ने. सं. ११४४ ञलाथ्व नवमी -

मी छु छु यायेत जिउ ?

न्हियान्हिथं तरकारि, केँय् मी क्वयेकाः नयेगु चलन ला झी यक्वसिया दु । तर मी यक्व कथंया वासः नं खः धयागु खँ धाःसा झी मध्ये यक्वसिनं मसिउ जुइ । मीलय् प्रोटीन, फाइबर, भिटामिन सी, नियासिन व आइरन दु । थुकी डोआस्जेनिन नांगु कम्पाउन्ड दु, गुकिं एस्ट्रोजन सेक्स हार्मोन थेंज्याःगु ज्या याइ । थुगु कम्पाउन्डया कारणं हे मी यक्व गुण दुगु चीज जूगु खः, गुकिया कारणं स्वास्थ्य निसें सौन्दर्य तक दक्वं क्षेत्रय् थुकी जादु यायेफयाच्वंगु दु ।

लाउँ बांलाकेत ः छगू चम्चा मी व धौ ल्वाकछ्यानाः पेस्ट दयेकादिसँ । थ्व पेस्ट ख्वालय् बुलादिसँ ।३० मिनेट अथें त्वःता तयादिसँ । अनंलि थुकियात ल्हाःया पतिं छ्यलाः स्क्रब यायां सिलादिसँ । थथे यायेबलय् ख्वालय् च्वंगु सीगु छ्यंगूया टिश्यू मदयावनी । वयां लिपा ख्वाउँलखं ख्वाः सिलादिसँ ।

थथे छवाःया छक्वः यानादिसँ । थथे यायेम्हाःसा छिं ताजा मी हः (मिचः) व लः तयाः पेस्ट दयेकादिसँ, ख्वालय् पानादिसँ । थुकियात पलख गंके बियादिसँ, अनंलि सिला छ्वयादिसँ । थथे छवाःया छक्वः यानादिसँ । थुकिं छिगु लाउँ नाइसे क्यातुसे च्वनाः बांलाइ ।

सँ बांलाकेत ः मीया पाउडर तःधंगु चम्चां निगू चम्चा व उकियात माछि नैंक्याःया दुरु ल्वाकछ्यानाः पेस्ट दयेकादिसँ । थ्व पेस्ट छ्यनय् व सँय् पानादिसँ । ३० मिनेट तक त्वःतातयादिसँ । वयां लिपा श्याम्पुं म्वःल्हुयादिसँ । थथे छवाःया छक्वः यानाः हे दिसँ । थुकिं यानाः छिगु सँ ख्वातुसे च्वनी, बल्लाइ, अले बांलाइ ।

डायबिटिज नियन्त्रणय् तयेत ः छगू गिलास लखय् छगू निसें निगू चम्चा मी चछि तक फ्वयातयादिसँ । कन्हय् कुन्हु सुथय् खालि प्वाथय् उगु लः त्वनादिसँ, अले मी नं न्ह्ययाः भपियादिसँ । न्हिं न्हिं थथे हे यानाच्वनादिसँ ।

सावधान ः सुगरया वासःया लिसें मी नयेगु यायेबलय् छिगु हिइ सुगरया स्तर यक्व कुहां वनेफु । अथे जूगुलिं मी नये न्ह्यः छक्वः डाक्टरया सल्हा निं कयादिसँ ।

मांया दुरु अप्वः खाकेत ः छगू कप लखय् छगू चम्चा मी तयाः चछि फ्वयातयादिसँ । कन्हय्कुन्हु सुथय् छुं मिनेट तक व मीया लिसें मी फ्वयातयागु लः दायेकादिसँ । अले छानय् यानादिसँ । थथे यानाः न्हिं न्हिं सुथय् सुथय् त्वनादिसँ । थुकिं मचायात दुरु त्वंकेमाःपिं मांपिनि दुरु अप्वः खानावइ । छिं छुं छुं ताजा मिचःया सेवन सूप वा सलादलिसे नं यायेफइ ।

सावधान ः यदि छिकपिनि मचां डायरिया जुइगु लक्षण क्यनाहल धाःसा थुकिया सेवन बन्द यानादिसँ । अथे हे छितः दमया ल्वय् दु अथवा सुगर दु धयागु खःसा मीया सेवन याये न्ह्यः डाक्टरया सल्हा निं कयादिसँ ।

कोलेस्ट्रोल कम यायेत ः हानिकारक कोलेस्ट्रोलं हिनुलिइ पंगः थनाबीफु । अले उकिं प्रभावित व्यक्तियात हर्ट अटाय्क वा स्ट्रोक जुइफु । मी हानिकारक कोलेस्ट्रोल कम यायेत यक्व हे ग्वाहालि याइगु चीज खः । हाइ कोलेस्ट्रोलया स्तरयात कम यायेत छितः निगू औंश मी सेवन यायेगु सल्हा बीगु याइ । गंगु मी सियादिसँ, अले नचुक छ्यानादिसँ । छिं थ्व चूर्णया छ्यलाबुला नयेगुलिइ हाःहाः यानाः वा लःलिसे नं यायेफु ।

