पंचशीलं ब्यूगु सन्देश
बुद्धधर्मया अनुयायी, उपासक-उपासिकापिंसं सुथ न्हापां दनेवं “नमोतस्स भगवतो अरहतो सम्मासम्बुद्धस्स” प्रार्थना यायेधुंकाः बुद्धं सरणं \ गच्छामि, धम्मं सरणं गच्छामि, संघं सरणं गच्छामि प्रार्थना याइ । उकिया लिपा तिनि पंचशील प्रार्थना याइ ।
पंचशीलं धायेत्यंगु अर्थय् छकः दुहांवना स्वये । न्हापांगु शीलं धाइ, पाणातिपाता वेरमणी सिक्खापदं समादियामि अर्थात जिं प्राणीहिंसा मयायेगु शिक्षा ग्रहण याये । पंचशीलया न्हापांगु लाइनं झीत बियाच्वंगु शिक्षा धैगु मनूतय्सं प्राणीहिंसा यायेमज्यू । प्राणीहिंसा मयायेगु धैगु थ्व धर्तीया सकल प्राणीयात सम्मान यायेगु खः, तर चायेकं-मचायेकं मनूतय्सं प्राणीहिंसा यानाच्वंगु दइ ।
सुथ न्हापनं पंचशील प्रार्थना याइम्ह उपासक-उपासिकां नं प्राणीहिंसा चायेकं-मचायेकं यानाच्वंगु दइ । तांन्वःगु मौसमय् झीत पत्तिं न्या वइ । मौसम अनुसार थीथी कीत-पतङ्गतय्सं झीत दुःख ब्यूवयाच्वनी । उज्वःपिं कीतय्त झीसं प्रत्यक्ष-अप्रत्यक्षं रुपं स्यानाच्वंगु हे दइ । अथे हे थःगु जीविकोपार्जनया निंतिं खा, म्ये, खसी, दुगु स्याना ला पसल्यातय्सं उपभोक्तातय्गु लागि प्राणीहिंसा यानाच्वंगु दइ । थ्व उमिगु बाध्यता खः । थःगु
पेशा हे ला मीगु जुसेंलि इमिसं प्राणीहिंसा याये हे माली, यानाच्वंगु हे दइ ।
अदिन्ना दाना वेरमणी सिक्खापदं समादियामि अर्थात जिं सुनानं मबिइकं छुं वस्तु मकायेगु शिक्षा ग्रहण याये । मेपिनिगु सम्पतिइ मिखा मतयेगु शिक्षा थ्व शीलं झीत बियाच्वंगु दु। चीहाकलं धायेगु खःसा जिं खुँज्या यायेमखु। पंचशीलया थ्व नं छगू बांलाःगु शिक्षा खः खुँज्या मयायेगु। थ्व खुँज्या मयायेगु नं थी थी कथंया दइ । तप्यंक स्वैगुं वस्तु खुया काये हे माः धैगु मदु। बिद्यार्थीतय्सं जाँचय् चीत खुइगु नं खुँज्या हे खः । अफिसय्से वाग्राहीतय्त वास्ता मयासे, ज्या मयासे गफ जक यानाच्वनेगु नं छगू कथंया खुँज्या हे खः । थुकियात ज्याखुँ धायेबलय् अझ पाय्छि जुइला । अथेहे अफिसय् थःगु कोट छपाः मेचय् तयाः सुथय् हाजीर यानाः न्हिच्छि बेपत्ता जुयाः अफिसया ज्या मयाइपिं ज्याखुँत झीथाय् यक्व हे दु। उकिं पंचशीलया निगूगु शीलं, खुँज्या यायेमज्यू धैगु शिक्षां थुज्वःपिं ज्याखुँतय्गु मिखा चायेका ब्यूसा देश विकास यायेगु ज्याय् भचासां तिबः जुइला ?
