् ब्वये न्ह्यः युनेस्कोया विश्व सम्पदा धलखय् दुथ्यानाच्वंगु स्वयम्भू महाचैत्य लागाय् लाःगु कर्मराज महाविहार दुने स्थापना जुयाच्वंम्ह १२ फिट जाः दुम्ह सिजः पाताय् लुं सिया तःम्ह शाक्यमुनि बुद्धया मूर्ति येँ महानगरपालिका वडा नं. २७ स्थित महाःबू त्वाः तवः बहालय् (बोधिप्रनिधि बिहार) च्वंम्ह मदुम्ह भाजु जुजुमान ताम्राकारं दान यानादीगु खः ।

०७२ या तःभुखाचय् लानाः कर्मराज महाविहार नापनापं थ्व शाक्यमुनि बुद्धया मूर्ति तक नं दुना वन । विहार दुना वनाः पूवंक क्षति जूगुलिं अन दुने च्वंम्ह थ्व बुद्धया मूर्तियात महाविहारया न्ह्यःनेसं पिने जस्तापाताया टहरा दयेकाः ब्वयातःगु खः । तर टहराय् द्यः ब्वयातःसां द्यःयागु पुलकि हेरा जडाउ भगवानया दृष्टि, मुकुट व मेमेगु तिसा धाःसा छुं नं ब्वयातःगु खने मदु । थुगु कर्मराज महाविहारया नापनापं स्वयम्भू महाचैत्य लागा दुने लाःगु मेमेगु सम्पदा पुनर्निर्माणया ज्या २०७५ साल फागुन ३ गतेनिसें सुरु यानाः २०७८ साल बैसाखया १३ गते सम्पन जूगु खनेदु । महाविहार पुनर्निर्माण जुइधुंकाः आः वसपोल शाक्यमुनि बुद्धया मूर्ति नं महाविहार दुने हे स्थापना याःगु दु ।

मदुम्ह भाजु जुजुमान ताम्राकारया म्ह्याय् मय्जु हीरादेवी स्थापितया धापू कथं थुगु मूर्ति दयेकेयात अबलय् ने.रु. १०,०००÷– तका खर्च जूगु खः । थुगु मूर्ति दयेकेत ली व द्यःयागु ख्वालय् लुं सीत माःगु सम्पूर्ण आर्थिक अभिभारा कुबियादीम्ह नं वय्क भाजु जुजुमान हे खः । अले द्यःयागु मेमेगु थासय् च्वंगु भागय् लुं सीत माःगु आर्थिक सहयोग धाःसा बुद्ध धर्मय् आस्था दुपिनिगु ग्वाहालिं याःगु खः । अथे द्यःयागु मुकुट, तिसा व वस्त्र इत्यादि धाःसा मेमेपिं दातापिंसं दान यानादीगु खः ।

थुगु मूर्ति निर्माण यानादीम्ह कलाकार धाःसा यलया थैनाय् च्वनादीम्ह भाजु कुबेर सिं शाक्य खः । थुगु मूर्तिया दुने भगवान बुद्धयागु अस्तिधातु तयाः प्राण प्रतिष्ठान याना तःगु दु । थ्व खँ धाःसा अप्वःसिनं मसिउ । अथेहे थुगु मूर्तिया दुने कलश छगः नं तःगु खँ धाःगु दु । थ्व शाक्यमुनि बुद्धया ल्हातय् तयातःगु लुं सिया तःगु सिजःया पिण्डपात्र नं नेपाःया हे दकलय् दकलय् तग्वःगु पिण्डपात्र खः धाइ । थ्व पिण्डपात्रय् छमुरिं मयाक जाकि न्ह्यंगु हिसाबं दयेकातःगु धयागु नं धापू दु ।तःभुखाय् ब्वये न्ह्यः थ्व पिण्डपात्र भगवान बुद्धया क्वसं तयाः ब्वयातःगु खनेदु ।

