३३ दँ लिपा तोखाय् नवदुर्गा गंप्याखं

२०४६ साल तक ख्वपं तोखाय् नवदुर्गा द्यःया गंप्याखं मदिक्क क्यना वयाच्वंगु खः । तर देसय् बहुदलीय प्रजातान्त्रिक ब्यवस्था वःगु सालं अन छुं उच्छृंखल तत्वतय्सं मूबहां लिकेगु ज्या जुयाच्वंगु इलय् नवदुर्गा द्यः गणया मनूत मात्तुमालाः दायेगु, ख्यायेगु व दुब्र्यबहार यायेगु ज्या जुइवं वयां सातिगु साल २०४७ निसें तोखाय् प्याखं क्यनेगु बन्द जूवन । वयां लिपा स्थानीय कर्णबहादुर डंगोल नापं ख्वपया नेवाः पत्रकारतय् पुचः नवदुर्गा गणया द्यःछेँय् वनाः हाकनं जात्रा संचालनया लागिं पहल नं जूगु खः ।

न्हापां द्यःछेँय् सहलह जूबलय् ५० द्वः तका दां अलग्ग बिल धाःसा जिपिं वयेत तयार दु धाल । वयां लिपा व्यक्तिगत रुपं वीरबहादुर डंगोल व कर्णबहादुर डंगोलया पहलय् न्यय्द्वः तका दां बीगु नं क्वःछित । निगूगु चरणय् वार्ता जूगु इलय् भचा मगात ५० द्वः मखु, छगू लख दां बिउसा वयेगु खँ जुल । तोखाया तत्कालीन सरस्वती व चण्डेश्वरी गाविसय् सहलह यानाः छगू गाविसपाखें ५०, ५० द्वःया ल्याखं अलग्ग अलग्ग दां फ्यानाः छगू लख दां बीगु सहमति जुल ।

छगू लख बी धाःबलय् २ गू लख माः धाल । थ्व नं बीत तयार जूबलय् ३ गू लखया प्रस्ताव वल । वयां लिपा उगु वार्ता निष्कर्षविहीन जूवनाः तोखाय् हाकनं नवदुर्गा द्यःया गंप्याखं शुरु यायेगु कुतः असफल जुल । त्वह मदु त्वह जक तयाच्वंपिं व अन मवनेगु कारण मेगु हे जूगुलिं पत्रकार कृष्ण प्रजापति व कर्णबहादुर डंगोलया बारम्बारया कुतः नं अथें सितिं वन ।

देसय् गणतन्त्र वये धुंकाः सरस्वती व चण्डेश्वरी गाविस मिले यानाः तोखा नगरपालिका स्थापना लिपा थ्व पहल हाकनं न्ह्यात । जात्रायात निरन्तरता बीत नगरपालिकाया जनप्रतिनिधि, स्थानीय बुद्धिजीवी व नगरवासीतय् मुँज्यां तोखाय् हाकनं थ्व जात्रा न्ह्याकेगु क्वःछित । वकथं नवदुर्गा देवगणयात नयेगु, च्वनेगु व शान्ति सुरक्षा नापं आर्थिक ग्वाहालिया बन्दोबस्त सहित थुगुसी जात्रा ब्यवस्थित यायेत निगू पक्षया दथुइ सम्झौता जुल ।

२२ गू किलोमिटर न्यासि हे वनाः गंप्याखं क्यने माःगु जुयाः अनतक खःमुलिइ ख्वाःपाः क्वबिया वनेगु इलय् न्यासिकाः वनेत ग्वाहालि यायेगु, सफा सुग्घरगु थासय् बासं तयेगु बन्दोबस्त, शौचालयया बांलाःगु ब्यवस्था, नयेगु नापं द्यःगणयात माछि तुच्चाया ब्यवस्थासहित मदिक्क थ्व जात्रा न्ह्याकेत छगू अक्षयकोषया ब्यवस्था यायेगु सहमति जुइवं देवगण माने जूगु खः ।

थ्वकथं थौंकन्हय् नवदुर्गा द्यःगण तोखाय् यंकाः जात्रा जुयाच्वंगु दु । निन्हु स्वन्हु न्ह्यः हे ख्वपं फुक्कं देवगणया ख्वाःपाः ज्वनाः न्हापांनिसें न्यासि वनेगु लँ चांगु, गोकर्ण, तुप्या जुयाः तोखाय् थ्यंकूगु खः । न्हापांगु दिं देय् चाःहिलाः बहनि पूजा फयेगु ज्या जुल । वयां कन्हय्कुन्हु प्यम्ह जक द्यःगण गणेश, कुमारि, सिम्बाः व धुम्बाःया बाजंनापं सांग्लाय् थ्यंका प्याखं क्यंगु खः । थुकियात प्यम्ह द्यःजात्रा धाइ । वयां स्वन्हुया दिंकुन्हु फुक्कं देवगण तोखाया छुं त्वाः चाःहिलाः लाछिइ थ्यंकाः खःप्याखं जात्रा न्ह्यानाच्वंगु दु ।

