आनापान ध्यान यायेनु
#अनिलकुमार श्रेष्ठ
आनापान सति धाःगु थःके दुगु सासः पित छ्वयेगु व दुत कायेगु जक खः । थ्व सासः पित छ्वयेगु व दुत कायेगु ज्या यायेबलय् उपासक उपासिकापिंसं एकचित ध्यानय् च्वनाः यायेमाः । ध्यानय् च्वनेगु इलय् मन उखेंथुखें लाके मजिउगुलिं मिखा तिसिना? जक ध्यान यायेगु जुइ ।
अले हानं मनं एकचित्त यानाः मिखा तिसिनां जक मगाः, थःगु सासः गन वन धकाः स्वयेत थःगु न्हासय् च्वंगु निगू प्वालं गुगु प्वालं सासः पिहां वंगु व गुगु प्वालं सासः दुहां वःगु धइगु नं थम्हं वाःचायेके माःगु जुल । हानं छप्वाः ह्वतं जक जवगु वा देपागु ह्वतं दुहां पिहां जूगु खःला थ्व नं सीके माःगु जुल ।
गबलें गबलें ला छप्वाः ह्वतं जक सासः पिहां जुया च्वनेयः । सेखं चायाच्वंम्ह मनू जूसा वयात भचा सास्ती जुइफु । न्हासं सासः दुत पित यायेबलय् निप्वाः प्वालं हे ज्या जुइगु जुइमाः । खला थ्व ज्यायात हे भगवान बुद्धया भासं आनापान सति धाइगु खः । बुद्ध स्वयां न्ह्यःयापिं बुद्ध जुइके यःपिंसं ध्यान च्वनीबलय् सासःयात थुकथं हे मनयात एकाग्र यानाः च्वनीगु खः ।
ध्यान यानाः प्राप्त याइगु खँ मेपिंत धर्मदेशना याइबलय् थः जक कतिलाकेगु, ल्वयेक खँ न्यंकीगु जुयाः तथागत बुद्धं धर्मदेशना याइबलय् सकलया कल्याण जुइकथं देशना यानाबिज्याइगु खः । हानं बाखं न्यं वइपिं उपासक उपासिकातय्त ल्वयेक धइगु मतलब उपासक उपासिकापिं फुक्कं एकनास मजुइगुलिं नं सुयागु मनय् गुकथं खँ लुल वहे मुताबिकं धर्म श्रवण याइगु खँ नं झीसं पुलां पुलांगु सफू ब्वनाः सीकेफु ।
न्हापा न्हापायापिं मनूतय्सं धाइगु जक खः थःत थम्हं म्हसीकेमाः । थःत थम्हं म्हसीकेगु धइगु छु खः ले धाःसा थःके म्हय् छु जुयाच्वन धइगु स्वयेगु खः । अथे धइगु सासःयात दुत कायेगु अले सासः पित छ्वयेगु । सासःयात गथे दुत कायेगु अले गथे पित छ्वयेगु धइगु हे झीसं आः गथे सासलं खँ ल्हानाच्वनागु खः अथेहे खः ।
झीगु म्हय् थ्व सासः सञ्चार
जुयामबिल कि झी म्हंमफया च्वनीगु खँ नं सीके माःगु जरुरी खः । थुकिया लागिं झीसं न्हिं न्हिं हे पलाः पलाखय् सासःयात
सुसाःकुसाः याये सयेकेमाः । अथे धइगु न्हासं सासः दुहां जू मजू स्वयेगु खः ।
झीसं सासः वा वायु (हावा) म्हुतुं न्हासं गथे सासः पित छ्वयेगु अले पिने च्वंगु हावा दुत हयेगु खः थ्व प्रकृति जुयाच्वनेगु हे निरन्तर यानाच्वनेगु, याये मफुत कि झीगु नं छुं अन्तिम घडी थ्यनी धाइ । गथे दम बढे जुल धाइ, सासः ल्हाये मफुत धकाः खँ ल्हायेगु जुइ, थ्व पक्का हे खः कि सासःया गडबडीं हे झीगु शरीर ठेगान मदइगु खः ।
सासः ल्हानाः हे झीगु शरीर स्वस्थ जुयाच्वनीगु खः । थुकी नसात्वँसाया नं विशेष महत्व दु । दम थहां वल धकाः भचा आराम कायेगु स्वइ । ख नं खः उमेर वंपिं मनूतय्त पाःचा थहां वनेत थाकुइ । ल्याय्म्ह ल्यासे वा प्यदँ न्यादँ दुपिंसं सासःया बारे छुं हे वाःचाइ मखु । जब मनूत बाज्यः वनी थहां कुहां जुइ थाकुया वइ ।
वासः याके छ्वये मालीगु जुया वइ, हानं अस्पताल भर्ना जुयाः सासः न्याना कायेगु अर्थात अक्सिजन तयाच्वने मालीगु जुइ । अथे मयाःसा जीवन फुइ ।आनापनया खँ ल्हायेगु झ्वलय् झीसं सासः म्हुतुं कायेगु मखु, न्हासं जक हे कायेगु खः । न्हासं सासः गथे यानाः कायेगु अले गथे यानाः पित छ्वयेगु धइगु थ्व प्रकृतिया हे नियम धायेमाः ।
