जेएन १ संक्रमण : बुस्टर खोप कायेधुंकूपिंसं नं हाकनं खोप कायेमाः ला ?

विश्वन्यंकं तीव्रगतिं न्यना वनाच्वंगु कोरोना भाइरस ओमिक्रोनया सब भेरिअन्ट जेएन १ नेपालय् नं वयेधुंकूगु दु । नेपालय् नं जेएन १ खनेदुगु पुष्टि जुइवं स्वास्थ्य मन्त्रालयं सावधानी नालेत धायेधुंकूगु दु ।

नेपालय् अप्वः धयाथें मनूतय्सं कोभिड संक्रमणविरुद्ध खोप कायेधुंकूगु जूसां निदँ न्ह्यः काःगु बुस्टर खोपं आःतक नं ज्या यानाच्वंगु दइ कि दइमखु धकाः यक्वस्यां चिउताः प्वंका हयाच्वंगु दु ।

बेलायतय् ला ६५ दँ पुलेधुंकूपिं सकसितं हाकनं खोप कायेत धायेधुंकूगु दु । सन् २०२२ य् बेलायतय् ५० दँ स्वयां पुलधुंकूपिं सकसितं बुस्टर खोप बिउगु खः । बेलायतय् आः वृद्धाश्रमय् च्वनाच्वंपिं, स्वास्थ्य जोखिमय् दुपिं, अंग्रपंक्तिइ लाइपिं स्वास्थ्यकर्मी व प्वाथय् दुपिं मिस्तय्त खोप कायेत आह्वान याःगु दु ।

तर नेपालय् धाःसा हाकनं खोप काये माः कि म्वाः धयागु बारे स्पष्ट खँ वःगु मदुनि । नेपाःया स्वास्थ्य अधिकारीतय् बुस्टर सम्बन्धी प्रष्ट नीति हे मदुगु खँ धाःगु दु ।
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयया प्रवक्ता प्रकाश बुढाथोकीं नेपालय् पूवंगु मात्राय् खोप कायेधुंकूपिंसं हाकनं खोप काये माली कि मालीमखु धयागु बारे स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषद्मार्फत अध्ययन जुयाच्वंगु खँ धाःगु दु ।

‘वय्कःपिंसं विश्वय् खोप कायेधुंकूपिं मनूतय्के ग्वदँ तक एन्टिबडी च्वनी धयागु अध्ययन यानाच्वंगु दु । आः बुस्टर डोज सकसितं माःगु खः कि जोखिम पुचलय् दुपिंत माःगु खः धयागु बारे परिषद्ं सिफारिस याइ, अले जक खोप सम्बन्धी ज्या न्ह्याकेगु जुइ’ प्रवक्ता बुढाथोकीं बिबिसीलिसे खँ ल्हासें धाःगु दु ।
मन्त्रालयं आः नं थःपिंके कोभिडविरुद्ध झिगू लाख मात्रा खोपया मौज्दात दनिगु खँ धाःगु दु । आवश्यक जुल धाःसा मन्त्रिपरिषद्ं निर्णय यानाः तुरुन्त न्यायेफइगु खँ नं प्रवक्तां धाःगु दु ।

निदँ लिपा नं बुस्टरं ज्या याइ ला ?
नेपाःया अप्वः थें मनूतय्सं कोभिड विरुद्ध बुस्टर खोप काःगु नं निदँ दयेधुंकूगु दु । शुक्रराज ट्रपिकल अस्पतालया क्लिनिकल रिसर्च युनिटया प्रमुख डा. शेरबहादुर पुनं बुस्टर मात्रा कायेधुंकाःगु ग्वदँ तक खोप प्रभावकारी जुइ धयागु खँ अध्ययनपाखें प्रस्ट निष्कर्ष मवःनिगु खँ धयादीगु दु ।

