ने. सं. ११४४ ञलाथ्व दशमी -

तुकुचा खुसिया सुरुङयात पुरातात्विक मान्यता बीफु

येँ (नेपालभाषा टाइम्स)- तुकुचा खुसियात भूमिगत यायेत दयेकूगु संरचना पुरातात्विक सम्पदा खः धकाः पुष्टि जुइफइगु आधार लूगु दु ।

पुरातत्व विभागं तुकुचा खुसि भूमिगत यायेत दयेका तःगु सुरुङ बारे अध्ययन यायेत नीस्वंगु समितिया दुजःतय्सं सुरुङ राणाकालय् दे दयेकूगु प्रमाणित याइगु आधार लूगु खँ धाःगु दु । येँ महानगरपालिकां भूमिगत संरचना म्हुइगु लिसें खुला यायेगु कथं डोजर छ्यलेवं सम्पदा अभियन्तापिनिगु इनाप कथं पुरातत्व विभागं अध्ययन समिति दयेकूगु खः ।

पुरातत्वविद् भाष्कर ज्ञवाली नेतृत्वया समितिं नारायणहिति दरबार पिनेया जयनेपाल हलंनिसें काठमाडौं प्लाजा तक तुकुचायात भूमिगत यायेगु लागिं दयेकूगु सुरुङ सछिदँ स्वयां पुलांगु जूगु निष्कर्ष पिकाःगु खः । अध्ययनया झ्वलय् महानगरं म्हूगु क्षेत्रय् लूगु गुलिखे अप्पाय् ‘श्री–३ वीर’ च्वयातःगु लूगु खः । सुरुङ दयेकेत अप्पा लिसे सुर्की चुना छ्यलातःगु लूगु दुसा गुम्बज आकारय् अप्पा स्वानाः दयेकातःगु सुरुङय् लः छ्वयेगु नितिं थाय् थासय् स्वाहाने दयेकातःगु दु ।

थ्व स्वयां न्ह्यः तुकुचा सुरुङमार्ग थ्यंमथ्यं १३० दँ न्ह्यः हे वीर शम्शेरं दयेकूगु भ्वं लुयावःगु खः । तर येँ मनपां खुसि अतिक्रमण यानाः दयेकूगु धासें स्थानीय जनतां दयेकातःगु संरचना थुनेगु ज्या न्ह्याकूगु खः । अध्ययनया झ्वलय् यदि थ्व सुरुङ पुरातात्विक सम्पदाया मान्यता बिल धाःसा येँ मनपां थुकियात स्यके मजिउगु खँ धाःगु दु । प्राचीन संरक्षण ऐन २०१३ कथं सरकारया स्वीकृति मकासे प्राचीन स्मारकया सम्पदायात थुनेगु, चीकेगु, हिलेगु वा विरुप यायेगु ज्या याये मजिउ ।

तुकुचा खुसि भूमिगत यायेत दयेकातःगु शैली ‘निओक्लासिक’ जूगु खँ विभागं धाःगु दु । विभागया कथं राणाकालय् नेपालय् आपालं संरचना बेलायतया प्रविधिं प्रभावित जुयाः दयेकातःगु दु । थ्व कथं उगु सुरुङ सछिदँ स्वयां पुलां जूगु अनुमान विभागं याःगु दु । समितिं थःगु प्रतिवेदन च्वयेगु झ्वलय् आः तक संकलन याःगु प्रमाणलिसे लिखत प्रमाणयात नं आधार दयेकीगु जूगु दु ।