ने. सं. ११४३ चौलाथ्व पारू -

सुस्त गतिं न्ह्यानाच्वंगु भ्यू टावर

येँ महानगरपालिकाया महत्वकांक्षी आयोजना दुने लाःगु काठमाडौं भ्यू टावर (दृश्यावलोकन स्तम्भ)या निर्माण तसकं सुस्त जुयाच्वंगु दु । निर्माणया ज्या शुरु जूगु न्यादँया दुने क्वचायेकेगुकथं सम्झौता जूगु स्वदँ फुइ धुंकाः तकं निर्माणं खास हे गति काये फयाच्वंगु मदु ।
आतकया दुने स्तम्भ निर्माणया ज्या अप्वलय् १५ प्रतिशत जक क्वचाःगु येँ मनपां न्ह्यथंगु दु ।

उगु स्तम्भया आः जमिनं क्वय्या तल्लाय् ज्या जुयाच्वंगु येँ मनपाया निजी साझेदारी एकाइ प्रमुख ध्रुव काफ्लें कनादिल । वय्कःकथं थौंकन्हय् जमिनं क्वय्या ज्या ९० प्रतिशत सिधयेधुंकूगु दुसा वयां च्वय्या ज्या धाःसा न्ह्याये फयाच्वंगु मदुनि । वंगु स्वदँया दुने तसकं सुस्त गतिं ज्या जूगु धासें वय्कलं ज्याया गतिइ तीव्रता मबीगु खःसा क्वःछिनातःगु ईया दुने (आः वइगु निदँया दुने) ज्या सम्पन्न याये फइगु सम्भावना मदुगु वय्कलं कनादिल ।

वय्कलं धयादिल, ‘ठेकेदार कम्पनीं ज्याया गति अप्वयेकूसा हे जक इलय् सिधयेके फइ ।’झिंनितँजाःगु भवनय् जमिनया क्वय्या तँय् विदेशी ज्यामितय्सं ज्या यानाच्वंगु वय्कलं कनादिल । वयां च्वय्या तँय् धाःसा नेपाःमि जनशक्तियात हे ज्याय् तयेगु धयातःगु खः । वय्कलं धयादिल, ‘विदेशीतय्पाखें ज्या याकेबलय् छुं भचा थाकुगु अवस्था वःसां नं च्वय्या तँय् नेपाःमियात ज्या याकेबलय् गति काये फइ ।’

स्तम्भया निर्माणय् ढिलासुस्ती जुयाच्वंगु धासें येँ मनपां स्तम्भया कार्य प्रगति बारे थुइकेत व थप निर्णयया निंतिं विज्ञ नियुक्त यानाः अध्ययन याकेगु खँ न्ह्यथंगु दु । स्तम्भ निर्माणया ज्या अपेक्षा याःकथं न्ह्याः वने मफयाच्वंगु येँ मनपाया प्रवक्ता ईश्वरमान डंगोलं कनादिल । वय्कःया कथं वि.सं. २०७७ सालतकया दुने ज्या क्वचायेकेमाःगु खःसां नं ज्याया गति स्वयेबलय् इलय् सिधइगु सम्भावना खने मदु ।

स्तम्भ निर्माणया योजना भुखाय् ब्वये स्वयां न्ह्यः हे वःगु व भुखाय् लिपा सरकारया निर्माण सम्बन्धी नीतिइ हिउपाः वःगुलिं छुं ईतक ज्या यायेगु वातावरणतकं मदयाच्वंगु खः । आः धाःसा ज्या यायेत छुं नं कथंया पंगः मदुगु प्रवक्ता डंगोलं कनादिल ।

आतकया दुने गुलिनं ज्या जूगु दु उकिया भौतिक प्रगति तसकं म्हो जक जूगुलिं ज्याया गुणस्तर लगायतया विषयय् अध्ययनया निंतिं स्वतन्त्र रुपय् विज्ञ नियुक्ति यायेत्यनागु वय्कलं कनादिल । विज्ञ नियुक्तिया ज्या नं लिपांगु चरणय् थ्यने धुंकूगु धाःगु दु । वय्कलं धयादिल, ‘विज्ञं अध्ययन यायेधुंकाः हे जक आतकया अवस्था बारे जानकारी जुइ ।

