सन सायमि
ने.सं. कथं झिंछगूगु लायात यंला धाइ । एन्दलां यंला जूगु धाइ । नेपाः गालय् गुंला लछि सुथ न्हापां दनाः गुंलाबाजं, दाफा बाजं लिसें थीथी बाजं थानाः चैत्य सेवा यायेगु व स्वयम्भू भगवान द्यःयाथाय् मेला हनेगुयात गुंला धर्म सेवा धाःथें यंलाथ्व पारुनिसें कौलाथ्व पारुतक नसंचा इलंनिसें दनाःथःथःगु लागा कथं पिगंद्यः (पीठ) सेवा यायेगुयात यंला सेवा वनेगु धाइ । थथे यंला सेवा वनेगु झ्वलय् पीगंद्यः पुज्याय् न्ह्यः लिक्कसं च्वंगु तीर्थय् (खुसिइ) फुपिंसं म्वःल्हुयाः मफुसा ख्वाः सिलाः खुसि सिथय् फियागु चैत्य, नाग व शिवलिंग दयेकाः द्यः पुज्याइ । फिया चैत्य दयेकेबलय् पञ्चधातु, आखय्, सितु तियातःगु दाफ्वःस्वां व दक्षिणा तयाः दयेकी । अनंलि पिगंद्यः पुज्याइ ।
बःचाधिकःपिं मिसामस्त न्हिनय् थ्वःचा थ्वःचा मुनावनी । यंला सेवा सुथय्, न्हिनय् व संन्याकाई वनेगु याइ । बहनी यंला सेवा वनीपिंसं खुसि सिथय् फियाम्ह द्यः दयेकीमखु । उमिसं पीगंद्यःयात मत बीगु गुम्हेसिनं कलः तयाः द्यः पुज्यायेगु नं याइ ।
न्हापा थथे फिया द्यः दयेकाः पुज्याइगु तीर्थ लुतिइ लुतिमरु अजिमा, निर्मलतीर्थ (भचा खुसि), लखुतीर्थ, कंग अजिमा, तखति अजिमा विष्णुमति, पञ्चनारी पचली भैरव आदि खः । येँय् यंला सेवा वनीगु पिगंद्यः मय्ति अजिमा, त्वरःद्यः, म्वपताः अजिमा, म्हय्पि अजिमा, लुतिमरु अजिमा, कंग अजिमा, तकति अजिमा, मचली, पचली भैरव व लुँमधी अजिमा आदिपिं खः । सुथ न्हापां बय् पुयाः खिं बाजं, दाफा बाजं थानाः यंलासेवा वनीसा गुम्ह गुम्हेसिनं पुचः मुनाः धिमे बाजं थानाः वनी । बहनी धिमे बाजं थाना व नी । ३२ गू त्वाःया ज्यापुत कमलादी गणेद्यः, म्हय्पि अजिमा, लुँचुभुलु अजिमायाथाय् सुथय् दाफा थाइ । नरःयापिं सुथय् त्वरःद्यः व म्वःपताः अजिमाथाय् व नंसाःयापिं बहनी धिमे बाजं थानाः मय्ति अजिमायाथाय् यंला सेवाय् मत बियाः द्यः पुज्यानाः लिहां वइ ।
यंलाथ्व अष्टमीयात कायाष्टमी धाइ । थुकुन्हु महालक्ष्मी द्यःया अपसं च्वनाः धलं दनेगु याइ । येँय् च्वंपिं कपाली÷दर्शनधारीतय् महालक्ष्मी द्यः पुज्यानाः गुथि हनी । कागेश्वर महाद्यःयाथाय् मेला हनी । यंला सेवा वनेगु झ्वलय् पीठ पुजा धकाः अजिमाद्यः व भैलःद्यःयात पुज्यानाः समय्द्व छाइ । तपं तय्गु धकाः भक्तजनतय्सं थःथःगु श्रद्धा गच्छेकथं थीथी मरिचरि सिसाबुसा दक्षिणा आदि छायेगु याइ । थुपिं अजिमापिं थथे दु ः कंग अजिमा, लुतिमरु अजिमा, थँबही अजिमा, चन्द्रलखु अजिमा, पासिक्व अजिमा, द्वला अजिमा, फिब्व अजिमा व नैं अजिमा लिसें पचली भैलःद्यः यात काइ । थुकुन्हु पासिक्व अजिमायाथाय् जमःमि गुथ्याःत मुनाः दाफा थाइ । द्यः पुज्यानाः समय्बजि छानाः तप्वाःगु देवाः च्याकाः चच्छि चा च्वनी । यलय् दशमहाविद्या पुजा धकाः शक्तिपीठ (अजिमा) द्यःपिं पुज्याइ ।