आः वने स्वंगूगु शील, कामेशुमिच्छाचारा वेरमणी सिक्खापदं समादियामि अर्थात जिं कामब्यभिचार मयायेगु शिक्षा ग्रहण याये । थ्व शीलं झीत धायेत्यंगु धैगु सुं नं मिसा वा मिजनं बिपरित लिङ्गया प्राणीप्रति कामब्यभिचार मयायेगु। तर झीथाय् मिस्तय्त अफिसय्, बसय् व मेमेथाय् कामब्यभिचार जुयाच्वंगु हे दु। मिसात थाय् थासय् बलात्कारया शिकार जुयाच्वंगु हे दु। बुद्धशिक्षाया कमिं हे थथे जुयाच्वंगु धकाः झीसं वाःचाय्के माः । झीगु समाजय् छम्ह मिजनं छेँय् थः कलाः दय्क दय्कं पिने मेम्ह मिसालिसे यःत्यः जुइका अनैतिक स्वापू तयाजुइगु घटनात यक्व हे न्यनेदु। अथेहे छम्ह मिसां थः भाःत दय्क दय्कं मेम्ह परपुरुषलिसे अनैतिक स्वापू तयाजुल धाःसा वैगु छेँय् ल्वापू कलह पिहाँवयाः छेँ हे ध्वस्त जुइत बेर दइमखु। थुज्वःगु परपुरुष व परस्त्री गमनं यानाः छेँय्, त्वालय् व समाजय् बिकृति ब्वलंकाः बांमलाःगु प्रभाव लाः वनी । उकिं पंचशीलया थ्व स्वंगुगू शील नं बांलाक पालना याःसा मनूतय्गु जीवनय् कलह धैगु हे पिहां वइमखुला धैथें च्वं । त्यपू जीवन सुथां लाक्क न्ह्याकायंकेत, कलाः भाःतया आपसी सम्बन्ध क्वातुका तयेत जूसां थ्व शील पालना यायेमाःगु थौंया आवश्यकता खः ।
प्यंगूगु शील खः मुषावादा वेरमणी सिक्खापदं समादियामि अर्थात जिं फत्ताहा खँ मल्हायेगु शिक्षा ग्रहण याये । प्यंगूगु शीलं मनूतय्त बियाच्वंगु शिक्षा धैगु मखुगु÷फत्ताहा खँ ल्हायेमज्यू धैगु हे खः । तर मनूतय्सं थःगु जीवनय् चायेकं-मचायेकं फत्ताहा खँ ल्हानाच्वंगु हे दइ । छेँय्, अफिसय् व मेमेथाय् नं थःम्हेस्यां द्वंकागु खँ सुचुकेत मनूतय्सं फत्ताहा खँ ल्हानाच्वंगु हे दइ । छगू मखुगु खँ सुचुकेत मनुखं सच्छिगू मखुगु खँ ल्हायेमाली । उकिं मखुगु खँ ल्हा हे मल्हाये । अद्दा अदालतय् ला थ्व फत्ताहा खँ ल्हानाः वकिलतय्सं थःगु पेशा हे न्ह्याकाच्वंगु दु। खःगुं मखुगुं खँ ल्हानाः, मखुगुयात खःगु व खःगुयात मखुगु यानाः झुठ व सत्यया ब्यापार यानाच्वंपिं वकिलत झीसं खनाहे च्वनागु दु। धाइ नापं दु मखुगु खँ ल्हानाः स्वैगुं ज्यान बचय् जुइगु खःसा व झुठ नं सत्य हे साबित जुइ । उकिं थ्व नं ई-परिस्थिति अनुसार भर परे जुइ । थ्व शीलं झीत बियाच्वंगु शिक्षा धैगु थःगु वचनया सम्मान थःथःम्हं हे यायेगु खः।
झी मनूतय्सं थःगु जीवनयात सुथां लाक्क न्ह्याकायंकेगु खःसा मध्यम मार्गया लँपु लिनाः थ्व पंचशील छगूसां ग्रहण यानाः थुकिं क्यंगु लँपुइ पलाः छीफत धाःसा व मनूया जीवन सुखमय जुइ ।
पंचशीलया न्यागूगु शील खः सुरामेरयमज्ज–पमादट्ठाना वेरमणी सिक्खापदं समादियामि अर्थात जिं अय्लाः-थ्वँ आदि काय्यःगु वस्तु सेवन मयायेगु
