ने. सं. ११४३ तछलाथ्व त्रयोदशी -

एनिमिया ः कारण व लक्षण

एनिमिया (हि मगाइगु ल्वय्) यक्व मनूतय्त जुइगु ल्वय् खः । खास यानाः मिसातय्त ला थ्व यक्वसित हे जू । झीगु म्हय् हिया ह्याउँगु कोष (सेल्स)य् हीमोग्लोबिन नांगु पदार्थया स्तर सामान्य स्तर स्वयां कुहां वन धाःसा उगु अवस्थायात एनीमिया अर्थात हि मगाःगु धकाः धाइगु खः ।

हीमोग्लोबिनया ज्या अक्सिजनयात म्हया प्रत्येक कोषय् थ्यंकाबीगु खः । हीमोग्लोबिनया मात्रा कम जुयावन कि हिया अक्सिजन ल्ह्ययेगु क्षमता कम जुयावनी । छम्ह स्वस्थ ल्याय्म्ह व ल्यासेयाके हीमोग्लोबिनया मात्रा १३.५ निसें १८.० ग्राम व ११.५ निसं १६.५ ग्राम प्रति मिलिलीटर दइ ।

हीमोग्लोबिन दयेकेत आइरन, फोलिक एसिड, भिटामिन बी–१२ व प्रोटीन मदयेक मगाः, गुगु प्राकृतिक रुपं सिसाबुसा व तरकारिं प्राप्त जुइसा अप्वः हे मगात धाःसा हेल्थ सप्लिमेन्ट्स, भिटामिन, ट्याब्लेट, हीमोग्लोबिन ब्लड टनिक सिरप आदि बियाः गाकी ।

एनीमिया यक्व कथंयागु दु । गथेकि आइरन मगानाः जुइगु एनीमिया । थज्याःगु कथंयागु एनीमिया जुइबलय् झीसं आइरन यक्व दुगु नसाज्वलं नयेगु यायेमाः । मेगु कथंया एनीमिया भिटामिन बी–१२ मगातकि जुइगु खः । आः धायेमाःगु खँ हे मंत कि थुकिया निंतिं भिटामिन बी–१२ यक्व दुगु नसाज्वलं नयेमाःगु जुल । भिटामिन बी–१२ दुरु, ख्येँ, ला, न्याय् दइ ।

शाकाहारी मनूतय्सं थ्व दुरु, अन्न व मुस्यां दयेकातःगु थीथी नसाज्वलनं प्राप्त यायेफइ । स्वंगूगु कथंया एनीमिया फोलिक एसिड अथवा फोलेट मगातकि जुइगु खः । फोलेट झीत वाउँचा तरकारि, बन्दा, ब्रोकाउलि, केँ, नट्स आदिं प्राप्त जुइगु खः । मेगु कथंया एनीमिया गम्भीर प्रकारयागु जुइ, गुकियात वासलं हे जक लंकेफइ ।

एनिमियाया कारण
त्र एनीमिया जुइगु मू मू कारण मध्ये छगू कारण स्यलय् ह्याउँगु हिकोष कम जक उत्पादन जुइगु वा जु हे मजुइगु खः ।
त्र एनीमिया मिसातय्त अप्वः जुइगु कारण इमि महिनावारी जुइबलय् यक्व कुहां वइगु व नसाज्वलनय् आइरन तत्व दुगु नसा कम जुइगु अथवा भिटामिन बी १२ व फोलिक एसिड कम जुइगु खः ।

त्र आहारय् माक्व पोषकतत्व मदइगु, कम पौष्टिक नसाज्वलं नइगु, प्वाथय् हि किमि दाइगु, महिनावारी जुइबलय् अप्वः हि कुहां वइगु, मचा बुइ धुंकाः हि वइगु आदि नं एनीमियाया कारण खः ।

एनीमियाया लक्षण
एनीमिया जुइबलय् खनेदइगु थीथी लक्षण थुकथं दु – ज्या यायेगु उत्साह मदइगु, भचा ज्या याःसां छ्यंगू तुइसे व म्हासुसे च्वनावनीगु, पालि मना वइगु, नये मयइगु, न्ह्यः मवइगु, नुगःया धुकधुकी असामान्य जुइगु, मिखाया क्वसं हाकुइगु, ब्लडप्रेसर लो जुइगु, इकुइगु, ल्हाः तुति ख्वाउँसे च्वनीगु, म्हुतुसि छचाःखेरं तज्याइगु, लुसि तुकुतुुकु त्वःधुलावनीगु, सुस्त शारीरिक विकास, त्यान्नुइगु, तौल कुहां वनीगु, याकनं याकनं म्हुतुइ घाः (माउथ अल्सर) जुइगु आदि ।
(एनीमिया जूपिंसं छु नयेगु छु मनयेगु ? मेगु शुक्रवाःया ल्याखय्)