पद्मरत्नया बिचाःयात निरन्तरता बीमाः

२०७५ साल विक्रम संवत्या न्हूदँय् रारा पुखुसी च्वनाः टेलिभिजनया माध्यमं न्हूदँया भिंतुना बिउम्ह प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीं नेपाल संवत् ११३९या न्हूदँया लसताय् नं उकथं (रारा पुखुसि च्वना मखु) हे टेलिभिजनया माध्यमं न्हूदँया भिंतुना प्रशारण यात । छगू सुखद् आश्चर्यकथं पिलूवःगु थ्व भिंतुना सन्देश नेपाल संवत् आन्दोलनया अधिकारकर्मीतय्गु निंतिं नं सन्तुष्टीया विषय जुइमाः ।

न्हापा पंचयाती शासनया इलय् राजदरवारय् नेपाल संवत् न्हूदँया भिंतुना धकाः छ्वयेगु याःसां उगु इलय् जुजुपाखें तिहारया शुभकामना प्राप्त जूगुयात धन्यवाद धकाः लिसः छ्वयेगु याना वयाच्वंगु खः ।

उकथं हे २०४६ सालया राजनीतिक परिवर्तन लिपा प्रधानमन्त्री लगायत थीथी राजनीतिक पार्टीया नेतातय्सं पित बीगु न्हूदँया भिंतुना सन्देश बसन्तपुरया सभाय् जक वाचन यायेगु जुयाच्वंगुलिं आः प्रत्यक्षकथं सरकार प्रमुख प्रधानमन्त्री स्वय्मं हे टेलिभिजन मार्फत भिंतुना न्ह्यब्वयाः थुकियात राष्ट्रिय व अन्तर्राष्ट्रियरुपं ब्यापकता बिउगु खँ नेपाल संवत् आन्दोलनया मेगु उपलब्धिकथं काये हे माः ।

नेपाल संवत्यात राष्ट्रिय मान्यता बी धुंकाः सरकारपाखें न्ह्यब्वःगु थ्व सकरात्मक पलाःयात सकसिनं लसकुस यायेहे माः । अधिकार प्राप्तिया लँपुइ थ्व छगू मेगु तँसाकथं स्थापित यायेमाः । नेपाल संवत्या न्हूदँ हनेगु परम्परा नेपालय् छगू क्रान्तिकारी परिवर्तनया छुमांकथं पिलू वःगु खः ।

पद्मरत्नया नेतृत्वया अभावं लाइगु क्षतिया आकंलन यानाः सकल अधिकारकर्मीतय्त छथासं तयेगु ज्या जुइमाः । पद्मरत्नया लाकामय् सुयांगुं तुति पाय्छि यायेगु कुतः स्वया नं वय्कलं न्ह्याकाच्वंगु अधिकारया आन्दोलनयात गुकथं निरन्तरता बीफइ धयागु चिन्तन हे आःया आवश्यकता खः ।

धर्मादित्य धर्माचार्यया ‘बुद्ध धर्म व नेपालभाषा’ पत्रिका प्रकाशन नेपालय् अनेक परिवर्तनया छुमा हयेत ताःलाःगु खः । नेपालभाषा मंकाः खलःया नीस्वनाः लिपा थुगु नेपाल संवत्या आन्दोलनयात देशब्यापी जक मखु अन्तर्राष्ट्रिय ख्यलय् नं बय्बय् जूवंगु वास्तविकता खः ।

नेपाल संवत्या आन्दोलनयात देशब्यापी व विश्वब्यापी यायेगु ज्याय् हनेबहःम्ह पद्मरत्न तुलाधरया अतुलनीय योगदानयात सुनां नं म्हो तायेके फइमखु । उलि जक मखु नेपालय् गुलि नं राजनीतिक, सामाजिक, सांस्कृतिक, धार्मिक अधिकारया निंतिं जन लहरसहितया आन्दोलन, जुलुस जुल, थ्व फुक्कया शुरुवात थुगु हे भिंतुना जुलुस लिपाया शुरुवात खः धयागु खँय् नं विवाद मदु ।

थुगु दँय् नेपालभाषा मंकाः खलःया नायः पद्मरत्न तुलाधरया देहवसान लिपा नेपाल संवत्या न्हूदँ हनेगु ज्याझ्वलय् सुपाँच भुवंगु खँ सकसिनं वाःचायेकल । नेपाल संवत्या न्हूदँ ‘भिंतुना आन्दोलन’या निरन्तर नेपालभाषा मंकाः खलकं सांस्कृतिक बाजागाजा सहितया भिंतुना जुलुस तःदँ तक्क व्यवस्थित यानाः वयाच्वंगु खः ।

तर लिपांगु इलय् थ्व सांस्कृतिक जुलुसया व्यवस्थापनया निंतिं न्हूदँ राष्ट्रिय समितिया अस्तित्व खनेदत । थुगु समितिं नं सांस्कृतिक जुलुसयात निरन्तरता बिया हे वयाच्वंगु खःसां थुगु दँय् अप्रत्यासितकथं नेवाः न्ह्यलुवा पद्मरत्न तुलाधरया देहवशानया शोकय् न्हूदँया जुलुस साँस्कृतिक बाजागाजालिसे महनेगु समितिया निर्णय सार्वजनिक जुइवं अनेक बिचाःत पिलूवःगु खः ।

