मौलिक संस्कृति ल्यंकेगु ज्याय् न्हू पुस्ताया अग्रसरता

येँ(नेपालभाषा टाइम्स)- नेपाःया दुर्गम जिल्ला दैलेखया नेवाःत स्थानीय मौलिक संस्कृति संरक्षणय् लिपांगु इलय् सक्रिय जुया वःगु दु । दैलेखया सदरमुकामलिसें मेमेगु थासय् सामाजिक सद्भाव कायम यानाः लछियंकं थीथी मेला, पर्व, जात्रा संचालन यायेगु याना वयाच्वंगु दु ।

दैलेखय् विशेष यानाः गथांमुगःचः¥हेनिसें लछियंकं मेला, पर्व, जात्रा संचालन यायेगु याना वयाच्वंगु दु । दैलेखया नेवाःतय्सं सलंसः दँ पुलांगु थनया परम्परागत व मौलिक जात्रात हनेगु ज्याय् लिपांगु इलय् न्हू पुस्तात नं सक्रिय जुया वःगु दु । थन विशेष यानाः लछियंकंया बर्षे मेला संचालन यायेगु याना वयाच्वंगु दु ।
न्हापा नेवाःतय्सं जक हना वयाच्वंगु वर्षे मेलाय् आः वयाः मेमेगु जातजाति नं संलग्न जूगुलिं थुकियात मंकाः पर्वकथं विकास यायेगु ज्या जुया वःगु दु । छुं दँ न्ह्यःतक नं दैलेखया सदरमुकामय् सघन रुपं च्वना वयाच्वंपिं नेवाःतय्सं जक हर्षोल्लासपूर्वक जात्रा हनेगु याना वयाच्वंगु खः । अथे खःसां पुलांगु संस्कृति आधुनिकताया प्रभावं बुलुहुँ लोप जुया वनेवं उकिया महत्व, परम्परायात ल्यंकेत लिपांगु इलय् न्हू पुस्ता जागरुक जुयाः न्ह्यचिउगु दु ।

मेखे छुं दँ न्ह्यः तक सदरमुकामय् जक संचालन जुइगु जात्रा आः वयाः जिल्लाया दक्वं झिंछगुलिं स्थानीय तहया प्रमुख बजारय् तकं संचालन यायेगु याना हःगु दु । न्हू पुस्ता परम्परागत, मौलिक व पुलांगु संस्कृति ल्यंकेत न्ह्यचिउसां संस्कृतिया नामय् अनेकथंया विकृति नं दुहां वयाच्वंगु धासें स्थानीय ज्याथजिथिपिं व संस्ृकतिया न्ह्यलुवातय्सं चिउताः प्वंकेगु यानाच्वंगु दु ।

दैलेखया नारायण नगरपालिका ११ वडाया पुलांम्ह वडाअध्यक्ष तीर्थनारायण श्रेष्ठं लछियंकंया वर्षे मेलाया नामय् विकृतिं हा कया हयाच्वंगु धासें थुकिं मौलिकता तना वनीगु खःला धइगु खँय् चिउताः प्वंकादीगु दु । वय्कलं पुलांगु संस्कृति, मौलिक परम्परा ल्यंका तयेगु निंतिं ल्याय् पुस्ताया भूमिका महत्वपूर्ण जुइगु नं धयादीगु दु ।

‘लछियंकंया वर्षे मेला विशेष यानाः थनया नेवाः समुदायया खः । थ्व थनया नेवाःतय् म्हसीका नं खः । तर संस्कृतिया नामय् लिपांगु इलय् विकृति दुहां वयाच्वंगु दु । थीथीकथंया मेला, जात्रा पर्वय् विकृति दुहां वयाच्वंगु दु’, पुलांम्ह वडाअध्यक्ष श्रेष्ठं धयादी, ‘मेलालिसें पुलांगु संस्कृति ल्यंकेगु ज्याय् ल्याय्म्ह पुस्ताया भूमिका तसकं महत्वपूर्ण जुइ ।’ वय्कःयाकथं थनया लछियंकंया मेलाया मुख्य आकर्षण धइगु लाखे प्याख, ताकतुके जात्रा, धुँ जात्रा, जोगी जात्रा आदि खः ।

छखे ल्याय्म्ह पुस्ता संस्कृति ल्यंगु ज्याय् न्ह्यचिला वयाच्वंगु दुसां मेखे थुकिया आकर्षणय् म्होति वयाच्वंगुलिं नं स्थानीय संस्कृतिया न्ह्यलुवातय्सं चिउताः प्वंका हयाच्वंगु दु । न्हापा द्वलंद्वःया ल्याखय् मेला स्वयेत वइगु खःसा थौंकन्हय् मेला, जात्राय् वइपिनिगु ल्याः नं म्हो जुयाच्वंगु दु ।