ने. सं. ११४४ ञलाथ्व नवमी -

जि नं तःधंम्ह मनू जुइ

हृदयप्रसाद मिश्र

आखिरय् विद्यमान देय्या भयंकरगु ल्वचं जितः नं एटेक यानां तुं त्वःतल बाऽ । छिकपिंत खँ सुचुकेमाःगु छु दु धकाः । स्वयादिसँ रे सिम्पल साधारण व दुःखद जीवन हनेगु त्वःताः सुखद व हाइफाइ जीवन हनेत थौं छाय् छाय् जिगु क्वपुंगु न्ह्यपुइ तःधंम्ह मनू जुइ–तःधंम्ह मनू जुइ धयागु जक बिचाः चार्ज जुयाच्वन धयां ।

धाथें थ्व तःधंम्ह मनू जुइत छु यायेमाः थें हला ?आखः यक्व ब्वनेमाःगु खः ला ? बन्द हडताल जुलुस पिकायेमाःगु जकं खः ला ? नेवाः भाय् ल्हायेबलय् न सःसां मसःसां भुयुचाभाय् ल्वाकछ्यानाः खँ ल्हायेमाःगु ला, कि न्हिछिं फेशबुकय् सनाः यक्व लाइक वयेकेमाःगु खः ला ?

न्हिछिं सहमति सहमति समृद्ध नेपाः समृद्ध नेपाः, एकता–एकता धकाः हालेमाःगु खःला ? धाथें छु याःसा तःधंम्ह मनू जुइ फइ धकाः बिचाःया घःचाः चाःहिइकु हिइकुं लँय् वनाच्वनागु, खासा स्टायलं न्यासि वयाच्वंम्ह जिम्ह मचाबलय्याम्ह पासा आसामरुचा त्वाक्क हे नापलात बाऽऽ । कांयात मिखा धाःथें न्हापा सकस्यां ध्वां ध्वां धकाः हायेकीम्ह आसामरुचिया गेटअप खंबलय् जि ला अजूया गजुली हे थ्यन बाऽ ।

न्हापा न्हासय् न्हि स्वाल्याहां वयेकाः च्वःप्वः मदयेक सुरुवाः न्ह्यानाः आतापाता आतापाता यानाः न्यासि जुइम्ह । आःला मान्चोसा वयागु पहःचहः जक खनाबलय् हे जिगु न्ह्यसःया लिसः वयाके दइ धयाथें ताःगुलिं म्हं फु मफु भलाकुसारिया औपचारिकताया लिपा जिं तीजक खँ छुना ।

मखुऽआसामरु थौं ला छ जिन्स पाईन्ट टिसर्टय् हाकुगु गगल्स मोडर्न क्याप व दुम्सी स्टायलया निंतिं स्वाःगु सँ, ल्हातय् लुँया ब्रासलेट मेगु ल्हातय् यामानया घडिं छाय्पियातःगु स्वयेबलय् ला छ ला नेपालय् बूम्ह मखुसें म्याड इन अमेरिकायाम्ह थें धकाः खनेदु । थ्व आमूल परिवर्तन गुकथं जुल । छ ला देय्याम्ह छम्ह तःधंम्ह हे मनू थें खनेदत बाऽ ।

न्ह्याथासं इमान्दार अनुशासिन व परिश्रमी जुइमाः धयागु जकं सिउ का । इमान्दार जुलकि खत्तम जुइ धयागु ला थौं हे जक न्यना का ।

छं धालकि सुनानं हे म्हाः मफु धाइ थें मच्वं । उकिं छं जितः छगू गतिलाःगु ज्या छगू चूलाका ब्यु रे भाइ । जिं इमान्दार नक्सां गज्जब मेहनत परिश्रम याये । जितः नं छ थें तःधंम्ह मनू जुइमास्ति वल धयां । आः ला स्वरे तरकारि ज्वनाः मवन धाःसा छेँय् कलाःचां हे जा नकी मखुगु अवस्थाय् लानाच्वन धयां ।

