बुद्धधर्म पर्यावरण मैत्री व प्रकृतिप्रति संवेदनशील

यल (नेपालभाषा टाइम्स)÷ सातोआकि इतो स्मृति भवन यलया स्वीक्वःगु बुन्हिया लसताय् प्रतिभा समाजया ग्वसालय् बोधिवृक्ष सिमाक्वः अन्तरक्रिया ज्याझ्वः अन्तर्गत ‘बुद्धधर्म व पर्यावरण संरक्षण’ विषयस प्रवचन ज्याझ्वः जुल । ज्याझ्वलय् थःगु न्वचु न्ह्यब्वसे वक्ता मय्जु अमिता तुलाधरंन्यय्दँ ख्वीदँ न्ह्यव तक आः थें भज्यंंक पर्यावरणीय सन्तुलन मस्यंगु व आःया पर्यावरणीय असन्तुलन नं मानव निर्मित जूगु व उकिया प्रमुख कारण प्रकृतिया चरम दोहन जुगु खँ न्ह्यथना दिल ।

जीव व निर्जीव वस्तुत मिले जुयाः पर्यावरणीय चक्र चाःहिलाच्वनीगु तर मनुखं आर्थिक लाभया लागी पर्यावरण चक्र हे स्यनीगुकथं ज्या याना वयाच्वंगुया दुुुष्परिणाम झी सकस्यां भोगे याये माला च्वंगु खँ धयादिल । वय्कलं चरम उपभोगवादी संस्कार व जनसंख्या बृद्धिं वातावरण स्यंकेत मलजलया ज्या याना बिउगु बिचाः तयादिल ।

बुद्धधर्म व बौद्ध साहित्यय् मचायेक हे पर्यावरण सन्तुलन यायेगु ज्याखँ दुगु खँ कुलादिसें नीखुसः दँ न्ह्यः हे बुद्धं वातावरण संरक्षण यायेत, नैतिक शिक्षा बियाबिज्यागु खँ थौंया लागि नं न्हूगु खँ थें तुं जुयाच्वंगु खँ न्ह्यथंसे बुद्ध शिक्षाय् दुगु शील, मैत्री व करुणा, विनय, संघादिशेष, निसदय पाति, पतितय, कर्म व विपाक आदिं सरल व सामान्य जीवन हनेगु, म्हो जक उपभोग यायेगु, उपभोग्य बस्तुया सिमान्त उपयोग यायेगु आदि शिक्षा बियाः पर्यावरणीय सन्तुलन कयम यायेगु ज्या मचायेक हे न्ह्यज्याका यंकाच्वंगु खँ धयादिल ।

वय्कःया धापुतिइ समीक्षा यानादीसे लोटस रिसर्च सेन्टरया नायः डा. सुरेन्द्र बज्राचार्यं पर्यावरणीय विनाशया कारण मानव निर्मित जूगु तसकं गम्भीर बिषय खः धयादिसेें विकास नापं बिनाश नं वयाच्वंगु खँ धयादिल । विश्वव्यापी तापक्रम वृद्धि, हिमालय् च्वापु म्हो जुजुं वनांच्वंगु, अथेहे समुद्रय् लःया सतह थहां वयाच्वंगुयात कायेछिंगु खँ कनादिल । प्राकृतिक वस्तु व घटनायात बुद्धया भाषां स्वयेगु / खंकेगु धयागुु हे बुद्धधर्मय् ‘धर्म’ खः धयादिल । सिद्धार्थं प्रकृतियात खंकूगुलिं हे बुद्ध जुल, बुद्धधर्म पर्यावरण मैत्री व प्रकृतिप्रति संवेदनशील जुयाच्वंगु दु , बुद्धधर्मया नियम स्वयां उकिया दर्शन थुइकेमाः धयादिसें वय्कलं बज्रयानकथंया पुजाआजाय् नं वातावरण संरक्षणया खँ दुथ्यानाच्वंगु खँ उलादिसें अझ उकी दुने मनोवैज्ञानिक रुपान्तरणया उपाय समेत दुगु खँ न्ह्यथनादिल ।

प्रतिभा समाजया नायः डा. बज्रराज शाक्यं सहभागी सकसितं सुभाय् बिसे मनूया मन हे वातावरण विनाश व संरक्षणया कारण जूगुलिं मनयातहे बसय् तये फयेकेमाःगु व मनयात बसे तयेगु कला बुद्ध शिक्षां स्यनीगु खँ न्ह्यथनादिल ।

ज्याझ्वया कजि शाक्य सुरेनं सातोआकि इतो स्मृति भवनय् लय् लय् पतिकं नेपालभाषा उत्थान जुइगु कथंया ज्या व बुद्धधर्म सम्बन्धी थज्याःगु ज्याझ्व न्ह्याकावनेगु खँ कनादिल ।