नुगःस्येँ स्वस्थ यानातयेत ः नुगःस्येँ स्वस्थ यानातयेत वा स्वस्थ जुयाच्वंगु मदुसा उकी सुधार हयेत मीया च्या त्वनेगु याःसा बांलाइ । मीया च्या दयेकेत थथे यानादिसँ । छगू अथवा छगूत्या कप लखय् छगू चम्चा मी तयादिसँ । वयां ५ मिनेट लिपा दायेकादिसँ, अले छानय् यानादिसँ । सवाः साकेत कस्ति ल्वाकछ्यानाः थःगु च्या चाकुसे च्वंकादिसँ ।

कब्जियत लंकेत ः
मीलय् बांलाःगु मात्राय् घुलनशील फाइबर दु, गुकिं कब्जियतया समस्या ज्यंकेत यक्व हे ग्वाहालि याइ । थुकिं अपच व प्वाः स्याःगु लंकेत नं ग्वाहालि याः । थ्व बाहेक एसिडिटी व प्वाः हियुगुया नं थ्व उपचार खः । कब्जियतपाखें मुक्त जुइत लः गाक्क तयाः छगू कप मिचः ५ मिनेट तक दायेकादिसँ ।

थ्व छानय् यानाच्वने म्वाः । थुकियात ल्ह्वनाः क्वय् दिकादिसँ । ख्वाउँइ धुंकलकि थुकी कस्ति भचा ल्वाकछ्यानादिसँ । थुगु मिश्रणया सेवन न्हिछिया निक्वः यानादिसँ । दिसा च्वनेगु ज्या नियमित जुइकेत न्हिं न्हिं द्यने न्ह्यः छगू गिलास क्वाःलखय् बागू चम्चा मीया पाउडर ल्वाकछ्यानाः त्वनादिसँ ।

सावधान ः चिधिकःपिं मस्तय्त कब्जियत जुल धाःसा उकिया उपचारय् मी छ्यलेमजिउ । सर्दीं कल धाःसाः मीलय् भिंगु एन्टी–अक्सिडेन्ट गुण दु, गुकिं शरीरयात फ्लू व सर्दीलिसे ल्वानाः उकियात माथ यायेगु ज्याय् ग्वाहालि याइ । थुकी प्रभावशाली एन्टीभाइरल व मेमेगु वासःया गुण दु, गुकिं छितः उसाँय् मदुगु महसुस याकीपिं शूक्ष्मजीवतय्त स्यानाः छितः म्ह याउँसे च्वंके बियातइ ।

थुकिं ज्वर नं क्वलाकी । सः सुयाच्वंगु दुसां चालावइ । फ्लू व सर्दीया उपचार यायेगु खःसा छगू चम्चा मीया पाउडर, कागतिया रस व कस्ति छगः थलय् तयाः संकादिसँ । थ्व मिश्रणया सेवन न्हिछिया निक्वः फ्लू व सर्दीया लक्षणलिसे ल्वायेत यानादिसँ । ल्वय् याकनं लायेकेगु खःसा मीया च्या न्हिं निक्वः त्वनादिसँ । मिचःया तरकारि, सूप वा सलादया रुपय् छ्यलाः सेवन यायेजिउ ।

थीमजिउ जुइबलय् ः थीमजिउ जुइबलय् जुइगु थीथी समस्या मजुइकेत न्हिं निक्वः मीया च्या त्वनादिसँ । मिचःयात तरकारि, सूप वा सलादया रुपय् छ्यलाः सेवन यायेजिउ ।

साहा साहा स्याःसा ः विशेष यानाः बाथ जुयाः साहा साहा स्यानाच्वंगु कम जुइकेगु खःसा छगू चम्चा मी चछि लखय् फ्वयादिसँ । सुथय् थ्व मी दक्व न्ह्ययाः घुतुकादिसँ । मीया पाउडर व क्वाःलः तयाः पेस्ट दयेकादिसँ । गन गन स्यानाच्वंगु खः, अन अन थ्व पेस्ट पानादिसँ, अले गनकि क्वाःलखं सिलादिसँ । स्याःगु मलंतले थथे न्हिं निक्वः यानादिसँ ।

मीया बेफाइदा ः
– अप्वः मी नलकि छ्वाल्लुक झारा जुइयः ।
– मीया पेस्ट म्हय् पाये न्ह्यः छकूचा थासय् निं पानादिसँ ।
– ह्याउँक फ्वातः फ्वातः वइगु, चासुइगु आदि एलर्जी मजूसा जक म्हय् पानादिसँ ।
– प्वाथय् दुबलय् थ्व छ्यलेमजिउ ।
– छुं वासः नयाच्वनागु दुसा थ्व छ्यले न्ह्यः डाक्टरया सल्हा कायेमाः ।

एजेन्सीया ग्वाहालिं ः निरा महर्जन