नसाज्वलं स्वस्थकर जुइक दयेकेगु तरिका
सवाः साक्क तरकारि व मेमेगु ल्वसा घासा ज्वरे याये सयेकेगु धयागु नं छगू कला खः । तर थ्व ज्या व्यवस्थित तरिकां व स्वास्थ्ययात ध्यान तयाः मयायेगु खःसा छिगु दक्वं मेहनत सितिं वनी । अथे जुयाः नसाज्वलं दयेकेगु कलाया लिसेलिसें उकियात स्वस्थकर यायेगु नं आवश्यक जू । उकिं नसा ज्वरे यायेबल थन बियागु छुं छुं खँय् ध्यान बियादिसँ ।
– चक्कुं तायेबल वाउँचा तरकारिइ भिटामिन ‘सी’ नष्ट जुइ । गुगु वाउँचा ल्हातं त्वःथुलाः हे कुचा थलेफइगु खः, उकियात चक्कुं मचासे ल्हातं हे त्वःथुलाः दयेकादिसँ ।
– तरकारि बुइ धुंकाः नं मनसे ताउत अथें तयातल धाःसा उकिया भिटामिन नष्ट जुयावनी ।
– ख्वाउँगु तरकारि हानं क्वाकल धाःसां नं उकिया पौष्टिकता नष्ट जुयावनी ।
– तरकारि दयेकेबलय् फयांफछि उकिया ख्वलालिसें तुं दयेकादिसँ, छाय्कि ख्वलाया तःलय् हे दकलय् अप्वः भिटामिन ‘सी’ दइगु खः । यदि ख्वला तफि धयागु खःसा भतिचा स्वःस्वः जक यानादिसँ ।
– वाउँचा तरकारि, वाउँमल्ता, वाउँधन्या आदियात पोलिथिनया म्हिचाय् स्वथनाः ख्वाउँथासय् तयादिसँ, ताजा जुयाच्वनी । तर थुकी लः दये मजिउ । गथे कि पलः, धन्या । थुपिं तरकारि लखय् दुनाच्वन धाःसा पोलिथिनय् ध्वग्गी ।
– यदि छुं तरकारि मने माल धाःसा न्हापालाक लः निं दायेकादिसँ, अले तिनि उकी तरकारि तयादिसँ । तरकारि ताउत लखय् लानाच्वन धाःसा उकी च्वंगु भिटामिन ‘सी’ नष्ट जुइ ।
– हायाः दयेकेगु तरकारिया रंग गथे खः अथे हे ल्यंकातयेगु खःसा भतिचा चि तये धुंकाः तिनि बाफ वयेकादिसँ । ल्यं दुगु चि लिपा तयादिसँ ।
– मटर कय्गूया तरकारि दयेकेबल चिनि भतिचा तयाबिल धाःसा मटर कय्गूया रंग वाउँसे हे च्वनावनी । लिसें स्वाभाविक सवाः नं वइ ।
– बासि तरकारि ताजा दयेकेत ख्वाउँगु लखय् कागतिया रस ल्वाकछ्यानाः बासि तरकारि घौछि तयाबिल धाःसा तरकारि ताजा जुयावइ ।
– वाउँचा तरकारि पानाः गंकेबलय् गन्धकया कुँ भतिचा थनादिसँ, फ्वसा ह्वइगु खतरा दइमखु ।
– वा वइगु मौसमय् दक्वं कथंया तरकारि गंगु फिइ तयेमाः, तरकारि नवइमखु ।
– वा वइगु मौसमय् अप्वः थें तरकारिइ की दयेयः । थुकिं यानाः झीगु म्हयात नोक्सान यानाबी । तरकारि तानाः छुं ई चि दुगु लखय् तयातल धाःसा की पाखें हानि जुइगु सम्भावना यक्व हे कम जुइ ।
– यदि पाहां थ्यंक वइबलय् सलाद तायेगु फुर्सद मदु व न्हापा हे तानातःगु सलाद नं खराब जुइ धकाः ग्याःसा थथे यानादिसँ । सलाद न्हापा हे तानादिसँ, अले तानागु सलाद छुं ई क्वाःलखय् थुनादिसँ, अनंलि हानं ख्वाउँलखय् नं भचा थुनादिसँ । अनंलि उगु सलाद लिकयाः प्लेटय् छाय्पियाः फ्रिजय् तयादिसँ । पाहांपिं वइबलय् तकया दुने सलाद ताजा हे जुयाच्वनी ।
– तरकारि दयेकेबलय् प्याज सिइत न्हापालाक चिकं अनंलि तिनि प्याज तयेगु याइ । अथे मयासे न्हापालाक प्याज निं थलय् तयाः सियादिसँ, वयां लिपा चिकं तयाः पलख सियादिसँ । थथे यायेबलय् प्याज याकनं बुइ । उकिं चिकं कम जक त्वनी । हेल्दीकुकिंगया निंतिं थथे यायेगु जरुरी जुइ, छाय्कि थथे यायेबलय् म्हय् कोलेस्ट्रोल कम हे जक दुहां वनी ।