मचाखाचाया इच्छा पुरा याना बिइगु ला जिगु निंतिं असम्भव हे जुयाच्वन । ल्हाः व म्हुतुया हे लछिइ बछि ला ट्रेजिडी हे जुइगु । पुलि जक गूगु जुलसा काय् नं न्हूगु फेसन भाःपियाः न्ह्याइगु । आः ला प्यनय् नापं हे गूगु पाइन्ट न्ह्याये माःबलय् काय्म्ह्याय् नं तकं हे तं दिकीगु सिचुय्सनय् लानाच्वन धयां जि । छेँय् वनेबलय् हे इपिं मदुगु ताक स्वयाः वनेगु धयां ।

थः चिधंम्ह मनू लानाच्वन, उमिगु इच्छा किसि स्वयां नं तःधिगु जुयाच्वन । इमान्दार जुयाः जीवन हनेत न्ह्याक्व ज्या याःसां हे ख्याः थें जक जुयाच्वन । उकिं स्येल्लाःगु छगू ज्या छं लुइकाबिल धाःसा जिं फु मफुया चिउताः मतसे इमान्दार जुयाः तसकं मेहनत याये धकाः धया ।

जिगु इमान्दारिया दुहाई न्यनाः लय्तायाः स्याबास, झीसं इमान्दार जुयाः हे ज्या यायेमाः धाइ धकाः च्वनां ला गन अथे धाः धकाः । अःखःबतं का छ आम्थे इमान्दार सिमान्दार जुयाच्वन धाःसा गनं ज्या लुइमखु का । लु हे लूसां टिके जुयाः कमे याये नं फइमखु का छं । थौंकन्हय् झीगु देय्या चा फय् कथं इमान्दार राष्ट्रप्रेम धयागु ला पटक्क हे ज्या लगे मजू ।

आः ला एनी हाउ दां कमाउया जमाना का । छ धाःथें हे तःधंम्ह मनू जुइगु खःसा एक नम्बरय् इमान्दार राष्ट्रपप्रेम मांभाय् मिंभाय् धइगुयात निं न्हापालाक्क कक्कु तियाः हाकुतिना छ्व । अले तिनि छं थन ‘दिन दुगुणा रात चौगुणा’ जुइक कमे यानाः मज्जां ग्वाय् पियाः म्वाये फइ । मखुसा ला … ।

वयागु खँ न्यनाः जितः ला तिरिमिरि झ्याँइ हे जुल धयां । अय् बाबा न्ह्याथासं इमान्दार अनुशासिन व परिश्रमी जुइमाः धयागु जकं सिउ का । इमान्दार जुलकि खत्तम जुइ धयागु ला थौं हे जक न्यना का । न न्हापा स्वयाः पाःगुयात हे गणतन्त्रया उपलब्धी धकाः धाइगु जकं खः ला । अय्नं जितः तःधंम्ह मनू जुइमाःगु अर्जेन्ट हे दुगुलिं सांसदतसें थें अनावश्यक बहस मयासे जिं छथुं हे लिफः न्ह्यफः हे मस्वसें म्हुतु चायेका छ्वया ।

मखुऽ आसामरु जितः मेगु छुं माःगु मदु । छथुं हे धायन्तरायन धायेक तःधंम्ह मनू जुयाः न्याक्क गाक्क कमे यायेत छु यायेमाः । व फर्मूला छक्वः कनाब्यु रे भाइ । बरु प्लीज धाये छन्त । जिगु खँ न्यनाःलि थःगु किमतिगु गगल्स मिले यानालिसें फ्याफःगु न्हाय् म्वाकुम्वाकुं वं धाल । मेपिं स्वयातं कने मते न्हैंसा । जिं दय् धकाः छ्यं ल्हुकुक संकेवं आसामरुं थ्व तःधंम्ह मनू जुइगु मू मन्त्रया पर्दाफास यायां धयाहल ।

दकलय् न्हापां थ्व नीछगूगु शताब्दीव गणतन्त्रया जमानाय् थ्व राष्ट्रवाद, इमान्दार धयागु महाशत्रु खः धयागु थुइकि । झी बडेबडेमानपिं कय्तामदुपिं तर कट्टु न्ह्याःसां हे लज्या मदुपिं थःत राष्ट्रवादी धकाः न्हिछि नाय्खिं च्वयेका जुइपिं नेतात इमान्दार राष्ट्रवादी जूगु जूसा अरबौं सम्पत्ति कमे याये फइ ला ? म्ह्याय्यात हे १५ करोड वंगु छेँ न्यानाबी फइ ला ?

