ने. सं. ११४३ तछलाथ्व त्रयोदशी -

दिल्लीया प्रदूषणं स्वनिगलय् थ्यंक लिच्वः

येँ – भारतया न्हूदिल्ली न्यनाच्वंगु तच्वःगु प्रदूषणं स्वनिगलय् थ्यंक बांमलाःगु लिच्वः लाकूगु दु । शनिवाः सुथय् येँया रत्नपार्कय् च्वंगु प्रदूषणमापक यन्त्रं पीएम २.५ धाइगु सं स्वयां नं स्वदुगं सुक्ष्म कण औसत स्वयां प्यदुगं अप्वः दुगु क्यंगु खः । पीएम २.५ धाइगु कण औसत ४० माइक्रोग्राम स्वयां अप्व फसय् दत धाःसा स्वास्थ्य बांमलाःगु लिच्वः लाकी धाइ ।

शनिवाः सुथय् येँया रत्नपार्कया फसय् थज्याःगु कण १७६ माइक्रोग्राम तक क्यंगु खः । ४८ घन्टा दुने थज्याःगु कण म्होलय् ६८ व अप्वलय् १७६ ग्राम तक क्यंगु खः । स्वनिगःया फसय् थथे पीएम २.५ कण अप्वःगु कारण स्वनिगःया प्रदूषण ला द हे दु, उकिया लिसें छगू न्हूदिल्ली अप्वःगु प्रदूषण नं जूगु खँ विज्ञतय्सं धाःगु दु ।

न्हूदिल्लीइ तसकं प्रदूषण अप्वया अनया सरकारं ५० लाख मास्क सितिकं इनेगु सुरु याःगु दु । थनया फसय् औसत स्वयां २० गुणा अप्वः हानिकारक तत्व दयाच्वंगु खँ धाःगु दु । तसकं प्रदूषण अप्वःगुलिं दिल्लीइ स्वन्हु तक फुक्क कथंया निर्माण कार्य दिकेत निर्देशन बी धुंकूगु दुसा मंगलवाः तक फुक्क स्कुल बन्द याकूगु दु ।

न्हूदिल्लीया मुख्यमन्त्री अरबिन्द केजरीवालं हे दिल्ली ‘ग्यास च्याम्बर’य् परिणत जूगु खँ धासें गुलि फु उलि मास्क छ्यलेत धाःगु दु ।
थौंकन्हय् भारतया राजधानी दिल्ली ख्वातुगु कुं भुनाच्वंगु दु । थुकिया मू कारण जःलाखःला हरियाणा व पञ्जाब राज्यया किसानतय्सं अन्नबाली दुकायेधुंकाः बुँइ मि च्याकीगुलिं खः ।

थुकिया लिसें दिपावलीबलय् न्यायेकीगु बाराया कारणं नं अन तसकं प्रदूषण जुइगु याः । दिल्लीइ दँय्दसं नोवेम्भर व डिसेम्बर महिना थथे तच्वःगु प्रदूषण जुया वयाच्वंगु दु ।ख्वाउँ सुरु जुया वःलिसे दिल्लीइ अप्वइगु प्रदूषण पश्चिमी वायुलिसे नेपाः थ्यंकःवइगु खँ विज्ञतय्सं धाःगु दु ।

चिकुला व सुक्खा यामय् लुम्बिनी व सौराहाय् तकं येँय् स्वयां प्रदूषण बांमलाइगु कारण नं सीमापारीं वइगु कण हे जिम्मेवार दु । विज्ञतय् कथं तसकं हलुका जुइगुलिं थज्याःगु कण ताःई तक हावाय् च्वनाच्वने फइ, अले फय्लिसें हजारौं किलोमिटर तापाक वनेफइ ।

थज्याःगु कणय् रासायनिक पदार्थ दइगुलिं मनूया म्हय् दुहां वनेफुगु व थ्व स्वास्थ्यया निंतिं तसकं हानिकारक जूगु खँ धाःगु दु । चिकुलाया इलय् वायुमण्डलय् ‘ब्राउन क्लाउड’ धाइगु प्रदूक्षणया छगू तह बने जुइगु व थुकिं सुद्र्यःया जः तकं पना बिइगुलि थप समस्या जुइगु विज्ञतय् धापू दु ।