कर्मराज महाविहार निर्माण कार्य शुभारम्भ जूगु वि.स. २०११ सालय् खःसा वि.सं. २०१५ साल बैसाख २१ गते शनिबाः स्वांयाःपुन्हि कुन्हु विधिवत् प्रतिष्ठा कार्य सम्पन जूगु खः । कर्मराज महाविहारया शिलापत्रय् (वि.सं. २०१५ साल) च्वयातःगु धापूकथं थ्व महाविहारया नां ‘विश्वशान्ति महाविहार’ तःगु खः । प्राणी मात्रयात सुख शान्ति जुइमा, विश्वयागु अशान्ति कलह शान्ति मदया वनेमा धइगु आशिका यानाः दयेकूगु जुयाः थ्व महाविहारया नां ‘विश्वशान्ति महाविहार’ धकाः तःगु खः । लिपा भिक्षु दाग्मर जाम्बां थ्व विहारया नां ‘कर्मराज महाविहार’ तयाबिज्याःगु खः । अनंलि थुगु बिहार तिब्बति महायान संघं सञ्चालन यायेगु व्यवस्था जुसेंलिं हानं ‘सेद्रूप चोकर लिंङ गुङ ल्हाखाङ’ धकाः साइनबोर्डय् च्वया तःगु नं खनेदु ।

थ्व विहार विधिवत् प्रतिष्ठा जूबलय् विहारया न्ह्यःने छगू शिलापत्र नं तःगु दु । तर वि.सं. २०१८–१९ सालपाखे थीथी भक्तजन व लामागुरुपिनि दथुइ ल्वापु जूगु कारणं थ्व शिलापत्र व मेमेगु महाविहार लिसे स्वापू दुगु अभिलेखत दक्व स्वयम्भू ज्ञानमाला भजन सतःया न्ह्यःने वांछ्वया बिउगु धयागु धापू नं दु । वि.सं. २०७२ साल बैसाख १२ गतेया तःभुखाचं स्वयम्भू महाचैत्य लागाय् लाःगु महाविहार, ज्ञानमाला भजन सतः व मेमेगु आपालं सम्पदात दुने धुंकाः दुना वंगु सम्पदातय्गु पुनर्निर्माण यायेगु ज्यात जुलं नं थुगु मूल्यवान शिलापत्र धाःसा आःतक लुया वगु खने मदु । छता लसताया खँ छु धाःसां थ्व शिलापत्रया डिजिटल अभिलेख राष्ट्रिय अभिलेखालयया रिकर्डय् दुगु जुयाच्वन ।

अनया रिकर्डकथं थ्व शिलापत्रया विवरण ‘स्वयम्भूको कर्मराज गुम्बामा रहेको शिलालेख, बट्टा नं. ४३, क्रम संख्या ९६८, अभिलेख संख्या ९४४, साल ने.स. १०८८, कैफियतः शाहकाल’ धकाः च्वयातःगु दु । शिलापत्रया प्रतिलिपि थ्व अभिलेखालयया अड्डाय् वनाः न्ह्याम्हेस्यां नं स्वये फइ । थ्व शिलापत्रय् स्वयम्भू महाचैत्यया धार्मिक महत्वबारे ब्याक्कं च्वयातःगु दु । अथे हे च्याकु हाकः पाधिम्ह शाक्यमुनि बुद्धया मूर्तिया दानपतिइ ‘कान्तिपुर महाबू त्वाःया थिरमानया जेष्ठ सुपुत्र जुजुमान ताम्राकार खः’ धकाः च्वयातःगु दु ।

बुद्ध मूर्तिया दुने अस्थि धातु तयातःगु खँ, महाविहार दयेकेत भूमि दान याःपिनिगु नां, महाविहार दयेकेत श्रमदान याःपिनिगु नां, आर्थिक ग्वाहालि यानादीपिं लामाजुपिनिगु नां, महाविहार दयेकूगु तिथि, महाविहारया नां ‘विश्वशान्ति महाविहार’ धकाः नं उगु शिलापत्रय् उल्लेख जुयाच्वंगु दु । अय् जूगुलिं बुद्ध धर्मय् यक्व यक्व आस्था दुपिनिगु धापूकथं थ्व तनावंगु शिलापत्रया अभिलेखया प्रतिलिपि कथं न्हूगु छगू शिलापत्र दयेकाः आः पुनर्निर्माण याःगु कर्मराज महाविहार दुने तये माःगु आवश्यक खनेदु । थुकिं इतिहासयात सुरक्षित याना तइगु निश्चित खः ।

प्रिन्ट संस्करणय् च्वमिया नां व किपा मेगु हे लाःगुलिं भिंकाच्वना ।

 

 

सम्बन्धित बुखँ

LEAVE YOUR COMMENTS