व वयां लिपा जिपिं गुकथं न्ह्याः वनेगु धइगु बारे निर्णय यायेगु जुइ ।’ येँ मनपां नियुक्त याइम्ह विज्ञं हे अनया भौतिक प्रगति गुलि सिधल, गुलि ल्यं दु नापं जुयाच्वंगु ज्याया गुणस्तरीयता दु कि मदु धइगु बारे नं अध्ययन यानाः प्रतिवेदन बीगु प्रवक्ता डंगोलं कनादिल । येँ मनपां आः हे थथे हे यायेगु धइगु बारे छुं निर्णय मयाःनिगु व विज्ञं याःगु अध्ययनया लिधंसाय् हे गुकथं न्ह्याः वनेगु धइगु खँय् निर्णय यायेगु धाःगु दु ।

सामुदायिक निजी साझेदारी (पीपीपी) मोडलपाखें निर्माण शुरु जूगु थुगु स्तम्भया शिलान्यास उपराष्ट्रपति नन्दबहादुर पुनं यानादीगु खः । येँ मनपां वि.सं. २०७३ य् थुगु स्तम्भ निर्माणया निंतिं जलेश्वर, स्वच्छन्द व विकोइलिसे ठेक्का सम्झौता याःगु खः । स्तम्भ निर्माणया ज्या शुरु याःगु मितिं आतकया दुने जुइगु ज्याया प्रगति खने मदुसां लिपांगु इलय् ज्याया गति धाःसा छुं न्ह्याः वंगु खने दुगु येँ मनपां न्ह्यथंगु दु ।

सम्झौताकथं निर्माण कम्पनीं थःगु लगानीइ भवन दयेकाः स्वीदँ तक चले याये दइ । उगु स्तम्भ निर्माणया योजना भुखाय् ब्वये स्वयां न्ह्यः हे वःगु व भुखाय् लिपा सरकारया निर्माण सम्बन्धी नीतिइ हिउपाः वःगुलिं छुं ईतक ज्या यायेगु वातावरणतकं मदयाच्वंगु खः । आः धाःसा ज्या यायेत छुं नं कथंया पंगः मदुगु प्रवक्ता डंगोलं कनादिल ।

निर्माण कम्पनीं येँ मनपायात शुरुया मितिनिसें नियमित रुपं बुझे यायमोःगु सम्झौता रकम धाःसा बिया वयाच्वंगु दु । उगु कम्पनीं वार्षिक रुपं ९८ गू लाख कर येँ मनपायात बुझे याना वयाच्वंगु दु । वि.सं. २०७२ सालय् भुखाय् ब्वये स्वयां न्ह्यः उगु स्तम्भ २९ तल्लाया दयेकेगु निर्णय जूगु खःसां भुखाय् लिपा भवन निर्माणया मापदण्डय् हिउपाः वयेवं झिंनितँजाःया भवन दयेकेगु निर्णय जूगु खः ।

भुखाय् लिपा हे भवन पूर्णरुपय् भूकम्प प्रतिरोधात्मक दयेकेगु निर्णय जूगु खः । स्तम्भ निर्माणया लागत स्वंगू अर्ब ५० गू करोड थ्यनीगु अनुमान याःगु दु । स्तम्भया दकलय् क्वय्या तल्लाय् बस पार्किङस्थल दइ । वयां च्वय् निगूगु तल्लाय् हलुका सवारी साधनया पार्किङस्थल, व्यवस्थित सिनेमा हल, पौडी पोखरी, नसा ज्वलंया पसः, बैंक व महानगरपालिकाया वडा ज्याकू तकं दइ ।

येँ मनपां स्तम्भया निंतिं २३ रोपनी ५ आना जग्गा फ्याःगु खः । उगु तजाःगु भवन नेपाली कलासंस्कृति पिज्वइकथंया जुइ धाःगु दु । कूल क्षेत्रफलया ४० प्रतिशत भूभागय् स्तम्भ दयेकीसा ६० प्रतिशत भूभाग खालिं त्वःती । ६० प्रतिशत भूभागय् आकर्षक क्यब (उद्यान), च्वनेगु थाय् व थीथीकथंया मनोरञ्जनात्मक हलंज्वलं तयेगु योजना दु ।

येँ मनपा व ठेकेदार कम्पनी दथुइ जूगु सम्झौताकथं निर्माणलिपा कम्पनीं दछिया दुने निगू करोड स्वीन्यागू लाख पुलेमाःगु जुइ । थुकी दँय्दसं २ दशमलव ५ प्रतिशतया ल्याखं वृद्धि जुजुं वनी । काठमाडौं भ्यू टावर दयेकीगु जुइवं उगु थाय् च्वंगु बसपार्कयात खुल्ला मंचय् तये यंकूगु खः ।