खय्त ला थ्व छगू समिति थःगु तजविजय् याःगु निर्णय खः, थुकि विवाद यायेमाःगु आवश्यक मदु । तर समितिया थुगु क्वछिनाः लिपा नं अनेक सभा, समारोह, जुलुस खनेदत । नेवाःतय् दुने थःथवय् नं खँ मिले मजू धाइ, उकिं छगू समितिं याःगु निर्णययात मेमेगु नेवाः खलः, पुचः संस्थां नं माने यायेमाः धकाः समितिया निर्णय शिरोपर यानाः थासंथासय् सभा समारोह व जुलुस मजुल ।

एकता क्यनेगु कुतः जुल । तर विडम्वनाया खँ धायेमाः नेपाल संवत्या आन्दोलनयात निरन्तरता बीमाः धयागु मान्यता कःघानाच्वंपिंसं सांस्कृतिक जुलुस जुइगु मूथाय् बसन्तपुरं हे हनेबहम्ह पद्मरत्न तुलाधरयात श्रद्धान्जली देछासें मौन जुलुस न्ह्याकाः थ्व परम्परायात निरन्तरता बिल ।

बसन्तपुरय् न्ह्यावलें न्हूदँया लसताय् भिंतुना कालबिल याइपिनिगु जमात नं उतिकं हे मुन । उगु हे थासय् भिंतुना लिसें थःथवय् मुनेगु ज्याय् झी हनेबहःम्ह जनकवि दुर्गलाल श्रेष्ठ स्वांमां क्वखाना थीथी संचार माध्यमलिसे टिभिइ थःगु नुगः खँ न्ह्यब्वयाच्वंगु न्ह्यइपुगु लू नं खनेदत ।

उगु हे थासं नेपाल संवत्या न्हूदँया लसताय् मोटरसाइकल र्‍यालीया उद्घाटन बाजागाजा सहित भब्यरुपं न्ह्यागु नं खनेदत । न्हूदँ राष्ट्रिय समारोह समितिं कछलाथ्व पारु, न्हूदँ कुन्हु निरन्तरता मबिउगु सांस्कृतिक जुलुस नेपाल संवत्या प्रणेता शंखधर साख्वाःयात राज्यं राष्ट्रिय विभूति घोषणा याःगु न्हि कुन्हु भब्यकथं हनेगु निर्णयया समाचार पिदना च्वंगु दु ।

थ्व नं समितिया निर्णय खः, विवाद यायेमाःगु आवश्यकता मदु । तर न्ह्यसः – समितिया आह्वानय् यल, टोखा व मेमेगु थासय् मजूगु सांस्कृतिक जुलुस नं अन थ्व हे दिंकुन्हु न्ह्याइगु खः ला ? नेवाःतय्गु एकता क्यनेगु नामय् थीथी थासय् राष्ट्रिय समितिया निर्णय शिरोपर यानाः शोकया इलय् बाजं थायेफइमखु, न्हूदँ उत्सव हने फइमखु धकाः हुँकार याःगु समितिं आः येँ जुइगु सांस्कृतिक जुलुस लिसेलिसें पिने दिकाछ्वःगु सांस्कृतिक जुलुस न्ह्याकेमाःगु आह्वान नं गनं तायेमदु ।

न्हूदँया दिं क्वचाये धुंकाः आः हाकनं भौचा कुनाः छाय् सराद्ध धकाः न्ह्यसः तयाच्वंपि नं ताये मदुगु मखु । नेपाल संवत्या आन्दोलन नेपाःमितय्गु राष्ट्रियता व स्वाभिमान नाप स्वानाच्वंगु आन्दोलन खः । थुगु आन्दोलनया लिच्वःकथं हे देय्न्यंकया जक मखु विश्वया नेवाःत नं छथासं, भावनात्मकरुपं छप्पँ छधी यानातःगु आन्दोलन खः ।

थुकिया क्रमभंगया कारणं अनेक न्ह्यसःत ब्वलनावःगु दु । बहुआयामिक व्यक्तित्व पद्मरत्न तुलाधरया देहवशानं न्हंके मफइगु क्षति जूगु दु । वय्कःया बिचाः व अभियानयात निरन्तरता बीमाःगु आवश्यकता दु । वय्कःया नेतृत्वया अभावं लाइगु क्षतिया आकंलन यानाः सकल अधिकारकर्मीतय्त छथासं तयेगु ज्या जुइमाः ।

पद्मरत्नया लाकामय् सुयांगुं तुति पाय्छि यायेगु कुतः स्वया नं वय्कलं न्ह्याकाच्वंगु अधिकारया आन्दोलनयात गुकथं निरन्तरता बीफइ धयागु चिन्तन हे आःया आवश्यकता खः ।