‘सामानयतः खुला लिपा एन्टिबडी म्हो जुयावनी धयागु जिमिगु न्हापाया निष्कर्ष खः । तर अथे जक मखु धयागु नं खँ वयाच्वंगु दु । झीके मेमोरी सेल नं दइ, गुकी एन्टिबडी तःदँ तक च्वनाच्वनी धयागु खँ नं वयाच्वंगु दु, गुकी जिं नं विश्वास याना’ डा. पुनं धयादीगु दु ।

वय्कःया कथं विकसित देशय् ज्येष्ठ नागरिकत व स्वास्थ्य जोखिमय् दुपिंत दँय्दसं हे बुस्टर खोप बियाच्वंगु दु । कोभिड संक्रमणया कारणं शरीरं प्राकृतिक रुपं विकास याइगु प्रतिरोधी क्षमता नं न्हापा तःकः संक्रमित जूपिं मनूतय्त प्रभावकारी जुइफुगु वय्कलं धयादीगु दु ।

डा. पुनं जेएन १ सबभेरिअन्ट तीव्र गतिं न्यना वनाचवंगु कारण मनूतय्त खोपया प्रभाव म्हो जूगुलिं स्वयां नं स्वास्थ्य मापदण्ड पालना मयाःगुलिं खः धयादी । वय्कलं जोखिमय् लाःगु पुचःयापिंसं आः नं थप खोप काःसा बां हे लाः धयादीगु दु ।

विश्व स्वास्थ्य संगठनं निला न्ह्यः अद्यावधिक याःगु विवरण कथं नेपाःया जनसंख्याया ८३ प्रतिशत मनूतय्सं कोभिड विरुद्धया काप काःगु दु । थुपिं मध्ये छगू करोड मनूतय्सं बुस्टर कथं स्वक्वःगुखुसी व झिंन्यागू लाख मनूतय्सं निगूगु बुस्टक कथं प्यक्वःगुखुसी खोप काःगु दु ।

तःकः खोप कायेबलय् छुं लिच्वः लाइ ला ?
डा. पुनया कथं गुलिखे विकसित देशय् दँय्दसं मनूतय्सं कोभिड खोप काःसां उकिं नकारात्मक लिच्वः लाःगु धयागु खँ मवःगुलिं हाकनं बुस्टर खोप काःसां जोखिम जुइमखु । ‘कोभिडया खोप यक्व काःगुलिं सुयातं छुं लिच्वः लात धयागु प्रमाणित तथ्य वःगु मदुनि’ वय्कलं धयादी ।

चिकुला इलय् खनेदइगु सेखंया लिसें मेमेगु संक्रमण नं थौंकन्हय् अप्वया च्वंगुलिं स्वास्थ्य सावधानी नालेमाःगु खँ स्वास्थ्य अधिकारीतय्सं धाःगु दु । प्रवक्ता बुढोथाकीं सरकारं संक्रमण नियन्त्रणया निंतिं छुं नं कथंया मापदण्ड लागू मयानिसां सकस्यां सतर्कता नालेमाःगु खँ धयादी ।

‘आः ग्याये हे माःगु, ज्या त्वःताः छेँय् हे च्वनेमाः धयागु मखु । बरु सकस्यां मास्क तयेगु, भीड व बन्द क्वथाय् च्वनेबलय् अनिवार्य मास्क तयेगु, छुं लक्षण खनेदुपिं मनूत भीड दुथाय् मवनेगु यायेमाः’ वय्कलं धयादी । चिकुलाया इलय् खनेदइगु मेमेगु भाइरस नं थौंकन्हय् सक्रिय जुयाच्वंगुलिं मास्क छ्यलेगु व सरसफाइलय् ध्यान बील धाःसा उकिं बचे जुइफइगु खँ डा. पुनं धयादी ।

‘कोभिड धकाः जक ध्यान बियाच्वनेम्वाः, आः चिकुला ई जूगुलिं श्वासप्रश्वास सम्बन्धी मेमेगु संक्रमण नं जुइफु । उकिं थज्याःगु फुक्कं संक्रमण पाखें बचे जुइत मास्क तयेगु, सरसफाइलय् ध्यान बीगु यायेमाः’ डा. पुनं धयादीगु दु ।
बिबिसी अनलाइन