गथेकि झीसं मचा बुसांनिसें मसीतले तक थ्व सासः गथे यानाः कयाच्वना अथे हे जक खः । सासःयात गथे यानाः दुत कायेगु व गथे यानाः पित छ्वयेगु धइगु खँ झीगु न्हासय् निप्वाः प्वाः दुगु खँ ला सिउगु हे जुइमाः । व न्हाय्प्वालं हे सासः वा हावा न्ह्यागु धाःसां जिउ, दुत कायेगु खः । वहे दुहां वःगु सासः हे नं पित छ्वयेगु ज्या खः ।
थ्व ज्याय् झीसं सोचे यानाः वा बिचाः यानाच्वने फइगु नं ला खँ मखुत । न्हासय् च्वंगु निप्वालं हे सासः दुहां वयाच्वनी । पिहां नं वनाच्वनी । गबलें गबलें झीत सासः छगू प्वालं जक वनाच्वनीगु वाःचाइगु नं जुया वः । अबलय् सेखं चायाः न्हाय्प्वाः बन्द जुयाः छखेरं जक सासः दुहां वःगु थें ताइ ।
निप्वालं हे फय् दुहां पिहां जुइबलय् झीत गुलि बांलाःगु सुविस्ता महसुस जुइ छप्वालं जक वायु दुहां पिहां जुइबलय् झीत गथे गथे मछिं मछिं थें च्वना वइ । उबलय् सेखं उपचार यायेमाः । सासः निप्वालं हे वयाच्वंगु व वनाच्वंगु जूसा जक झीगु म्हय् छुं बांमलाःगु जुइ मखु । सासः दुत कायेबलय् निप्वाः न्हासं विस्तार विस्तारं छ्योंयागु दथुयागु भाग चसुप्वाः वा न्ह्यपु तक थ्यंक दुत काये धुंकाः अथेहे बुलुहँु बुलुहुँ पित छ्वयेगु यायेमाः ।
जब छप्वाः प्वालं जक फय् वये–वने जुइ मिखां ख्वबि वयेक सेखं चाल धकाः सीका काइ । गबलें गबलें झीसं सासः न्हासं कयाच्वनेबलय् गुगुपति प्वालं दुहां वल, गुगु प्वालं पिहां वन थ्व खँ नं बिचाः याइ मखु । सासः दुहां वल–वन, सिधल । थ्वहे सासः दुत कायेगु वा पित छ्वयेगु ज्यायात हे भगवान बुद्धया भासं आनापान सति धाइगु खः ।
आः सासः वा वायु झीगु न्हाय्या निप्वालं हे वःगु खः वा छगू जक प्वालं वःगु खः, व स्वयेगु ज्या झीगु हे ल्हातय् खः । गुगु प्वाः ? जवगु लाकि देपागु खः थ्व खँ नं सीकेमाः । जवगु प्वालं सासः दुहां वयाः देपागु प्वालं जक पिहां वन ला थ्व नं सीकेमाःगु खँ खः । अले देपागु प्वालं दुहां वयाः जवगु प्वालं पिहां वन ला थ्व खँ नं ला सीके माःगु खः नि मखुला ?
थ्व खँ सीकेत बांलाक ध्यान यानाः न्हाय्प्वालय् जक मन बियाच्वनेमाः । गुगु प्वालं सासः दुहां वःगु खः अले गुगु प्वालं पिहां वनाच्वन ? जवगु न्हाय् प्वालं सासः दुहां वयाः जवगु न्हाय्प्वालं हे पिहां वन च्वंगु खःला कि ? देपागु न्हाय्प्वालं सासः दुहां वयाः देपागु न्हाय् प्वालं हे जक पिहां वनाच्वंगु खः ला कि ?
अले निगुलिं प्वालं हे सासः दुहां वयाः निगुलिं हे न्हाय्प्वालं पिहां वयाच्वंगु खःकि ? थ्व खँ सीकेगुयात हे आनापान धाइ । थःगु म्हय् फय् दुहां पिहां जुयामच्वन कि झीगु शरीर उसाँय् मदयाच्वन धाइ । खास धायेगु खःसा सासः वायुं यानाः हे झीत म्वाका तःगुलिं थ्वहे सासःयात बांलाक सुसाःकुसाः याना च्वनेगु अतिकं आवश्यक खना ।
हानं झीगु म्हय् थ्व सासः सञ्चार जुयामबिल कि झी म्हंमफया च्वनीगु खँ नं सीके माःगु जरुरी खः । थुकिया लागिं झीसं न्हिं न्हिं हे पलाः पलाखय् सासःयात सुसाःकुसाः याये सयेकेमाः । अथे धइगु न्हासं सासः दुहां जू मजू स्वयेगु खः । थ्व प्रकृयायात हे आनापान सति धाइगु खः । अले आनापान ज्यायात न्ह्याका यंकेगु कल्याण खः ।
भगवान बुद्धया उपदेश धर्मदेशना जुइबलय् नं थ्वहे खँ लिसा लिसा कयाः थःत थम्हं म्हसीके सयेसक धकाः न्यंकाबिज्याइगु खः । होस तयाः जुइ सल कि नं थःगु शरीर जक मखु थःगु मन नं सुथां लाइगु खः । उकिया निंतिं आनापान ध्यानया नितान्त आवश्यक दु । झी सकसिनं आनापान ध्यान याये नु । भवतु सब्व मंगलम् ।
LEAVE YOUR COMMENTS