ने. सं. ११४४ कौलाथ्व दशमी - स्याक्वत्याक्व

क्यान्सरयात त्याकूपिनि र्याम्प शो

रासस- थ्व इलय् यलया पूच्वय् च्वंगु मोक्ष रेष्टुरेण्टय् क्यान्सरलिसे संघर्ष यानाः लने धुंकूपिं नीनिम्ह मिसा व न्याम्ह मिजं र्याम्प शोया तयारी यानाच्वंगु लुइके फइ । इमिगु ख्वालय् गज्जबया चमक खने दु, धाथें छगू तःधंगु लडाइँ त्याका वःपिं वीरयोद्धा थें । इमिगु हाउभाउ, स्वस्थ व जोशं जाःगु म्ह, दृढ आत्मविश्वास व थीगु ख्वाः खनीबलय् सुनानं इपिं थ्व स्वयां न्ह्यः क्यान्सर ल्वचं कःपिं खः धकाः विश्वास हे याये फइमखु । थ्व हे वइगु पुस २७ गते अर्थात जनवरी ११ कुन्हु नेपालय् न्हापांखुसी जुइत्यंगु सन्देशमूलक ‘सुदिप्त क्यान्सर सर्भाइभर र्याम्प शो’ ज्याझ्वःया निंतिं क्यान्सरयात त्याकाः वःपिं कोरियोग्राफर डली गुरुङलिसे र्याम्पय् गथे यानाः न्यासि वनेगु धकाः सयेकाच्वंगु दु । खतुं गुरुङ नं क्यान्सरयात त्याकेत सफल छम्ह दृढ, साहसी व सफल व्यवसायी जक मखसे छम्ह ‘मोडल’ नं खः ।

ख्वालय् चमक व दृढ विश्वास कयाः ‘र्याम्प वाक’ यानाच्वंपिं २७ म्हेसित छम्ह लिपा मेम्ह यायां न्यासि वनाच्वंगु ज्याझ्वःया संयोजक स्वरुपा श्रेष्ठं अवलोकन याना वयाच्वनादीगु दु । यलया हरिसिद्धिस्थित नेपाल क्यान्सर हस्पिटल एण्ड रिसर्च सेन्टरया ग्वाहालि व नेपाल क्यान्सर सर्भाइभर ग्रुपया ग्वसालय् यलया हे सानेपास्थित हेरिटेज गार्डेनय् पुस २७ गते ग्वसाः ग्वयेत्यंगु सन्देशमूलक उगु ‘र्याम्प शो’ लय् क्यान्सरयात त्याकाः निगूगु जीवन प्राप्त याःपिनिगु सहभागिताय् जुइत्यंगु खः ।

मनूत सतक दुर्घटनानिसें कयाः थीथी ल्वचं कयाः अकालय् सिनाच्वंगु दु । झाडाबान्ता, निमोनिया, जन्डीस, हेपाटाइटिस, एचआइभी एड्स, उच्च रक्तचाप, हृदयाघात, डायबिटिज व जँलास्येँ खराबया कारणं नं सिनाच्वंगु दु । अथे खःसां सकसिनं क्यान्सर हे जक तःधंगु ल्वय् खः, थ्व ल्वचं कल धाःसा मनू म्वाइमखु, उपचारया निंतिं छेँ–बुँ तकं सिधया वनी धइगुकथंय भ्रम समाजय् व्याप्त जुयाच्वंगु दु ।

