जय बागेश्वरी देगःया पुनःनिर्माण

पशुपति लागाय् च्वंगु जयबागेश्वरी देगःया पुनःनिर्माणया ज्या न्ह्याःगु दु । भुखाचं क्षतिग्रस्त जूगु देगः भुखाय् ब्वःगु थ्यंमथ्यं प्यदँ लिपा पुनःनिर्माणया ज्या न्ह्याःगु खः । देगः पुनःनिर्माणया निंतिं थगुने माघ २ गते तुलसी कन्स्ट्रक्सनलिसे निदँया दुने निर्माण सम्पन्न यायेगु ल्याखं सम्झौता जूगु खः ।

फागुनय् हे क्षमा पुजा यानाः जीर्ण देगः थुनेत नयागु डन्डीं बार ग्वयाः घेरे यायेगु ज्या जूसां ताःईतक नं पुनःनिर्माणया ज्या न्ह्याके मफयाच्वंगु खः । देगः स्वंगू करोड झिंप्यंगू लाख तका दामं पुनःनिर्माण जुइगु पशुपति विकास कोषया सदस्य सचिव डा. प्रदीप ढकालं कनादिल । देगःया पुनःनिर्माणय् न्हापा प्रयोग जुयाच्वंगु थेंज्याःगु हे प्राचीन निर्माण सामग्री प्रयोग याइगु जुयाच्वंगु दु ।

विश्व सम्पदाया धलखय् दुथ्यानाच्वंगु जूगुलिं प्राचीन स्मारक संरक्षण ऐनकथं हे पुनःनिर्माण जुइगु वय्कलं कनादिल । वि.सं. २०७२ साल बैशाख १२ गतेया भुखाचं क्षतिग्रस्त जूगु देगः पुनःनिर्माणया निंतिं कोषं लछि मदुनिवं हे जेठ ४ गते एड्भेन्चर टुर एण्ड ट्राभल्सया संचालक कल्याण शर्मायात पुनःनिर्माणया निंतिं सैद्धान्तिक स्वीकृति बिउगु खः ।

शर्मा पुनःनिर्माणया ज्या न्ह्याके मफयेवं कोषं वलिसे यानातःगु सम्झौता थगुने रद्द याःगु खः । वयां लिपा देगः पुनःनिर्माणया निंतिं प्राधिकरणया ग्वाहालिइ कोषं ठेक्का यानाः जिम्मवारी बिउगु खः ।

ऐतिहासिक पृष्ठभूमि
जयबागेश्वरी देगःया निर्माण कलिगत संवत् ३२३२ य् शुरु जुयाः ४२ दँ लिपा ३२७४ य् सम्पन्न जूगु खः । वि.सं. १९९० सालया भुखाचय् नं क्षति जूगु उगु देगः व हे इलय् जिर्णोद्वार याःगु खः । जयबागेश्वरी देगःया कलेबर प्रत्येक झिंनिदँय् छक्वः हिलेगु याना वयाच्वंगु दु । कलेबर हिलीगु इलय् जयबागेश्वरी, गणेद्य व भैलःद्यःया चाया न्हूगु मूर्ति दयेकेगु याइ ।

लिच्छवीकालय् राजधानी थनं हे शुरु जुयाः लिपा नरलय् (हाडीगामय्) सरे जूगु खः । मल्लकालय् वयाः नरलं हनुमानध्वाखाय् राजधानी सारे यायेगु ज्या जुल ।

जयबागेश्वरीइ छ्यं चाये न्ह्यः गणेद्यःया मूर्ति दयाच्वंगु खः । उकिं थनया गणेद्यःया मूर्तिइ स्वं मदुगु स्थानीय सन्देश मुनिकारं कनादिल ।
जयबागेश्वरीयात महासरस्वति, महाकाली व महालक्ष्मीया रुपय् माने यायेगु याना वयाच्वंसां नं विद्याया देवीया रुपय् अप्वः माने यायेगु याना वयाच्वंगु दु ।

तन्त्र साधना याइपिंसं अन्तिम इलय् वयाः जयबागेश्वरीइ हे वयाः पुजा याइगु परम्परा दु । देगःलिक्कं लुँीहतिया नं स्थापना जूगुलिं आः वयाः उकिया अस्तित्व लोप जुइगु अवस्थाय् थ्यंगु दु । जयबागेश्वरीया पाय्छि न्ह्यःने तलेजु भवानिया देगः स्थापना यानातःगु दु ।
जयबागेश्वरीयात स्वनिगःया पुलांगु राजधानीया रुपय् कायेगु याः ।

स्थानीयवासी मुनिकारं स्थानीय भासं ‘ग्वल देय्’ धकाः धाइगु जयबागेश्वरी स्वनिगःया हे न्हापांगु बस्ती जूगु खँ धयादी । थ्व बस्तीइ गुंगू थरीया जात, गुंगू पुखू, गुंगू फल्चा, गुंगू हे ध्वाखा लगायतया संरचना दु । गोपाल व किरात शासनकालया राजधानी जयबागेश्वरी खः । लिच्छवीकालय् राजधानी थनं हे शुरु जुयाः लिपा नरलय् (हाडीगामय्) सरे जूगु खः ।

मल्लकालय् वयाः नरलं हनुमानध्वाखाय् राजधानी सारे यायेगु ज्या जुल । वइगु २०७७ साल पुस मसान्ततकया दुने देगः निर्माण सम्पन्न यायेगु खँ सम्झौता पती न्ह्यथनातःगु दु । देगलय् अतिकं बहुमूल्य सामग्री दुगुलिं २४ घन्टा हे सुरक्षाया प्रबन्ध मिले यानाः पुनःनिर्माणया ज्या न्ह्याकागु कोषया सुरक्षातकं स्वयादीम्ह प्रशासकीय अधिकृत गौरीशंकर पराजुलिं जानकारी बियादिल । प्यागोडा शैलीया स्वतँ जाःगु जीर्ण देगःया च्वयया तँ वंगु छुं दिं न्ह्यवंनिसें थुनेगु शुरु जूगु दु ।