चान्हय् नं प्याखं क्यनेगु व नवदुर्गाया लागिं फ्यानातःगु बुँ वा ख्यलय् मूबहां लिकेगु धकाः फाचा छम्ह त्वःताः उम्ह फायात ली । स्वीस्वदँ न्ह्यः थुकथं हे चान्हय् जुइगु प्याखं मूबहां लीगु झ्वलय् विवाद जूयाः थौंतकं थ्व नवदुर्गा द्यःगण जात्रा तोखाय् दिनाच्वंगु खः । छुं दँ न्ह्यः मध्यपुर थिमिइ नं अज्याःगु हे समस्या ब्वलंगु खःसा छुं ई दीधुंकाःलि हाकनं यःमरि पुन्हिकुन्हु मध्यपुर थिमिया दिगुलिइ द्यःगण यंकेगु चलनं आः हाकनं निरन्तरता कयाच्वंगु दु ।

न्हापांगु दिं ख्वपं नवदुर्गा देवगणया ख्वाःपाः सहितया पुचः सनिलय् ४ बजे तोखाय् थ्यंकूगु खः । उकुन्हु हे नगर चाःहिलाः पूजा फयेगु ज्या जूगु खः । कन्हय्कुन्हु सुथय् ८ बजेनिसें अनं देवगण सांग्लाय् थ्यंकाः प्यम्ह द्यःजात्रा क्वचायेकूगु खः । न्हिनय् १ बजे जात्रा क्वचायेवं ३ बजेनिसें हाकनं तोखाया लाछिइ देवगण जात्रा न्ह्याकूगु खःसा अन खःप्याखं धाइगु द्यःगंछि च्वनाः हुइकीगु गंप्याखं, खःप्याखं व मूबाहां स्यायेगु जात्रा जुल ।

स्वन्हुकुन्हुया दिनय् सुथय् १० बजे बाराही प्याखं क्यंगु खः । १२ बजेनिसें सिम्बाः धुम्बाःया न्या लाकेगु जात्रा सुरु याःगु खः । २ बजे महाकालि प्याखं क्यनांलि न्हिनय् ४ बजेनिसें मूजात्रा कथं श्वेतभैरवया न्या लाकेगु जात्रा जुल । ६ बजेतकया दुने लाछिइ फुक्कं जात्रा क्वचायेका उकुन्हु हे चपली हाइटय् प्रस्थान जूगु खः । चपली, तुप्या, चुनिख्यः जुयाः प्यन्हुकुन्हु गोकर्ण थ्यंकः वनी । अन सुथय् ८ बजेनिसें गंछि प्याखं क्यनाः हाकनं १० बजे तुप्याय् लिहां वयाः प्यम्ह द्यःगण गणेश, कुमारि, सिम्बाः, धुम्बाःया प्याखं न्हिनय् २ बजे तक क्यनी । वयां लिपा ४ बजे गोकर्णय् थ्यंका जात्रा सुरु जुइ । ६ बजेनिसें गंछि प्याखं व चाप्याखं क्वचायेकेगु ज्याझ्वः दु ।

थुकथं न्यान्हुया दिंकुन्हु सुथय् अनं ८ बजे बाराही प्याखं, १० बजे सिम्बाः धुम्बाः प्याखं, १ बजे महाकालि प्याखं, ३ बजे श्वेतभैरवया न्या लाकेगु जात्रा न्यायेकाः ६ बजे तकया दुने प्याखं क्वचायेकेगु तयारी जुयाच्वंगु दु । लिपांगु दिं कुन्हु अनं सुथय् चियापान लिपा जा नये धुंकाः २ बजे द्यःगण फुक्कं ख्वपय् लित हयेगु ज्याझ्वः तयार जुयाच्वंगु दु । थ्वयां न्ह्यः पशुपतिया ग्वलस्थित जयबागेश्वरीइ न्या लाकेगु जात्रा क्वचाये धुंकूगु दु ।

अथे हे मध्यपुर थिमि नं तोखाय् थें हे छवाःतक जात्रा क्वचाये धुंकूगु दु । तोखाया सपनतीर्थ, गणेद्यः, चपली हाइटया भुइजःसि नारांद्यः, गोकर्णया गोकर्णेश्वर महाद्यःया थाय् यंका क्वचायेकी । ख्वपया अधिनय् लानाच्वंगु चाँगु, साँखु, सांगा, नाला, धौख्यः, भ्वँत, पन्ति, दोलखा व त्रिशुलीइ तकं थ्व प्याखं यंकातःगु रेकर्ड दु । आः नं ऐतिहासिक नगर ख्वपया नीछगू थीथी थासय् नवदुर्गाया न्या लाकेगु जात्रा न्यायेकेगु चलन दनि ।

सम्बन्धित बुखँ

LEAVE YOUR COMMENTS