थीथी मुसुया कारण व उपचार
अप्वःसिनं बिचाः याइ कि मुसु भचा वयां छु हे जुइ ? तर झीसं अथे बिचाः यायेगु धयागु तःधंगु गल्ती यानागु जुइ । छाय्कि तःन्हु तक वयाच्वंगु मुसुं छितः गुगुं गम्भीर वा लायेकां लायेके थाकुगु ल्वय् तक थ्यंके यंकेफु । अथे जुयाः थुकिया तुरुन्त हे उपचार यायेमाः । आः झासँ, थुकिया घरेलु उपचार गथे यानाः यायेगु खः सिइके, अले वयां नं न्ह्यः मुसुया प्रकृति बारे नं सिइके –
सुख्खा मुसु ः थुकी तसकं मुसु तयेमाली । म्हुतुइ चिनि आदि तयाः लः त्वनाबिलकि भचा याउँसे च्वनी । गंगु कथु नं प्यानावइ ।
प्याःगु मुसु ः थुकी कथु भचा प्यानाच्वनीगुलिं मुसु तयेत अःपुइ । मुसु तये वःसां म्ह न्यली नं मखु ।
कफ दुगु मुसु ः थ्व स्वंगूगु स्टेज खः । छातिइ कफ दइ । मुसु तयेबलय् गबलें गबलें कफ भचा नं ब्वला वइसा गबलें वइमखु । कफ अप्वः च्याप्च्याप् च्वंगु मखुत वा मुनाच्वंगु मखुत धाःसा मुसु तये उलि थाकुइमखु । कफ बांलाक पाके मजूनिगु जुलकि सास्ति जुइ, पाके जुयाः कफ म्हासुसे च्वनकि मुसु तये भचा अःपुइ ।
हाकु मुसु ः थ्व मुसु आपाः यानाः मस्तय्त वइ । मस्तय्सं मुसु ततं स्येँस्येँमिंका हइ । ख्वाः ह्याउँक च्यानावइ, अले बांमलाक न्यली । मस्तय्गु निंतिं थ्व तसकं हे सास्ति नइगु मुसु खः ।
सासःया मुसु ः थ्व मुसु वइपिनि फुंफुंमिनी । थ्व सुख्खा व कफ दुगु नितां कथंयागु नं जुइफु । अले थ्व मुसु वइपिनि सासः ल्हाये साप हे थाकुइ । थ्व ब्रोंकाइटिस, दम, टीबी थेंज्याःगु ल्वय्या न्हापांगु अवस्था जुयाच्वनी । थुकिं छातियात नोक्सान याइ । मेमेगु ल्वय् नं थुकिं पिकयाबी ।
मुसु वइगु थीथी कारण
– मुसु मुख्यतः गलत नसात्वँसा व हिलावंगु मौसमया कारणं वइ । मौसम हिउसां नयेत्वनेगुलिइ बांलाक ध्यान मबिसे च्वनकि मुसु वइगु जुइफु ।
– प्वाः सफा मजुलकि अथवा कब्जियत जुलकि नं मुसु वयेफु ।
– गबलें गबलें माक्व स्वयां अप्वः नलकि नं मुसु वइ । अप्वः नलकि छितः अपच जुइ, अले म्हय् तःताकथंया एसिड आदि दयावइ ।
– नयेगु धयागु नये यःगु स्वयां भचा कम हे नयेगु यायेमाः । बागःप्वाः जायेक भपादिसँ, चकंछि लःयात व चकंछि फय्यात त्वःतादिसँ । तर गुलिखे मनूत आहा गज्याःगु साः धाधां प्वाः इसिइसि पंक नयाच्वनीपिं नं दु । थथे यायेमजिउ ।
– पाचनशक्ति कमजोर जुलकि पाउँगु चीज, मैदां दयेकातःगु चीज, अचार, पाउँगु धौ, पाउँगु लस्सी आदि नये–त्वने यायेबलय् उकिं कथुइ व छातिइ प्रभाव लाकी, अले मुसु वयेगु शुरु जुयावइ ।
– प्रदूषित वातावरण, कुँ, धु्रमपान आदिं नं मुसु वयेकाबी यः । थज्याःगु पाखें बचय् जुयाः शुद्ध फसय् वनाः ताताःहाकयेक सासः ल्हायेगु यायेमाः ।
– मुसु वइगु छुं छुं मेमेगु कारण नं दइ, गुगु झीगु लापरवाहीं यानाः दयावइ । ध्यान बियादिसँ कि दक्वं कथंया मुसु छगुलिं मेगुया जन्मदाता खः । लक्षण नं अथे अथे हे च्वनेयः । अथे जुयाः थ्व गज्याःगु कथंयागु मुसु धकाः सिइके थाकुइयः । अथे जुयाः थन दक्वं कथंया मुसुया घरेलु उपचार बियागु दु, छितः थःत सुविधा जूकथं थ्व उपाय छ्यलादीफइ ।
उपचार
– कस्ति व पालुं मुसुयात फाइदा याः । कस्तिइ पालुति ल्वाकछ्यानाः फ्ययाबिलकि मुसु वःगु लनी । थ्व न्हिछिया स्वक्वःनिसें प्यक्वः तक सेवन यायेमाः ।
– च्या दायेकादिसँ, तर च्यापतिया थासय् नवःघाँय् प्यहः न्याहः तयादिसँ, थुकी चि भचा नं तयाः त्वनादिसँ, मुसु लनावनी ।
– म्हुतुइ सुकुमेल छगः तयाः बुलुहुं न्ह्ययाच्वनादिसँ, मुसु क्वलाइ ।
– यदि मुसुया लिसें फुंफुं नं मिं धयागु खःसा कागतिइ मलय्चुं व चि तयाः बुलुहुं बुलुहुं चुचुप्याना च्वनादिसँ । थुकिं फाइदा याइ, अले सासः नं याउँक ल्हायेफइ ।
– मुसुया उपचार यायेत दाखया सेवनं नं ज्या बिउ । थुकिया पु लिकयाः वांछ्वयादिसँ, अले दाखय् निगः मलय् स्वचाकादिसँ, अले चुचुप्यानादिसँ ।
– बहनी द्यनेबलय् मलय् दुगु दाख म्हुतुइ तयाः द्यनेगु नं जिउ । थुकिया रस बुलुहुं बुलुहुं कथुं कुहां वनाच्वनी, अले मुसु नं क्वलालां वनी । निन्हु प्यन्हु थथे हे यानादिसँ । बहनी द्यनेबलय् पालु छकू म्हुतुइ तयाः द्यनेगु यात धाःसां नं मुसु लनावं । थुकिया रस कथुं कुहां वनाः छातिइ थानाच्वंगु खै नायेकाहइ, अले मुसु क्वलानावनी ।
– छगू चम्चा प्याजया रसय् छगू चम्चा हे कस्ति ल्वाकछ्यानाः फ्ययादिसँ । मुसु लनावनी ।
– छगू गिलास लखय् चिधंगु चम्चां स्वंगू चम्चा मस्र्यासोंप तयाः दायेकादिसँ, बछि लः सुपाः वनकि ल्ह्वनाः लुमुलुमु जक धायेकादिसँ । थुकी माःकथंया कस्ति ल्वाकछ्यानाः त्वनादिसँ । थुकिं नं मुसु वःगु लनावनी ।
– मुसु तयेबलय् हि नं खनेदत धाःसा अंगूरया रस चिग्वःगु कपं छगू कप त्वनादिसँ । छुं न्हि तक सेवन यात धाःसा फाइदा खनेदयावइ ।
LEAVE YOUR COMMENTS