किपुली ‘पीसीकः वनेगु’ ÷ ‘पिगं वनेगु’ धकाः यंला लछि दीखुइ म्वःल्हुयाः सुथय् धिमे बाजं थानाः पिगंद्यः दर्शन याइ । शनिवाःपतिकं पिगंद्यःयाथाय् दाफा थानाः भजन हाली ।ब हनी पिगंद्यःया थाय् द्यइके वनीबलय् मिजंत बाजं थानाः वनीसा मिसात सुकुन्दा च्याकाः मत बीगु याइ । कौलाथ्व पारुकुन्हु पिगंद्यः पुज्यानाः यंला भ्वय् धकाः भ्वय् नयेगु चलन दु ।
पांगाय् यंला लछि मंगलवाः व शनिवाः पिगमय् मत ब्यू वनेगु धकाः थीथी बाजं थानाः लाछिइ मुनाः ध्वाखासी सालिक जुयाः भाजंगालय् विष्णुदेवी देगलय् वनाः द्यः पुज्याइ, मतबी । समःचा, धुसि, महाबो जुयाm देय् चाःहिली । कौलाथ्व पारुकुन्हु न्यंकनं पीठ सीकाः पिगं सीकीगु पर्व क्वचायेकी । थुगु पर्वय् थथे द्यइके वनीगु नैतिक शिक्षा कायेगु याइसा मस्तय् बाजं स्यनेगु व बाजं थानाः न्ह्याइपुक द्यःपिं चाःहिलेबलय् बाजंया सुरय् प्याखं ल्हुइगु, बाजं थानाः मनोरञ्जन नं याइ । बाजं ब्वयेगु, बाजं थायेगुलिइ धेंधेंबल्लाः नं जुइ ।
यंला सेवा गुबलय् निसें न्ह्यात धयागु खँ तिफ्याये थाकु । देवमाला वंशावलीइ जुजु गुणकामदेवं महालक्ष्मी म्हगसय् म्हंकाः आज्ञा जू कथं कलिगत ३८२५ य् जुजुं खड्ग आकारया शहर दयेकाः देश रक्षा यायेत छचाःखेरं अजिमापिं व भैलःद्यः थापना यानाः कान्तिपुर नां छुत । थुबलय्निसें न्ह्यागु खः लाः धयागु अनुमान यायेछिं ।
यंला सेवा वनाः पिगंद्यः पुज्यायेगु धयागु शक्ति साधना यायेगु खः । फियागु द्यः दयेकेगु धयागु थःगु कला न्ह्यब्वयेगु खः । मस्तय्त यंलासेवाय् ब्वति कायेकेगु, पुज्यायेगु विधि स्यनेगु खः । सुथ न्हापां दनाः बय् बाँसुरीया धुनय् दइके वनेगु धयागु थःगु स्वास्थ्य बांलाकेगु खः । अथेहे मस्तय्त बाजं स्यनाः बाजं थाकाः न्ह्यइपुकेगु खः । विडम्बना २०४६ स ालया जनआन्दोलन लिपा अज्ञानतां यानाः खुसि सिथय् सतक दयेकाबिल । खुसिइ धः ल्वाकछ्यानाः दूषित यानाब्यूगुलिं खुसिया अस्तित्व न्हन । यंला सेवाय् फिया चैत्य दयेकेगु चलन नं न्हन । झीगु आजु पुलांगु संस्कृति बाखं थें जुइ धुंकल ।
ग्वाहालि ज्वलं
१. ज्यापु पञ्च, ११२० ‘भाबो’ । ख्वप कुतः पिकाक, पौ ८८
२. योगी, देवीनाथ (२०१३) देवमाला वंशावली । काठमाडौं ः ज. शुरसम्शेर जबरा ।
३. न्यनेकने
– देवनारायण महर्जन, ६८ दँ, पासिक्व अजिमा, येँ ।
– सुनिता मानन्धर, ५२ दँ चसांद्वँ, येँ ।
– मेवाकाजी महर्जन, ५८ दँ, ब्रम्हत्वाः, येँ ।
LEAVE YOUR COMMENTS