नेपाल संवत् नेपाःया जनतां सकल नेपाःमि जनताया त्यासा पुलाः नेपाः देय्या नामं नीस्वनातःगु नेपाःया राष्ट्रियतां जाःगु संवत् खः । थ्व संवत् नेपाःया ऐतिहासिक इलंनिसें प्रशासनिक व राष्ट्रिय जनजीवनय् राष्ट्रिय संवत्कथं मदिक्क छ्यलाबुला जुया वयाच्वंगु खः ।
देय्या छगू ईब्वय् (कालखण्डय्) छुं शासकतय्सं थ्वयात त्वपुयाः खने मदयेका तःगु खः । अय्नं दक्व जनजीवनय् परम्परांनिसें सामाजिक, सांस्कृतिककथं दक्व नखःचखः थीथी ज्याखँ, काजक्रियाय् थ्वया तिथि मदिक्क आःतक छ्यला वयाच्वंगु दु ।
तिथि तिमिलाया गति लिसे हिलीगु जूगुलिं छन्हुया छगू तिथि मजुइगु जूगुलिं छुं समुदायय् भ्रम ब्वलनाच्वंगु दु । धाथेंला नेपाल संवतय् चन्द्रमास व सौर्यमासयात समायोजन यायेगु ब्यवस्था दु । थ्वया कथं न्हियान्हिथं सुद्र्यः लुइगु इलय् गुगु तिथि लाःगु वा जुइगु खः, व हे तिथियात न्हिछियंकंया तिथिकथं कयाः ज्याखँ याइगु खः । छुं साइतया ज्या यायेमाःसा जक गुगु इलय् छु तिथि लाः धकाः स्वयेगु याइगु खः ।
झीसं सुथय् नीसी यानाः, संकल्प यानाः पुजा फ्याइगु जूगुलिं सुथसिया तिथियात हे न्हिछियंकंया तिथिकथं काइगु खः । थ्वयात देसाचार वा लोकाचार नं धाइ ।
नेपाल संवत्या फुक्कं ला ‘थ्व’ पारुं न्ह्यानाः आमाइकुन्हु क्वचाइ । उकिं फुकं ‘थ्व’ (शुक्लपक्ष)या पारुनिसें आमाइ तक मदिक न्हिल्याः (गते) क्वःछीगु व्यवस्था नं दु । नेपाल संवत् न्हूदँ समारोह राष्ट्रिय समिति व नेवाः शिक्षा गुथिं तःदँ न्ह्यवंनिसें नेपाल संवत्या न्हिल्याः दुगु न्हिल्याःपौ (पात्रो) पिथनाः सकसित (सर्वसाधारणयात) इनाः सिइके, थुइके बिया वयाच्वंगु दु ।
नेपाल सरकारं नेपाल संवत् ११२८ कौला २५ (कौलागाः दसमि÷वि.सं. २०६५ कार्तिक ७ गते) कुन्हु ‘नेपाल संवत्’ यात ‘राष्ट्रिय संवत्’ या मान्यता बीगु घोषणा याये धुंकूगु इलय् थ्वया औचित्यतायात झी सकसिनं हनेमाः ।
उकिं राष्ट्रिय पंचाङ्ग समितिं नं थुगु न्हिल्याःया व्यवस्था यानाः ‘नेपाल संवत्’या पंचाङ्ग पात्रो पिथनेगु ज्या यायेमाः अले सकल नेपाःमिपिसं व नेपाःया सरकारं नं थःथगु ज्याखँय् छ्यलेमाः ।
सुभाय् !
विष्णु चित्रकार
LEAVE YOUR COMMENTS