थज्याःगु भ्रम व गलत धारणा अन्त्य यायेत नेपालय् न्हापांखुसी क्यान्सरयात त्याका वःपिंत सहभागि याकाः सन्देशमूलक ज्याझ्वः ग्वसाः ग्वयेत्यनागु ग्वसाः संस्था नेपाल क्यान्सर सर्भाइभर ग्रुपया दुजः नापं ज्याझ्वःया संयोजक स्वरुपा श्रेष्ठं कनादी । ‘इलय् उपचार यायेत फत धाःसा क्यान्सर धइगु ग्याष्ट्रिक, उच्च रक्तचाप, चिनी ल्वय् व मेमेगु साधारण ल्वय् थें हे साधारण खः’ वय्कलं धयादी, ‘तर इलय् ल्वय् पत्ता लगे यानाः वासः याये मफुत धाःसा झाडाबान्ता, साधारण ज्वर, निमोनिया व सेखंज्वर नं स्यनाः मनूत सिनाच्वंगु सकसिनं खनाच्वंगु हे खः ।’

‘इलय् क्यान्सरया उपचार यानाः म्वाःपिं नेपालय् आपालं दु, तर इपिं थःत गुगुं इलय् क्यान्सर जूगु धकाः धायेत तकं स्वइमखु, गुकिया कारणं आतक क्यान्सर जक हे तःधंगु ल्वय् खःला धइगु गलत सन्देश समाजय् न्यनाच्वंगु दु’, ज्याझ्वःया संयोजक श्रेष्ठं धयादी, ‘उकिं क्यान्सर लने धुंकूपिंत न्ह्यःने हयाः इमिगुपाखें क्यान्सर नं मेमेगु ल्वय् थें हे सामान्य ल्वय् खः, नियमित वासः यात धाःसा क्यान्सर नं लनीगु जक मखसे, क्यान्सर लिपा नं जीवन दु धकाः जिमिसं सन्देश बीत स्वयागु खः ।’

क्यान्सर जुइवं जीवन सिधइमखु धइगु सन्देश बीगु हे थुगु शोया मुख्य उद्देश्य खः । यक्वसिनं थ्व ल्वय् लने धुंकाः नं सुचुकाः च्वनाच्वंगु दइ । ‘गथे चिनील्वय्, उच्च रक्तचाप, ग्याष्ट्रिक, मुटुल्वय् दु धकाः खुल्ला रुपं खँ ल्हायेगु याइ, अथे हे क्यान्सर दु वा लने धुंकल धायेत लिचिलाच्वने म्वाः धायेत स्वःगु खः ।

‘र्याम्प शो’या तयारीइ लगे जुयाच्वंपि सहभागित नं थःपिंत गुगुं इलय् क्यान्सर जूगु धकाः धायेत लिचिलेगु पलेसा खुले जुयाः हे धायेगु यानाच्वंगु दु, ‘खः, जिमित क्यान्सर जूगु खः लने धुंकल ।’ समाजय् क्यान्सर जक हे तःधंगु ल्वय् खः धइगु भ्रमण कारण थःत क्यान्सर जूगु इलय् पीडा, तनाव व आर्थिक समस्या फयेमाःगु अनुभव न्यंकुसें इमिसं बः बियाः धाःगु दु, ‘आः वइगु दिनय् थज्याःगु गलत धारणा व भ्रमया कारणं क्यान्सर जूगुपिं मेपिं ल्वगितय्सं तनाव काये म्वालेमा धइगु जिमिगु कुतः खः ।’

‘र्याम्प शो’या सहआयोजक जुयाच्वंगु रिसर्च सेन्टरया अध्यक्ष लिसें वरिष्ठ क्यान्सर विशेषज्ञ डा. सुदीप श्रेष्ठ इलय् पत्ता लगे यानाः वासः यात धाःसा दक्वंकथंया क्यान्सरया उपचार नेपालय् जू धयादी । विगतय् थें क्यान्सर ल्वय्या वासःया निंतिं सुं नं नेपाःमि विदेशय् वने म्वायेक ‘नेपालीया क्यान्सरया उपचार नेपालय् सम्वभ दु’ धइगु उद्देश्यया लिसें दक्वंकथंया क्यान्सरया उपचारया निंतिं थ्व अस्पताल सक्रिय दुगु वय्कलं धयादी ।