शिक्षा ग्रहण याये । अःपुगु भाषं धायेगु खःसा जिं सुरापान यायेमखु। थ्व शीलं बियाच्वंगु शिक्षा धैगु नं लागूपदार्थ सेवन यायेमज्यू, अय्लाः÷थ्वँ त्वनेमज्यू धैगु हे खः । तर झीगु समाजय् अझ धाये बौद्ध समाजय् नं अय्लाः-थ्वँया छ्यलाबुला यक्व हे जू । बौद्ध उपासक-उपासिकापिसं हे पूजाबलय् अय्लाः-थ्वँ छ्यलाच्वंगु दु। बौद्ध समुदायया न्ह्यलुवा धायेबहःपिं गुरुजुपिसं हे थी थी पूजा याइबलय् अय्लाः-थ्वँ छ्यलाच्वंगु दु अले प्रसाद धकाः त्वना नं च्वंगु हे दु ।
थ्व बौद्ध धर्मया विरोधाभास खः धकाः झीसं छाय् मधायेगु? बौद्ध समाजय् हे चीचीधंगु भ्वय्निसें तःतःधंगु भ्वजय्तकं अय्लाः-थ्वँया छ्यलाबुला जुयाच्वंगु दु। अय्लाः-थ्वँ मतसे भ्वय् यायेगु संभब मजूला ? जू, यात धाःसा छाय् मजुइ? इच्छा शक्ति जक दय्केमाः । थ्व शीलयात नं मनूतय्सं थःत छिं कथं ब्याख्या यायेगु यानाच्वंगु दु। उप्वः जकं त्वनेमज्यू धाःगु का । भचाभचा ला जि हे ज्यूनि । भचाभचा धैगु गुलि ? मज्यू धासेंलि
मज्यू हे का । मादक पदार्थ त्वनेधुंकाः मनूतय्गु ब्यवहारय् सन्तुलन मदैगु जूगुलिं थःगु ब्यवहार सन्तुलनय् तयातयेत जूसां थ्व शील पालन यायेगु अपरिहार्य आवश्यक खः ।
बुद्ध शिक्षा धैगु मध्यम मार्गय् आधारित खः । उकिं पंचशीलया सवालय् नं मध्यम मार्गया लँपुं वन धाःसा सकसियां भिं जुइ । छकः पंचशील ग्रहण
यायेधुंकाः व चीरस्थायी जुइ धैगु मदु। पंचशील कयातःम्ह उपासक-उपासिकां चायेकं-मचायेकं पंचशीलया नियमत हाचांगायाच्वंगु दइ । उकिं छकः जक पंचशील कयां व मनू पूर्ण जुइमखु। इलय्ब्य-लय् चायेकं-मचायेकं पंचशील उल्लंघन जुइगु जूगुलिं उपासक-उपासिकापिसं हाकनं-हाकनं पंचशील ग्रहण यानांतु च्वनेमाःगु खँय् नं सकस्यां ध्यान वनेमाःगु थौंया आवश्यकता खः ।
झी मनूतय्सं थःगु जीवनयात सुथां लाक्क न्ह्याकायंकेगु खःसा मध्यम मार्गया लँपु लिनाः थ्व पंचशील छगूसां ग्रहण यानाः थुकिं क्यंगु लँपुइ पलाः छीफत धाःसा व मनूया जीवन सुखमय जुइ । व मनूया जीवन सुथां लाइ । पंगः÷पःखात अथें हे चिलावनी । उकिं थौंया थ्व यूगय् म्वायेत प्रत्येक मनूतय्सं सुथ न्हापां दनाः पंचशील प्रार्थना यायेगु व पंचशीलं ब्यूगु ज्ञान ग्रहण यानाः थुकियात ब्यवहारय् छ्यलाः थःगु जीवन न्ह्याकेफत धाःसा अवश्य नं व मनू सुखी जुइ । वया छेँय् सुखया बास जुइ, शान्ति जुइ । प्रत्येक छेँय् शान्ति जुल धाःसा व त्वालय् शान्ति जुइ । त्वालं समाज, समाजं देश, देशं बिदेश मुक्कं हलिं छगुलिं हे शान्तमय जुयाः थ्व पृथ्वी च्वनेबहः जुइ । अले थ्व पृथ्वीया सकल प्राणीया उद्दार जुइ, याउँक सासः ल्हानाः मनूतय् जीवन हनेदइ । अस्तु।।
LEAVE YOUR COMMENTS