हाछिउँ वलकि भारतय्, कपाः स्यातकि अमेरिकाय् व अपच जुयाः प्वाः स्यातकि बेलायत वनाः वासः यायेगु तागत थ्वहे इमान्दार मजूगुलिं खः । इमान्दार जूगु जूसा वय्कःपिनि भत्ताया भरं जक खःसा ला थन प्राइभेट हस्पिटलय् तकं हे वासः याये थाकुइ का । उकिं तःधंम्ह मनू जुइत सत्यवादी व इमान्दार मजुइगु आँट नं दयेमाः ।

थःत कतिलाइगु, फाइदा जुइगु खःसा अदालतं त्वःते मजिउ धाःम्ह अपराधियात तकं थःगु भिटो प्रयोग यानाःसां स्वाट्ट ख्वाराक्क धायेक त्वःता बीमाः । का अझं बांलाक ध्यान तयाः न्यँ, – छ धाथें हे तःधंम्ह मनू जुयाः सफल जीवन हनेगु खःसा ल्वःमनाः तकं हे गुबलें सत्य खँ ल्हायेमजिउ । मखुगु खँ ल्हायेत छतिं हे ग्याये नं मजिउ ।

न्ह्याम्हेस्यां न्ह्यागु ज्या यानाबिउ धाःवःसां हवस दय् जिउ, जिं यानाबी धायेमाः । अझं तक्मा पदक सदकया खँ जुल धाःसा फयांफतले थः काय् म्हयाय्, नाता, कुटुम्ब जक मखु ससःकिजाया पाजुया पासाया दाजुया म्ह्याय्यात जूसां बियाछ्वयेमाः । थ्वयात थौंकन्हय्या भासं पावर सदुपयोग धाइ ।

थथे हे थः सत्ताय् दुबलय् ग्याँस पेट्रोल, डिजेलयात दछिं हे न्याक्वः खुक्वः थकायेगु, सुं ब्यापारीतय्सं गिफ्ट कोसेली उपहार बीहल धाःसा मिखा तिस्सिनाः कया छ्वयेगु । भारतया नेतातय्त द्यः भाःपियाः श्रद्धानक्सां भागी यायेगु । थथे हे मांभाय् बाभाय् संस्कृति संस्कार आदियात डेट्स एक्सपायर घोषणा यानाः कक्कुतियाः क्रिसमस न्यूयोर, भ्यालेन्टाइन डेयात राष्ट्रिय नखःया रुपय् हनेगु यायेमाः ।

धर्म निरपेक्ष धाधां हिन्दू, बुद्धिस्ट धर्मयात धिसमिस यानाः क्रिश्चियन धर्मयात देय् छगुलिं खुसी बाः वइथें बाः वयेकेगु । थ्व नापं डलर नं बाः वइगु जूगुलिं डलर कमे यायेगु गोल्डेन चान्सयात नं मौका सदां वइमखु धयागु थुइकाः गुब्लें हे त्वःते मजिउ । का आःला छंगु जासी जा बुत जुइनि मखुला ? का लिपा नापलाइबलय् छ आः थें बेकारय् न्यासि वःगु मखुसे सान्दारगु कारय् वःगु स्वये दयेमा ।

आःयात जि वन धाधां आसामरुचा स्वाराक्क धायेक वना हे छ्वत । जिगु नुगलं धाःसा मुरीसुरी जान्दिन तीस पाथी धान धाःथें जिं मेगु छुं नं मसिउ, जि नं तःधंम्ह मनू जुइ धकाः क्वात्तुक्वाना च्वन । नेपाःमितय्त स्यानाः क्वानाः झंगः लानाः बाहेक छु याःसा तःधंम्ह मनू जुइ ? छिकपिंसं सिउला थें ?