– आलु, भान्ता आदि तरकारि ताये धुंकाः सिइसे च्वनावनी । तर चि व सोडाया लखय् तयाबिल धाःसा थथे जुइमखु ।
– वाउँचा तरकारि वाउँसे हे च्वंकेगु खःसा बुकेबलय् चिनि भतिचा तयादिसँ, तरकारि वाउँसे च्वनाच्वनी ।
– कचिगु केरा मनेबलय् चि व हलू तयाबिल धाःसा केरा हाकुइमखु ।
– लौकाया तरकारिइ बेसन अलग हे चिकनय् सियाः तयाबिल धाःसा तरकारिया सवाः अझ साइ ।
– तरकारिइ चि न्वल धाःसा छुचुं न्हायाः चिचिकुक कुचाः यानाः तरकारिइ कुर्कादिसँ, भचा जायेकाः छुचुंग्वारा लिकयादिसँ, चि कम जुइ ।
– तरकारि वा केँय् चि न्वल धाःसा घासा गुलि दु, व स्वयाः उकी छगू चम्चा चिनि वा गोलभ्यारा भचा अथवा कागतिया रस तयेफइ ।
– कटहरया तरकारि दयेकेत यदि कटहर तानाः चिकनय् पुकादिल, अनंलि मसलाय् ह्वानादिल धाःसा कटहर तरकारि यक्व हे साइ । कटहर तायेबलय् चि—चिकं बुलाः तात धाःसा ल्हातय् च्याप्च्याप् च्वंक प्यपुनी मखु ।
– चिकं अप्वः क्वयेकादीमते । छाय्किं थुकिं यानाः उकिया एसेंसियल फेट्टी एसिड्स विघटन जुयाः एन्कोलिन ग्यास जुयावइ, गुकिं नसाज्वलं स्वास्थ्ययात मनिंगु दयेकाबी ।
– थ्यंमथ्यं स्वंगू प्यंगू किलो प्याज छ्यानाः चिकनय् सियाः फ्रिजय् तयातइदिसँ । तरकारि दयेकेबलय् गुलि माःगु खः, उलि थ्व प्याज तयाः मसला सियाः तरकारि दयेकादिसँ । थुकिं यानाः ई यक्व हे म्हं चाइ ।
– वाउँधन्यायात प्यन्हु न्यान्हु तक ताजा यानातयेगु खःसा हा दुपाखें लखय् थुनातयादिसँ । अले न्हिं न्हिं लः हिलाच्वनादिसँ, धन्या ताजा जुयाच्वनी ।
– सूपय् चि न्वल धाःसा निगः तग्वःगु आलु मनाः बागः बागः जुइक तानाः सूपय् कुर्कादिसँ, अनंलि सूपयात हानं दायेकादिसँ, चि न्वःगु तनावनी ।
– छिगु ल्हातय् गुगुं नं मसलाया दाग कित धाःसा कचिगु आलु तानाः ल्हातय् बांलाक ब्वब्व स्यानादिसँ, दाग च्वतुक वनी ।
– आलुया ख्वला पुकाः उकी चि मल्ता हाःहाः यानाः भपियादिसँ, साप हे सवाः साइ, अले तागत नं दइ ।
– आलुया चिप्स यदि प्लाष्टिकया म्हिचाय् स्वथनाः फ्रिजय् तयाबिल धाःसा छतिं हे प्यानु मजुसे झुरुंझुरुं वनाच्वनी ।
– पाउरोटीया द्यःने व दकलय् तःलय्या छबः (स्लाइस) अप्वःसिनं वांछ्वयेगु याइ । थ्व गंका तयाःमुंका तयादिसँ । अनंलि थ्व दक्व नचुक निनादिसँ । आलु टिकिया दयेकेबलय् थ्व चुं हाःहाः यानादिसँ । टिकिया झरुंझरुं वनाः साप हे साइ ।
– आलुया टिकिया दयेकेबलय् आलु मनाः न्हाये धुंकाः निगू चम्चा सुजि ल्वाकछ्यानादिसँ, टिकिया तज्याइमखु, झरुंझरुं नं वनी ।
– आलु मने न्ह्यः १५–२० मिनेट तक ख्वाउँलखय् फ्वयातल धाःसा आलु याकनं बुइ ।
– आलु तरकारि दयेकेबलय् चि न्हापालाक मतसे आलु गलय् जुइ धुंकाः तिनि चि तयादिसँ । थथे यायेबलय् तरकारि याकनं गले जुइ, अले सा नं साइ ।
– घ्यः क्वल धाःसा कचिगु आलु तयाः मिइ हे देछुना संकादिसँ, घ्यः सफा जुइ ।
LEAVE YOUR COMMENTS